Ας ξεκινήσουμε από αυτά που οι περισσότεροι από εμάς θα
συμφωνήσουμε:
Α) Όποιο σενάριο κι αν δεχτεί κανείς, τα συστήματα υγείας
χρειάζονται επειγόντως ενίσχυση και όχι προσωρινή.
Ο νεοφιλελευθερισμός εγκλημάτησε συρρικνώνοντας τα. Ο νεοφιλελευθερισμός είναι καταστροφικός όταν πρόκειται για καταστροφές,
λοιμούς. Μέχρι πρότινος μάλιστα τις χρησιμοποιούσε για να κερδοσκοπεί.
Β) Υπάρχει ένα τεράστιο επιδημιολογικό μπάχαλο. Τα
στατιστικά διαφέρουν από ομάδες χωρών σε άλλες, λες και βλέπουμε διαφορετικές
επιδημίες. Με αυτό το μπάχαλο, όπως τονίζει ο καθηγητής Κος Ιωαννίδης, είναι, αν
όχι αδύνατο, εξαιρετικά δύσκολο να βγάλει κάποιος ασφαλή συμπεράσματα για το τι
έχουμε να αντιμετωπίσουμε, πόσο μάλλον για το πώς να το αντιμετωπίσουμε.
Γ) Όποια προσέγγιση, όποια στρατηγική κι αν ακολουθηθεί, θα
υπάρξει κόστος. Πολύ μεγάλο κόστος. Το κλάσμα ρίσκο/όφελος καθορίζει το ποια
είναι η βέλτιστη στρατηγική.
Ας πάμε τώρα σε αυτά όπου υπάρχει άπλετος χώρος για
διαφωνία.
Το παράδοξο της Ιταλίας με το 9% θνησιμότητα είναι απελπιστικά
μόνο του (όχι, αυτό δεν επιδέχεται διαφωνίας). Παράμετροι που δίνουν αυτήν την
εικόνα είναι ότι τα τεστ γίνονται κυρίως σε εισερχόμενους σε νοσοκομεία κι όχι
στον γενικό πληθυσμό, οι ελλιπέστατες κλίνες ΜΕΘ στην Λομβαρδία (αρχικά 780, με
μόνο 78 διαθέσιμες), η μεγάλη ηλικία του πληθυσμού και ο αριθμός ατόμων ανά σπίτι, τα νοσοκομεία που έγιναν
από νωρίς εστίες ίωσης και οι υπόλοιπες ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις.
Στους περισσότερους από αυτούς τους παράγοντες, η Ελλάδα
είναι ευάλωτη.
Αν οι καμπύλες της επιδημίας συνεχιστούν έτσι, σε ένα μήνα
από τώρα θα έχουν βγει εντελώς έξω από το κάδρο των εποχιακών ιώσεων και θα
δώσουν δική τους, διακριτή και τρομακτική εικόνα. Ο δικός μου ευσεβής πόθος,
ήταν και παραμένει να είναι, οι καμπύλες της επιδημίας να είναι εντός του
κάδρου των εποχιακών ιώσεων. Οι καμπύλες όμως δεν συμφωνούν. Οπότε, ακολούθα
την καμπύλη.
Στον αντίποδα της Ιταλίας βρίσκεται όχι μια χώρα, αλλά μια
ομάδα χωρών.
Η Γερμανία με 23.000 καταγεγραμμένα και ποσοστό 0,4%. Αξίζει
να σημειωθεί ότι οι Γερμανοί, σωστά ή λάθος -μένει να κριθεί- δεν κάνουν
μεταθανάτια τεστ για Κορονοϊό.
Αυστρία με 0,35% , Νορβηγία με 0,25%, Ιρλανδία με 0,4%,
Ισραήλ 0,1% και Τσεχία με 0,00%.
Φυσικά, στις περισσότερες από αυτές τις χώρες, είναι ακόμη
νωρίς στην πορεία της επιδημίας.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ένα ακόμη μεγαλύτερο παράδοξο των
τελευταίων ημερών που νομίζω πως πάλι πρώτος καταγράφω: Με κάθε επιφύλαξη πάντα, τα νούμερα του Ιράν τις τελευταίες μέρες υποδηλώνουν ότι
εκεί η επιδημία δείχνει να μπαίνει σε φάση αποδρομής, με τον αριθμό των ενεργών
κρουσμάτων να είναι σταθερός… Θα περιμένουμε με αγωνία και τις επόμενες ημέρες για να δούμε αν θα επιβεβαιωθεί η εικόνα που έχω.
Στρατηγικές:
Ας δούμε με τι έχουμε να κάνουμε πρώτα. Σύμφωνα με τον
Ιωαννίδη, η θνησιμότητα αποκλειστικά από κορονοιό είναι από 0,05 ως 1% (μην σας
ξεγελάνε τα μικρά νούμερα: η διαφορά είναι τεράστια σε σχέση με τις επιπτώσεις)
Εγώ θα κρατήσω το 0,5%. Αυτό σου δίνει μια πολύ βαριά «γρίπη».
