Αντί προλόγου
Μετά από χρόνια ανιδιοτελούς προσφοράς στην ενημέρωση της κοινής γνώμης, ή έστω του μικρού εκείνου μεριδίου της που διψάει για πραγματική ενημέρωση μέσα σε ένα κυκεώνα παραπληροφόρησης και προπαγάνδας, αποφάσισα να δοκιμάσω να μεταφέρω την συγγραφική μου δραστηριότητα στο συνδρομητικό Substack. Η συνδρομή για πλήρη πρόσβαση στα κείμενα μου στο Ό λόγος είναι απλός: Γράφω άρα υπάρχω. Αλλά αν δεν συνεχίσω να υπάρχω, δεν θα μπορέσω να συνεχίσω να γράφω. Και το να συνεχίσει να υπάρχει και να γράφει ένας συγγραφέας που είναι ανεξάρτητος από συμφέροντα, είναι πολύ δύσκολη δουλειά. Η συνδρομή είναι η μικρότερη που επιτρέπει το Substack: 5 ευρώ μηνιαίως, 50 η ετήσια. Για όσους από εσάς θέλετε να συνεχίσετε να με παρακολουθείτε, ακολουθήστε με στο Substack, αν και αποσπάσματα θα ανεβάζω ενίοτε και στο blog. Ευχαριστώ για το ενδιαφέρον σας τόσο καιρό. Αλλά δεν θέλω να νοιώθω ότι τόσο καιρό, τα γράφω, τσάμπα, αν μου επιτρέπετε το χιούμορ.
https://petrosarguriou.substack.com
Η πραγματική ιστορία του Ισραήλ και της περιοχής, είναι πολύπλοκη, γεμάτη από γεωπολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, σφυρηλατημένη μέσα από τα μεγάλα συμβάντα του 20ου αιώνα και των δύο παγκοσμίων πολέμων του.
Τι κάνει έναν Εβραίο, Εβραίο
Προτού ξεκινήσουμε το δύσκολο ταξίδι μας στην ιστορία του Ισραήλ, θα πρέπει να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα.
Ποιος θεωρείται από την εβραϊκή κοινότητα, Εβραίος;
Εβραίος θεωρείται αυτόματα αυτός που έχει γεννηθεί από Εβραία μητέρα. Εβραίοι θεωρούνται επίσης και προσύλητοι που έχουν ασπαστεί μετά από σπουδή τον Ιουδαϊσμό, έχουν περιτομηθεί, κι έχουν περάσει κάποιο διάστημα ακολουθώντας και τις επιταγές του Ιουδαϊσμού, στις καθημερινές τους ζωές, αν και οι προσύλητοι, θεωρούνται ένα μικρό αριθμητικά κομμάτι της παγκόσμιας εβραϊκής κοινότητας.
Ποιος Εβραίος όμως θεωρείται ισραηλινός και δικαιούται αυτόματα την Ισραηλινή υπηκοότητα;
Ο νόμος της επιστροφής, που θεσπίστηκε στο Ισραήλ το 1950, δίνει αυτόματα το δικαίωμα σε οποιονδήποτε έχει παππού/ή και γιαγιά Εβραία και στους συζύγους αυτών, να μετεγκατασταθούν στο Ισραήλ και να πάρουν την Ισραηλινή υπηκοότητα. Το 1970, ο νόμος αυτός επεκτάθηκε και στους άντρες Εβραίων γυναικών.
Όπως βλέπουμε, τα παραπάνω δεν συμπεριλαμβάνουν γλώσσα, τόπο καταγωγής και τον τόπο στον οποίο μεγάλωσε κάποιος, όπως συμβαίνει με άλλες υπηκοότητες.
Τα κριτήρια για την Ισραηλινή υπηκοότητα, είναι αρκετά ελαστικά, προκειμένου να ελκύουν Εβραίους της διασποράς και τις οικογένειες τους, ώστε να καλυφθούν οι αυξημένες πληθυσμιακές ανάγκες που προκύπτουν από του διαρκείς εποικισμούς του Ισραήλ, στην περιοχή που κάποτε ήταν Παλαιστίνη και Παλαιστίνιοι.
Ο ρόλος του Σιωνισμού.
