Μια «αντικαρκινική» συνέντευξη

Μια «αντικαρκινική» συνέντευξη:

Ο μοριακός βιολόγος Σωτήρης Νικολόπουλος μιλάει στον Πέτρο Αργυρίου

Εισαγωγή: Πέτρος Αργυρίου (agriazwa.blogspot.com)

(Οι απόψεις και οι θέσεις στην εισαγωγή εκφράζουν και βαρύνουν αποκλειστικά τον Πέτρο Αργυρίου. Ουδεμία ευθύνη ή γνώση έχει για τα γραφόμενα μου της εισαγωγής ο συνεντευξιαζόμενος)

Κατά τη διάρκεια της κρίσης θρηνούμε χιλιάδες ανθρώπους που χαθήκαν και συνεχίζονται να χάνονται. Για κάποιους από αυτούς η οικονομική απόγνωση ήταν το αόρατο χέρι που τους έσπρωξε να κόψουν πρόωρα το νήμα της ζωής τους.  

Πολλά περισσότεροι όμως δεν είχαν ούτε καν το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια. Κάποιοι πέθαναν στους δρόμους ή έστω στα σπίτια τους καθώς οι κλίνες των καρατομημένων νοσοκομείων απλά δεν τους χωρούσαν ή το ασθμαίνων πλέον σύστημα υγείας της χώρας δεν τους περιλάμβανε.

Κάποιοι άλλοι πέθαναν στα νοσοκομεία, από έλλειψη υγειονομικού προσωπικού και αναλωσίμων.

Κάποιοι από ιατρική αμέλεια, ανεπάρκεια ή απληστία.

Σε κάθε ηχηρό θάνατο που ακούμε αναλογούν πολλαπλάσιοι αθόρυβοι.

Όλοι αυτοί οι αθώοι είναι τα θύματα και οι παράπλευρες απώλειες ενός μονομερούς πολέμου που έχει κηρυχθεί σε πολλούς πληθυσμούς και που δεν διαδραματίζεται αποκλειστικά και μόνο στο πεδίο της οικονομίας, ενός πολέμου που τα μέτωπα του είναι πολλά.

Ένα από αυτά τα μέτωπα είναι «ο πόλεμος κατά του καρκίνου». Παρά τις επιθετικές προσεγγίσεις και τα τεράστια κεφάλια που έχουν δαπανηθεί στο όνομά του, ο καρκίνος (ή μάλλον καλύτερα οι καρκίνοι) θερίζει και οι θάνατοι του παρουσιάζουν συνολικά συνεχώς αυξητικές τάσεις.

Στις ΗΠΑ οι καρκίνοι είναι σταθερά τα τελευταία η δεύτερη αιτία θανάτου.  

Η κατεστημένη αντίληψη περί «θεραπείας» του καρκίνου μας έρχεται εν μέρει από την πειραματική χρήση της ακτινοθεραπείας στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.

Στην ουσία και με λίγες εξαιρέσεις, πολλές από τις θεραπείες είναι μικρά Βιετνάμ για τους ασθενείς του καρκίνου που βομβαρδίζονται αλύπητα από «κυτταρικές ναπάλμ» που πυρπολούν τα πάντα στο διάβα τους για να αφήσουν πίσω καμένη γη.

 Και ενώ όπως έχει περιγραφεί και στο βιβλίο μου «Τι δεν σας λένε οι γιατροί» υπάρχουν πάρα πολλά αισιόδοξα μηνύματα από το χώρο της έρευνας των φυτοχημικών, κονδύλια δεν επενδύονται στην έρευνα φυσικών ουσιών με πιθανές αντικαρκινικές, ακτινοπροστατευτικές και χημειοπροστατευτικές ιδιότητες απλούστατα οι φυσικές ουσίες δεν πατεντάρονται  και επομένως έχουν περιορισμένο εμπορικό ενδιαφέρον.  Όπως  σε άλλα τα υπόλοιπα πεδία λοιπόν, είναι τα λεφτά που μιλούν, τα λεφτά που ορίζουν, τα λεφτά που αποφασίζουν.

