Ο κορονοϊός, τώρα και στην Θεσσαλονίκη. Q&A

Ήταν θέμα χρόνου και τύχης. Ξεμείναμε κι απ’ τα δύο.

Το πρώτο καταγεγραμμένο κρούσμα είναι μια 38χρονη που επέστρεψε από εστία στην Ιταλία.

Δεν τίθεται κανένα ζήτημα για την υγεία της.

Εδώ όμως ξεκινάει η βεντάλια των ενδεχομένων. Και των ευθυνών.

Αν η γυναίκα επέστρεψε μετά από την προηγούμενη Παρασκευή, η κυβέρνηση έχει κάθε ευθύνη, καθώς ήδη θα έπρεπε να είχε διακόψει τις πτήσεις με και από την επίμαχη περιοχή της Ιταλίας, μιας και οι επιδημικές εστίες είχαν ήδη εδραιωθεί εκεί. (Τελικώς, η γυναίκα γύρισε από το Μιλάνο την Κυριακή). 

Λένε οι αρχές πως ιχνηλατούν τις επαφές της ασθενούς Μηδέν. Ήδη 15 άτομα από το κοντινό της περιβάλλον έχουν μπει σε καραντίνα. Είναι αυτό όμως αρκετό;

Σαφέστατα όχι.

Κάθε συνεπιβάτης στην πτήση της που αποβιβάστηκε κι έμεινε στην Ελλάδα θα έπρεπε να μπει σε καραντίνα.

Κι αυτό; Θα ήταν αρκετό; 

Σαφέστατα όχι. Αν την γυναίκα την παρέλαβαν με ΙΧ ή πήρε από το αεροδρόμιο ταξί , έχει καλώς. Αν όμως πήρε το λεωφορείο, τότε να ‘στε σίγουρη ότι η επιδημία είναι εδώ και πιθανότατα θα δώσει την εικόνα που έδωσε στην Ιταλία.

Πιο πρόσφατες πληροφορίες, θέλουν την γυναίκα να ήταν υποψήφια δημοτική σύμβουλος και να επισκέφτηκε το Δημαρχείο στο δημοτικό συμβούλιο της Δευτέρας, παρουσία δημοσιογράφων.
Είναι πολύ πιθανό λοιπόν πλέον το Δημαρχείο και οι υπάλληλοί του να είναι πλέον επιδημική εστία.

Πρέπει να σημειωθεί, ότι λόγω του μεγάλου χρόνου επώασης του Covid που είναι από 3 εώς 15 ημέρες, ίσως και μεγαλύτερος, όχι μόνο οι φορείς δεν μπορούν όλοι τους να εντοπιστούν, κάτι που περιορίζει την αποτελεσματικότητα της καραντίνας, αλλά και έχουμε ένα φαινόμενο παρόμοιο με αυτό που συναντούμε στην αστρονομία: Όταν κοιτάμε την εικόνα της επιδημίας, δεν βλέπουμε το παρόν της αλλά την κατάσταση 10 εώς δεκαπέντε μέρες πίσω. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την έναρξη της επιδημίας ή κάθε επιδημικής εστίας.

Ήρθε το τέλος του κόσμου λοιπόν;

Φυσικά και όχι. Ένα πολύ μεγάλο κλάσμα των κρουσμάτων παραμένουν ασυμπτωματικά και μη καταγεγραμμένα. Το μεγαλύτερο κλάσμα των καταγεγραμμένων κρουσμάτων  περνούν την ίωση με πολύ ήπια ως ήπια συμπτώματα. Οι περισσότεροι άνθρωποι στην Ελλάδα δεν θα καταλάβουν σε ατομικό επίπεδο πως πέρασε ο Covid. Θα το καταλάβουν όμως, στο πετσί τους μάλιστα, σε επίπεδο οικονομίας και συστήματος δημοσίας υγείας.

Όλο το βάρος πρέπει να λοιπόν να δοθεί στην τρίτη ηλικία και σε ασθενείς με ήδη προϋπάρχοντα βαριά νοσήματα. Εκεί η θνησιμότητα μπορεί να φτάσει το 14%.