Το Σιωνιστικό κίνημα προϋπήρχε ως ένα ασθενικό ρεύμα πριν ιδρυθεί επίσημα από τον Theodore Hertzl το 1897.
Ο όρος Σιωνισμός, έχει ήδη επινοηθεί από το 1890.
Ο στόχος του Σιωνιστικού κινήματος ήταν ένας: Η δημιουργία του κράτους του Ισραήλ στην Παλαιστίνη και ο «επαναπατρισμός» των Εβραίων της διασποράς εκεί.
Κάποιες κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση είχαν ήδη συμβεί και πριν την ίδρυση του σιωνιστικού κινήματος αλλά ήταν εξαιρετικά σποραδικές: Το 1882, ο πρώτος αγροτικός καταυλισμός στην Παλαιστίνη, θα ιδρυθεί από 30 οικογένειες Ρουμανοεβραίων, ένας καταυλισμός ο οποίος ήταν αντιμέτωπος με την καταστροφή και σώθηκε από τις δωρεές του Εβραιογάλλου τραπεζίτη και βαρόνου, Edmond De Rothschild.
Το 1897, το σιωνιστικό κίνημα θα έχει το πρώτο του συνέδριο στην Βασιλεία με 200 Εβραίους από όλον τον κόσμο. Σταδιακά, το σιωνιστικό κίνημα θα γίνει εργαλείο εξωτερικής πολιτικής για ένα λαό δίχως κράτος, επιδιώκοντας να αποκτήσει ακριβώς αυτό. Ένα κράτος.
Μην ξεχνάμε ότι ο 19ος αιώνας ήταν ένα αιώνας γεμάτος από επαναστατικές ζυμώσεις κι επαναστάσεις που άλλαξαν τον παγκόσμιο χάρτη.
Μετά το πρώτο σιωνιστικό συνέδριο, ο Hetzl είχε δηλώσει: «Σήμερα ίδρυσα, το κράτος του Ισραήλ. Αν το έλεγα αυτό σήμερα δυνατά, θα γελούσαν μαζί μου παγκοσμίως. Αλλά ίσως μετά από 5 χρόνια, και σίγουρα μετά από πενήντα χρόνια, όλοι θα το έχουν καταλάβει»
51 χρόνια μετά, το κράτος του Ισραήλ, κήρυξε την ανεξαρτησία του. Και κανείς δεν γελούσε.
Οι μεγάλες προκλήσεις για το Σιωνιστικό κίνημα
Υπήρχαν δύο μεγάλα προβλήματα που το σιωνιστικό κίνημα είχε να αντιμετωπίσει: Το ένα ήταν πως το 1897, που αυτό ιδρύθηκε επίσημα, η Παλαιστίνη, ήταν οθωμανική κτήση.
Το δεύτερο ήταν πως, το 1882, ο ντόπιος εβραϊκός πληθυσμός της περιοχής, ήταν κοντά στους 15.000 με 25.000, μόλις το 3% του πληθυσμού της Παλαιστίνης που στην συντριπτική του πλειοψηφία αποτελούνταν από μουσουλμάνους και δευτερευόντως από Χριστιανούς Άραβες, όταν π.χ πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο εβραϊκός πληθυσμός της Ελλάδας, αριθμούσε τους 75.000.
Λέγεται ότι οι ισραηλίτες εκδιώχθηκαν από τον τόπο τους το 70 μ.Χ, αλλά αυτό δεν είναι απολύτως ακριβές. Έχουμε δύο ιστορικά στιγμιότυπα όπου οι ισραηλίτες έχασαν την αυτονομία τους κι εκδιώχθηκαν από τον τόπο τους μετά από μαζικές τους στάσεις κι εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες έναντι της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Το πρώτο είναι ο πρώτος Εβραιορωμαϊκός πόλεμος (66-73 μΧ), με την καταστροφή των Ιεροσολύμων από τον μετέπειτα αυτοκράτορα Τίτο, το 70 μ.Χ.
Κι ακόμη πιο μαζική ήταν η εθνοκάθαρση τους μετά την επανάσταση του Μπαρ Κοχμπά, το 132 με 136 μ.Χ.
Όπως και να χει, στην περιοχή, για περίπου 2 χιλιετίες, είχε απομείνει μια μικρή μειοψηφία ντόπιων Ισραηλιτών που αυξομειωνόταν ανάλογα με την ιστορική συγκυρία.
