Στην
αρθρογραφία και την βιβλιογραφία μου
εδώ και μια δεκαετία, έχω αποκαλύψει
πολλά από τα κακώς κείμενα της δυτικής
ιατρικής: Την οργανωμένη διαπλοκή των
φαρμακευτικών εταιριών με επιστήμονες,
κυβερνήσεις και οργανισμούς, την
σκοπιμότητα και αρτιότητα των ιατρικών
πρωτοκόλλων, τους μηχανισμούς ελέγχου
ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των
φαρμάκων και την φαρμακοεποπτεία και
την κατεύθυνση και αποτελεσματικότητα
της Ιατρικής διάγνωσης και πρακτικής.
Οι
κυρίαρχες στρεβλώσεις σε όλα αυτά τα
πεδία, έχουν, όπως ήδη έχουμε περιγράψει,
οδηγήσει πλέον την Ιατρική να αποτελεί πλέον μια από τις κορυφαίες αιτίες θανάτου παγκοσμίως, αντί να αποτελεί
μια από τις βασικές αιτίες παράτασης
και βελτίωσης της όπως θα όφειλε και θα
έπρεπε να είναι, γεγονός που δικαιολογεί
απόλυτα πλέον απόλυτα τον τίτλο του
βιβλίου μου «Θανάσιμες Θεραπείες» και
επιπροσθέτως γεγονός που συγκαλύπτεται
σε μεγάλο βαθμό από τα δυτικά μήντια
αφήνοντας τον κόσμο σε μια παντελώς
λάθος εντύπωση για το τι μπορεί και
πρέπει να περιμένει από την Ιατρική
σήμερα.
Στο
παρόν άρθρο θα πάμε ένα βήμα παραπέρα
και θα εξετάσουμε το πώς ο θάνατος της
ιατρικής και η ιατρική του θανάτου έχουν
επεκταθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό ώστε
απειλούν την βάση του ιατρικού
οικοδομήματος που είναι η ιατρική
έρευνα.
Είναι
το 2005 που ένας από τους πιο σημαντικούς
επιστήμονες της εποχής μας, ο Ιωάννης
Ιωαννίδης, δημοσιεύει την ίσως πιο
πολυδιαβασμένη μέχρι τώρα ιατρική
μελέτη του αιώνα που καταδεικνύει ότι
τα περισσότερα δημοσιευμένα ερευνητικά
ευρήματα είναι απλά ΨΕΥΔΗ!
Οι
λόγοι που αυτό συμβαίνει πλέον είναι
πολλοί. Ανάμεσα σε αυτούς είναι ο αρχικά
κακός σχεδιασμός των ερευνών που δείχνει
ερευνητική ανεπάρκεια.
Πολύ
σημαντικότερος λόγος είναι όμως η
μεροληψία που ενθαρρύνεται από συμφέροντα:
Οι ερευνητές είναι πολύ πιο πρόθυμοι
να διερευνήσουν ζητήματα που
χρηματοδοτούνται από τις φαρμακευτικές.
Είναι
επίσης πολύ πιο πρόθυμοι να διερευνήσουν
ζητήματα που θεωρούν ότι θα προωθήσουν
την καριέρα τους.
Κι
είναι αρκετά πρόθυμοι ακόμη και να
βγάλουν επιλεκτικά ερευνητικά συμπεράσματα
ή ακόμη και να παρουσιάσουν συμπεράσματα
που είναι αντίθετα από τα στοιχεία που
έχουν στη διάθεση τους προκειμένου να
προωθήσουν τα προϊόντα των φαρμακευτικών
και την καριέρα τους.
Δεν
είναι καθόλου τυχαίο ή αποσπασματικό
το ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχουν
ανακοινωθεί με τυμπανοκρουσίες χιλιάδες
νέες ελπιδοφόρες θεραπείες για τον
καρκίνο αλλά ελάχιστες από αυτές είχαν
αποτέλεσμα.
Οι
ερευνητές επιλέγουν τα καυτά ζητήματα,
αυτά που θα αντλήσουν χρηματοδότηση
και θα τους κάνουν περιζήτητους όπως
οι μύγες τα σκατά.