Με προστατεύουν οι μάσκες και τα αντισηπτικά;

Όχι απόλυτα. Ο Covid είναι πολύ ανθεκτικός όπως έχει δείξει στο περιβάλλον. Μάσκες, αντισηπτικά και υγιεινή χεριών και ματιών μειώνουν όμως πιθανώς το ιϊκό φορτίο στο οποίο μπορεί να εκτεθείς. Κι επομένως, οι πιθανότητες να κολλήσεις. Αλλά το ζήτημα δεν είναι το πώς θα προστατευτείς εσύ. Το ζήτημα είναι εσύ και εγώ και το σύστημα δημόσιας υγείας να μπορεί να προστατεύσει τις ευπαθείς ομάδες. Εκεί είναι το ζήτημα.

Είναι η Ελλάδα έτοιμη να ανταπεξέλθει;

Είναι πανέτοιμη να δώσει μια από τις χειρότερες σε νούμερα επιδημίες. Οι περικοπές στην δημόσια υγεία, οι συγχωνεύσεις νοσοκομείων, η έλλειψη σε υλικά και προσωπικό, ο μικρός αριθμός ΜΕΘ, εγγυώνται μια πολύ κακή εξέλιξη.

Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι ο COVID πρέπει να λαμβάνεται όχι τόσο ως παθογένεια από μόνος του, αλλά ως παράγοντας επιβάρυνσης άλλων παθολογιών.

Ως τέτοιος, με το να τον έχουμε να συναγελάζεται με άλλες ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, το μόνο που θα καταφέρουμε θα είναι να επιβαρύνουμε την όλη κατάσταση.

Χρειάζεται ειδικές πτέρυγες ή ακόμη και ολόκληρα νοσοκομεία που δεν βρίσκονται σε χρήση σήμερα, να μετατραπούν σε διαμερίσματα ΜΕΘ για τις ευπαθείς ομάδες με COVID.

Μην ξεχνάτε, ότι πολλά νοσοκομεία σήμερα είναι και τα ίδια εστίες λοιμώξεων και η παραμονή σε ΜΕΘ ασθενών πάνω από 10 μέρες επιδεινώνει δραματικά τις πιθανότητες αποθεραπείας και επιβίωσης τους. Ο COVID απλά θα επιδεινώσει την υπάρχουσα κατάσταση. Τα πράγματα θα γίνουν λίγο πιο δυσάρεστα με την αποδρομή της εποχιακής γρίπης.

Πόσο εύκολα μεταδίδεται ο Ιός;

Από την αρχή της επιδημίας περιγράφεται πως ένας φορέας κολλάει άλλους τέσσερις. Μετά από δύο μήνες καταγραφών, το νούμερο έχει πέσει στο ένας κολλάει 2,2 ενώ η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως η αναλογία πρέπει να είναι ένα προς ένα, χαμηλότερη από την εποχιακή γρίπη που έιναι 1 προς 1,3. (Αναδρομικά, αυτή ήταν η μοναδική λάθος εκτίμησή μου. Ο ιός έχει σημαντική μεταδοτικότητα και τα κρούσματα σε κάποιες χώρες διπλασιάζονται εντός 4 ημερών). 

Τα σχολεία πρέπει να κλείσουν;

Φυσικά και όχι. Στα 80.000 κρούσματα και στους 2900 θανάτους μέχρι σήμερα παγκοσμίως, δεν έχει καταγραφεί ούτε ένας θάνατος παιδιού. Τα παιδιά είναι ο πιο ασφαλής πληθυσμός σε σχέση με τον Covid. Οι παππούδες τους όμως και κατά δεύτερο λόγο ο γιαγιάδες τους, όχι.

Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι η χειρότερη ελληνική πόλη για την επιδημία;

Ελέω ΟΑΣΘ. Τις ώρες αιχμής, οι επιβάτες γίνονται σαρδέλες. Στον ΟΑΣΘ, δεν υπάρχουν ικανά μέτρα προστασίας και η μαζική μετάδοση πρέπει να θεωρείται βέβαια.
Επιπρόσθετα, η ασθενής Μηδέν ήταν στο δημαρχείο...