Δεδομένου ότι και τα δύο προβλήματα στου Σιωνιστικού Κινήματος στα τέλη του 19ου αιώνα, ήταν αξεπέραστα υπό τις τότε συνθήκες, προτάθηκαν εντός των Σιωνιστικών, εναλλακτικές, μεταβατικές, λύσεις, μέχρι να γίνει εφικτός ο τελικός τους στόχος.
Η ίδρυση ενός μεταβατικού Ισραήλ στην Κύπρο, ήταν μια από αυτές.
Κύπρος: Μια παραλίγον Παλαιστίνη.
«Η Κύπρος, είναι η πιο κατάλληλη τοποθεσία για τον εβραϊκό εποικισμό… Το κλίμα της είναι κατάλληλο για Ευρωπαίους και κυρίως, βρίσκεται κοντά στο Ισραήλ, λειτουργώντας ως πύλη προς αυτό».
David Trietsch, 3o Σιωνιστικό συνέδριο, 1899.
«Καθώς η οθωμανική κυβέρνηση δεν δείχνει καμιά προδιάθεση να έρθει σε συμφωνία μαζί μας, κάποιοι θέλουν να στραφούν στην Κύπρο, η οποία βρίσκεται υπό βρετανικό έλεγχο και στην οποία μπορούμε να εισέλθουμε οποτεδήποτε…
… Θα μπορούσαμε να συγκεντρωθούμε στο νησί, και μια μέρα να ταξιδέψουμε στην χώρα του Ισραήλ και να την επανακτήσουμε δια της βίας, ακριβώς όπως μας την έκλεψαν…»
Theodor Herzl, ιδρυτής του σιωνιστικού κινήματος, 1899.
Μέρος της Κύπρου, όπως και πολύ μεγαλύτερο μέρος της Παλαιστίνης, βρίσκεται σήμερα υπό κατοχή.
Τα πράγματα όμως θα μπορούσαν να είναι πολύ διαφορετικά.
Μετά τα γεγονότα του ρωσοτουρκικού πολέμου, το 1878, η Κύπρος προσαρτάται από τους Βρετανούς και γίνεται βρετανικό προτεκτοράτο. Όταν η Οθωμανική αυτοκρατορία θα εισέλθει στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο το 1914, οι Βρετανοί θα κηρύξουν την πλήρη προσάρτηση της.
Παρότι, το σχέδιο του να γίνει η Κύπρος, ένα μεταβατικό Ισραήλ, κάτι το οποίο εκείνη την περίοδο ήταν πιο εφικτό από το να γίνει η Παλαιστίνη Ισραήλ, λόγω της σημαντικής επιρροής του Σιωνιστικού Κινήματος στην Βρετανική πολιτική, και παρότι, το σχέδιο αυτό είχε ένθερμους και ισχυρούς υποστηρικτές στο σιωνιστικό κίνημα, ανάμεσα τους και τον ίδιο τον ιδρυτή του, τον Theodore Herzl, η ιδέα αυτή, απορρίφθηκε από όλα τα σιωνιστικά συνέδρια από το 1899 κι έπειτα.
Αξίζει να σημειωθεί, πως κατά την διάρκεια της ελληνικής επανάστασης, προτού ο Σιωνισμός διαμορφωθεί ως οργανωμένο κίνημα, υπήρξε στήριξη της από εθνικιστές εβραίους της διασποράς, που ευελπιστούσαν πως αν οι εξελίξεις οδηγούσαν στην διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ίσως να διαμορφωνόντουσαν οι συνθήκες για την επανασύσταση του Ισραήλ, και πως ανάμεσα σε αυτούς που έπαιξαν κάποιο ρόλο στα ελληνικά πράγματα κατά τον 19ο αιώνα, ήταν η οικογένεια των πολύ ισχυρών τότε, εβραίων τραπεζιτών, Rotschild, με έναν από αυτούς, τον Max, να έρχεται στην Αθήνα το 1834, ως ακόλουθος και οικονομικός σύμβουλος του Βασιλιά Όθωνα…
Προσεχώς, η συνέχεια του άρθρου, αποκλειστικά για τους συνδρομητές που στηρίζουν το καινούριο μου εγχείρημα στο συνδρομητικό Substack, από το υστέρημα τους.