Σημαντική
συμβολή στο πρόβλημα έχει και η
«θετικότητα» στις θετικές επιστήμες
όπως ισχύει και στην κοινωνική ζωή: Οι
ερευνητές επιλέγουν θέματα που θα τους
κάνουν αρεστούς στην επιστημονική
κοινότητα, όπως το να επιβεβαιώσουν ή
να επεκτείνουν έρευνες με θετικά
ευρήματα, αποφεύγοντας σκοπέλους όπως
την αμφισβήτηση παλαιοτέρων «θεμελιωμένων»
ερευνών.
Η
μελέτη του Ιωαννίδη αποτέλεσε βόμβα
στα θεμέλια επιστημών που εδώ και
δεκαετίες κατρακυλούν με φόρα στο δρόμο
της «Κακής Επιστήμης», όρος που έχει
χρησιμοποιηθεί από ασκητές της «κακής
επιστήμης» για να εξουδετερώσουν κάθε
κριτική και κάθε αμφισβήτηση.
Σημαντική
για να καταλάβουμε την έκταση της
κοινότητας των κακών επιστημόνων είναι
η ίδια η εξιστόρηση του Ιωαννίδη για
την αντιμετώπιση του από συναδέρφους
όχι μόνο στην αρχή της καριέρας του αλλά
και αργότερα όταν έγινε πλέον πολύ
αναγνωρίσιμος:
«Όταν
δημοσίευσα ένα άρθρο στο χριστουγεννιάτικο
BMJ
(ιατρικό περιοδικό) για το πώς γιατροί
οι ιατροί αντιμετωπίζονται από τη
φαρμακευτική βιομηχανία με πληρωμένες
διακοπές και φουλ διασκέδαση στην
αραβική χερσόνησο, ένας συνδικαλιστής
ιατρός με ισχυρές πολιτικές διασυνδέσεις
στην Αθήνα, έγραψε στον ιατρικό σύλλογο
ζητώντας την παραδειγματική μου τιμωρία
και την ανάκληση της ιατρικής μου
άδειας.»
Ο
συνδικαλιστής είχε το θράσος να
κατηγορήσει τον Ιωαννίδη δημοσίως για
ανηθικότητα. Φυσικά το θράσος είναι το
πιο σημαντικό προσόν για να γίνεις
πετυχημένος συνδικαλιστής.
Τα
πράγματα γίναν ακόμη χειρότερα όταν ο
Ιωαννίδης έγινε πολύ αναγνωρίσιμος:
«Αρκετά
σημαντικοί άνθρωποι άρχισαν να μου
ζητάν να δουλέψω μαζί τους, ελπίζοντας
ότι θα δημοσιεύσουν άρθρα σε μεγάλα
περιοδικά. Η άρνηση μου κι η επιμονή μου
να διατηρήσω τα υψηλά κριτήρια στη
δουλειά μου δημιούργησε ακόμη περισσότερους
εχθρούς, περιλαμβανομένων ακαδημαϊκών
ηγετών και πολιτικών (από όλα το
διεφθαρμένο φάσμα της πολιτικής, από
την δεξιά ως την αριστερά).
Ακόμη
κι ο συνδικαλιστής που κάποτε προσπάθησε
να με εξολοθρεύσει με επαναπροσέγγισε:
Γιάννη,
όλοι ξέρουμε ότι είσαι ο καλύτερος
επιστήμονας της χώρας. Γιατί δε δουλεύουμε
μαζί; Ξέρεις πόσο πετυχημένος είμαι μου
είπε παρουσιάζοντας μου μια μακρά και
πολύ εντυπωσιακή λίστα με τις διασυνδέσεις
του. Και συνέχισε λέγοντας μου πως το
μόνο που του λείπει είναι μείζονες
δημοσιεύσεις σε (ιατρικά) περιοδικά με
μεγάλη (επιστημονική) επιρροή. Κοίτα να
δεις τι θα κάνουμε: Θα σου δώσω δύναμη
και συ θα βάλεις το όνομα μου σε σημαντικά
περιοδικά»
Ο
Ιωαννίδης φυσικά αρνήθηκε εξοργίζοντας
ακόμη πιο ισχυρούς άντρες που τον έβλεπαν
να τους χαλά την πιάτσα. Όπως ο ίδιος
εξιστορεί, ένας μεγαλοκαθηγητής
καρδιολογίας είπε σε φίλο του πως ο
Ιωαννίδης δε θα πρεπε να ναι τόσο
ειλικρινής ειδάλλως Αλβανοί εκτελεστές
θα τον στραγγάλιζαν στο γραφείο του.