Πολύ βαριά.
Επιπρόσθετα, οι τρόποι μετάδοσης, ο μεγάλος χρόνος επώασης
και το ότι ακόμη και κάποιοι από αυτούς που έχουν αποθεραπευτεί, έχουν για
αρκετές βδομάδες ιϊκό φορτίο, δημιουργεί πολύ μεγαλύτερες δυσκολίες στον
έγκαιρο εντοπισμό, την ιχνηλάτιση και την απομόνωση.
Ας δούμε τι έχουν κάνει μέχρι τώρα όμως κάποιες χώρες σε
σχέση με τον περιορισμό της επιδημίας.
Κίνα: Η Κίνα άργησε αλλά όταν το πήρε απόφαση έκλεισε μια πόλη
11.000.000 και την περιφέρεια της σχεδόν ολοκληρωτικά για περίπου 2,5 μήνες.
Πολλοί ήταν αυτοί που γίναν αίφνης θαυμαστές της Κίνας.
Πρέπει να τονιστεί όμως, ότι η Κίνα δεν έκλεισε όλη την χώρα. Καραντίνες σε
ολόκληρες χώρες για δυόμιση μήνες όπως επιχειρείται σε χώρες της Ευρώπης, όχι
μόνο θα έχουν αμφίβολο υγειονομικό αποτέλεσμα με την μόνη σιγουριά ότι θα
εξομαλύνουν κάπως τις καμπύλες της επιδημίας, κατανέμοντας στον χρόνο κρούσματα
και θανάτους από τον δεύτερο μήνα επιβολής τους και μετά, αλλά θα σκοτώσουν και
την οικονομία.
Υπήρξαν όμως και άλλες χώρες που περιόρισαν την επιδημία ή
την επίπτωσή της.
Γερμανία: Η Γερμανία, που θα βγει η νικήτρια στην Ευρώπη από την
επιδημία και θα ξαναπάρει δυστυχώς τα ινία στην Ευρώπη, κάνει πολλές χιλιάδες τεστ την
ημέρα (η Ελλάδα έχει κάνει μόνο 7000 συνολικά).
Ν.Κορέα: Η Ν.Κορέα έκανε κάτι ακόμη πιο δύσκολο: Ενώ έκανε μια
απότομη έξαρση στα κρούσματα της που συμβάδιζε με την Ιταλία την δεδομένη
στιγμή, περιόρισε την επιδημία με πολλά τεστ και ιχνηλασία και χωρίς εθνική
καραντίνα.
Ταϊβάν: Η Ταϊβάν δε, κοντά στο επίκεντρο της επιδημίας, έχοντας την
σοκαριστική εμπειρία του SARS, πήρε μέτρα από τα τέλη
Δεκέμβρη. Έκλεισε τις μετακινήσεις από και προς τις πληγείσες περιοχές,
ιχνηλάτησε εξονυχιστικά και εφάρμοσε υγιειονομικά μέτρα υψηλής ποιότητας και
ασφαλείας, απομονώνοντας σε κάθε επίπεδο, εντός και εκτός νοσοκομείων, ύποπτα
και καταγεγραμμένα κρούσματα. Σήμερα, 4 μήνες μετά το ξεκίνημα της επιδημίας, η
Ταϊβάν έχει γράψει μόλις 174 κρούσματα.
Οπότε, ναι, υπάρχουν τρόποι περιορισμού.
Στον αντίποδα, χώρες που τα κράτη τους δεν κάναν απολύτως
τίποτε όταν τα κοντέρ στην Κίνα γράφαν καθημερινά.
Χώρες που δεν σταμάτησαν τις μετακινήσεις από και προς
πληγείσες περιοχές.
Χώρες που άργησαν να ιχνηλατήσουν και σταμάτησαν νωρίς.
Χώρες που δεν απομόνωσαν έγκαιρα ομάδες.
Χώρες που κάνουν πλέον
τεστ μόνο σε όσους έρχονται στο νοσοκομείο. Χώρες που δεν μερίμνησαν να
απομονώνουν ύποπτα κρούσματα από ασθενείς και το υγειονομικό προσωπικό. Χώρες
με ελλείψεις σε νοσοκομεία, υλικό και προσωπικό.
Χώρες που ζητάν από γιατρούς και νοσηλευτές με ύποπτα συμπτώματα να γυρίσουν στην δουλειά τους στην εβδομάδα πάνω.
Αυτές είναι οι χώρες που επιβάλλουν καραντίνα στον γενικό
πληθυσμό, δείχνοντας με το δάχτυλο τους ανεύθυνους πληθυσμούς για να κρύψουν τις
εγκληματικές τους παραλείψεις.