Αν υποψιάζομαι ότι έχω τον κορονοϊό, τι κάνω;

Στο συγκεκριμένο στάδιο τυχόν επιδημίας στην Ελλάδα, το χειρότερο δυνατό σενάριο είναι να έχουμε ήδη 100 ασυμπτωματικούς φορείς. Αν δεν έχεις πρόσφατα ταξιδέψει σε επιδημικές εστίες ή δεν έχεις επαφή με κάποιον που πρόσφατα το είχε κάνει, ή δεν έχεις παέι δημαρχείο τις τελευταίες δύο μέρες, πιο πιθανό είναι να κερδίσεις κάποιο ποσό στο Τζόκερ και απείρως πιο πιθανά να έχεις απλό κρυολόγημα ή εποχιακή γρίπη ή να είσαι κατά φαντασίαν ασθενής. Μην επιβαρύνεις τις υπηρεσίες με τις φοβίες σου και μην πας στο νοσοκομείο. Πιο πιθανό να κολλήσεις κάτι από ή στο νοσοκομείο, παρά να έχεις Covid. Αν όμως οι υποψίες σου είναι βάσιμες, ή έχεις πχ δύσπνοια, πάλι μην σκάσεις έτσι απλά στο νοσοκομείο. Πάρε άμεσα τηλέφωνο τον ΕΟΔΥ στα 210-521200, 210-5212054. Εκείνοι θα ξέρουν καλύτερα από εσένα τι να κάνουν. Ελπίζω.

Είπατε κάτι για οικονομικό κόστος. Ποιο θα είναι αυτό;

Πολλαπλό. Η καραντίνα μπορεί να διακόψει την αλυσίδα της διάδοσης μόνο σε πολύ πρώιμα στάδια κι αυτό είναι σχεδόν αδύνατο να συμβεί με τον Covid λόγω του μεγάλου χρόνου επώασής του. Ειδάλλως θα πρέπει να παρθούν μέτρα αντίστοιχα της Γιουχάν, με ολόκληρες πόλεις να μπαίνουν σε καραντίνα. Ακόμη και έτσι όμως, απλά επιβραδύνεται ο ρυθμός μετάδοσης και η δημιουργία νέων εστιών.

Παράλληλα όμως, η κανονικότητα της ζωής και της οικονομικής, καταστρέφεται.

Με τυχόν επιδημία στην Ελλάδα, εκατοντάδες ως χιλιάδες μαγαζάκια δεν θα αντέξουν. Θα πληγούν ακόμη και μεγαλύτερες επιχειρήσεις, όπως άλλωστε συμβαίνει στην Ιταλία.

Αν η κατάσταση εξελιχθεί στην Ελλάδα πιο άσχημα από ότι στην Ιταλία, που κατά εμέ είναι το πιθανότερο, ο τουρισμός θα πληγεί βάναυσα. Κι όλα αυτά μέσα σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον χρηματοπιστωτικής φούσκας που μπαίνει σε ύφεση και μπορεί να δώσει και κραχ.

Αν φτάσει ο Covid στην Μόρια. Τι θα γίνει εκεί; Θα πέφτουν οι μετανάστες σαν τις μύγες;

Σε καμία των περιπτώσεων. Με σχετική καλοκαιρία, ελάχιστη επίπτωση θα έχει ο Covid στους καταυλισμούς, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των μεταναστών είναι κάτω των 40 κι έτσι σχετικά άτρωτη στον COVID. 

Αυτοί που θα την πληρώσουν θα είναι ο γέροι των νησιών. Σε αυτό το κλάσμα είναι αναμενόμενο να περιμένουμε μερικές δεκάδες θανάτους.

Εν κατακλείδι, ας ελπίσουμε ότι ο Covid θα εξαφανιστεί, όπως έχει συμβεί και με άλλους κορονοϊούς.

Αν όχι, πρέπει απλά να μάθουμε να ζούμε με αυτόν, προσέχοντας ιδιαίτερα τους γέρους μας.     

Το μεγαλύτερο λοιπόν κόστος του Covid θα είναι στην οικονομία, στα συστήματα υγείας και στους γέρους μας. Κι ως εκ τούτου, αυτά και μόνο θα πρέπει να έχουμε κατά νου.

Πέτρος Αργυρίου, agriazwa.blogspot.com, 26/2/2020.