Κατά
το παρελθόν έχουμε χρησιμοποιήσει τον
όρο ιατρική μαφία. Τώρα ίσως καταλαβαίνετε
λίγο περισσότερο το γιατί.
Ο
Ιωαννίδης φυσικά δεν σταμάτησε το έργο
του παρά τις απειλές. Μόλις πέρσι
δημοσίευσε μια μελέτη που καταδεικνύει
όχι μόνο ότι τα περισσότερα ερευνητικά
ευρήματα είναι ψευδή, όπως κατέδειξε η
μελέτη του του 2005, αλλά και πως ο
μεγάλυτερος όγκος των κλινικών μελετών
σήμερα είναι μη ωφέλιμος, με άλλα λόγια,
ίσως άχρηστος.
Οι
λόγοι πολλοί: Υπερκοστολόγηση μελετών
που στερούν πόρους από πιθανώς ωφέλιμες
μελέτες.
Ακόμη
σημαντικότερος είναι αυτός που εξέτασα
στο βιβλίο μου «Θανάσιμες Θεραπείες»:
Η υπεμεγένθυση ασθενειών και των κινδύνων
τους όπως συνέβη στην περίπτωση της
γρίπης των πουλερικών και των χοίρων
κι όχι μόνο. Οι συντονισμένες εκστρατείες
τρόμου για καινές απειλές δημόσιας
υγείας που τελικά επηρεάζουν τον πληθυσμό
πολύ λιγότερο από άλλες λιγότερο εξωτικές
και πιο συνηθισμένες συνθήκες, όχι μόνο
στερεί πόρους από πιθανώς χρήσιμες
μελέτες αλλά μπορεί και να οδηγήσει
στην ανάπτυξη ελλιπώς δοκιμασμένων
φαρμάκων κι εμβολίων υπό το καθεστώς
της «έκτακτης ανάγκης».
Και
τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα: Όπως
περιγράφεται στο σημαντικό πρόσφατο
άρθρο του David
Epstein,
«Όταν τα πειστήρια λένε όχι αλλά οι
γιατροί λένε ναι», ακόμη κι όταν μια
αναγνωρισμένη έρευνα αποδειχθεί χωρίς
κανένα περιθώριο αμφιβολίας ψευδής,
ακόμη κι όταν κάποια διάσημη θεραπεία
ή πρακτική αποδειχθεί μη ωφέλιμη ή ακόμη
κι επικίνδυνη, θα πάρει στους περισσότερους
γιατρούς περισσότερο από μια δεκαετία
για να πάψουν να τη χρησιμοποιούν.
Κι
αυτό είναι κάτι παραπάνω από μια κακή
συνήθεια.
Ο
εκφυλισμός της ιατρικής από την οικονομική
και επιστημονική απληστία ωθεί όλο και
περισσότερους ανθρώπους στην εναλλακτική
ιατρική, η οποία όμως δυστυχώς δε διαθέτει
κανένα από τα αρκετά χαλασμένα πλέον
επιστημονικά φίλτρα της σύγχρονης
ιατρικής, κάνοντας την ένα ελκυστικό
πεδίο για τυχοδιώκτες.
Η
κριτική σκέψη κι η ενημέρωση είναι πλέον
απαραίτητο εφόδιο για όσους επιθυμούν
να διατηρήσουν την υγεία τους σε υψηλά
επίπεδα.
(Άρθρο μου στο εναλλακτικό Free Press Holistic life (http://holisticlife.gr) που κυκλοφορεί
Το holistic life μπορείτε να το βρείτε δωρεάν εδώ: http://holisticlife.gr/simia-dianomis
Για όσους ενδιαφέρονται για το παρασκήνιο των παγκοσμίων πολιτικών δημόσιας υγείας μπορούν να ενημερωθούν από τα σχετικά βιβλία μου "Τι δεν λένε οι γιατροί", "Θανάσιμες Θεραπείες", "Παρά Φύση" από τις εκδόσεις ETRA)