Κάποιες από αυτές τις χώρες μάλιστα, είχαν το θράσος να
ισχυριστούν ότι είναι απόλυτα θωρακισμένες.
Ας σημειωθεί πάντως, ότι η Ελλάδα έκανε περισσότερα και
νωρίτερα από την Ιταλία. Σε καμία των περιπτώσεων όμως δεν έκανε όσα έπρεπε.
Υπάρχει και μια άλλη στρατηγική: καραντίνα στις ευπαθείς ομάδες
και μόνο. Κάτι τέτοιο θα επέφερε εντός δύο-3 μηνών την ανοσία αγέλης χωρίς
σημαντική επιβράδυνση της οικονομίας και την επιστροφή στην κανονικότητα. Μου
είναι αδύνατο όμως να σκεφτώ πως μια τέτοια στρατηγική θα ήταν σχεδιαστικά
εφικτή.
Αλλά μου είναι επίσης αδύνατο να σκεφτώ πως η ολική
καραντίνα για μήνες δεν είναι ότι χειρότερο θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί.
Γιατί ακριβώς, η ολική καραντίνα σε μια ολόκληρη χώρα για μήνες είναι απολύτη παραφροσύνη.
Η ολική καραντίνα είναι η λογική του πονάει χέρι κόψει
κεφάλι. Φαίνεται ανθρωπιστική. Δεν είναι όμως. Δημιουργεί προηγούμενα
καταστολής των ατομικών ελευθεριών. Θα αρκεί κάποιος να φωνάζει επιδημία και να
επιβάλει ότι μέτρο θέλει στον γενικό πληθυσμό.
Με την καραντίνα, η ύφεση που θα ζήσουμε είναι απόλυτα
εξαρτημένη από την διάρκεια της επιδημίας.
Στους πρώτες δύο μήνες, μιλάμε για ύφεση πολύ πάνω του 10%
και βλέπουμε, χωρίς να συνυπολογίζουμε το ενδεχόμενο παγκοσμίου κραχ.
Έχουμε πόλεμο, λένε. Και στον πόλεμο και τον έρωτα, όλα
επιτρέπονται.
Βλέπουμε τον αόρατο εχθρό μόνο. Αλλά ο ορατός είναι αυτός που
θα μας καθυποτάξει.
Νέα μοντέλα οικονομίας θα είναι απαραίτητο να επιβληθούν,
ακόμη και να μην υπήρχαν στον σχεδιασμό.
Καταλαβαίνω, ότι σε όλη αυτήν την διάρκεια που περιγράφω την
επιδημία και την εξέλιξη της με διαδοχικά άρθρα, σας έχω κουράσει με φαινομενικές
αντιφάσεις. Όταν αλλάζουν οι καμπύλες της επιδημίας, αλλάζουν και οι
εκτιμήσεις.
Και όσο αργότερα στην πορεία της επιδημίας βγαίνουν
συμπεράσματα, τόσο πιο ώριμα είναι. Καταλαβαίνω ότι θέλετε ασφάλεια και
σιγουριά.
Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο στις μέρες μας. Όπως και αν
λειτουργήσουν οι καραντίνες, πάντα θα υπάρχει η πιθανότητα για αναζωπύρωση ή νέα επιδημική σεζόν. Και φτου και από την αρχή. Δεν υπάρχει καμία οικονομία που
θα μπορεί να αντέχει σε καραντίνες διμήνου και τριμήνου για κάθε ένα ή δύο ή
ακόμη και τρία χρόνια.
Και το χειρότερο όλων θα είναι μια κυλιόμενη επιδημία 3 περίπου
ετών με διαδοχικές καραντίνες.
Μόνο ο ιός ξέρει αν είναι κάτι περαστικό ή αν ήρθε για να μείνει μαζί μας.
Αν η θνησιμότητα του ιού είναι όντως πάνω του 0,1%,
οτιδήποτε την περιορίσει ακριβώς εκεί, θα είναι σωτήριο.
Ειδάλλως θα πρέπει να ευχόμαστε ο ιός να έχει κάνει τον
κύκλο του τις επόμενες δύο βδομάδες. Κάποιοι ιοί της οικογενείας του το κάνουν
αυτό. Η νεκροψία θα δείξει.
Έκανα ότι καλύτερο μπορούσα για να σας ενημερώσω μέσα σε ένα
απόλυτο στατιστικό μπάχαλο με τεράστιες αντιφάσεις και διακυμάνσεις.
Άλλοι ευθύνονται για αυτό το μπάχαλο. Και αυτοί οι άλλοι
λαμβάνουν συνήθως και τις αποφάσεις.
Καλά κουράγια σε όλους μας.
Πέτρος Αργυρίου, agriazwa.blogspot.com, 22/03/2020.