Οι καρκίνοι αυξάνονται. Τι φταίει; Μην είναι τα γονίδια; Φυσικά και είναι και αυτά. Αλλά παρότι το κατεστημένο δημιουργεί τεράστιο ντόρο με κάθε «καρκινικό» γονίδιο που εντοπίζεται και προτείνει θεραπείες που συνήθως δεν της αντέχουν τα κοινά πορτοφόλια και άλλες φορές είναι τόσο εξωφρενικές που δεν τις αντέχει ούτε καν η κοινή λογική, κάνει σχεδόν πάντα τα στραβά μάτια στις αιτίες που έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο στην ανάπτυξη των καρκίνων: τα ανθρωπογενή αίτια: τον βιομηχανικό και χημικό πολιτισμό μας, τον πολιτισμό των χημικών, της ακτινοβολίας και της ραδιενέργειας .

Γιατί ως συνήθως, τα λεφτά μιλούν, τα λεφτά κυβερνούν.

Οι τραγικές ειρωνίες του θέματος δεν εξαντλούνται ούτε καν εδώ. Πολλές από τις κατεστημένες αντικαρκινικές θεραπείες είναι οι ίδιες καρκινογόνες. Για πολλές από αυτές ισχύει το «η θεραπεία επέτυχε, ο ασθενής απεβίωσε».

Το θέμα του καρκίνου παρά τις ατελείωτες προπαγανδιστικές θριαμβολογίες είναι ένα θέμα που μοιάζει με ρωσική ρουλέτα με πολλές σφαίρες στη θαλάμη.

Υπάρχουν όμως και αισιόδοξα μηνύματα. Δεν είναι ο κανόνας αλλά πολύ χρήσιμες εξαιρέσεις.

Και αυτές προέρχονται και από το χώρο της εξατομικευμένης ιατρικής.

 Δυστυχώς όμως συνήθως οι λύσεις αυτές, όταν υπάρχουν και όταν δουλεύουν, είναι ακριβές, ιδιαίτερα για μια χώρα που θυσιάζει τους πολίτες της για να σώσει τη διεθνή και ντόπια πλουτοκρατία και που περικόπτει ακόμη και την πρωτοβάθμια περίθαλψη.  

Για αυτό το λόγο αυτή η συνέντευξη  δεν απευθύνεται στους κυβερνώντες αλλά στους απλούς πολίτες.

Γιατί όσο ακριβό και αν είναι το κόστος των διαγνωστικών μεθόδων που περιγράφονται παρακάτω, τίποτε δε συγκρίνεται με το κόστος το οικονομικό και κυρίως το ψυχικό των ασθενών του καρκίνου και των ανθρώπων τους.

Καθώς η γλώσσα της συνέντευξης είναι ίσως κάπως εξειδικευμένη για το ευρύ κοινό, οφείλω εκ των προτέρων να σας γνωστοποιήσω το σημαντικότερο σημείο της. Ότι υπάρχουν ακόμη και στην Ελλάδα μέθοδοι που μπορούν να κάνουν ικανότερη εκτίμηση του είδους και της πρόγνωσης του καρκίνου και δυνατότητα για γνωμοδότηση για την κατά περίπτωση βέλτιστη δυνατή και λιγότερο τοξική αγωγή.

Είναι δεδομένο ότι πολλοί από τους αρχιερείς αλλά και από τους "διάκους" του κατεστημένου του καρκίνου δε θα συνεργαστούν με τους ασθενείς ή της οικογένειες τους ακόμη και αν έχουν πληρώσει για τα εξατομικευμένα διαγνωστικά τεστ. Μη ξεχνάτε: Έχετε το δικαίωμα της επιλογής στη θεραπεία σας: Φοβερίστε τους. Κάντε τους να συνεργαστούν με οποιοδήποτε τρόπο. Μην αφήνετε τους ανθρώπους σας να πεθάνουν σιωπηλά και άχαρα.

Πολλοί ακόμη άνθρωποι θα πεθάνουν πρόωρα κατά τη διάρκεια της κρίσης από πληθώρα αιτιών. Αυτό δε σημαίνει ότι έστω και κάποιοι δεν αξίζει να σωθούν. Ή ότι έστω δεν αξίζει να προσπαθήσουμε για αυτό.

Αυτός ο καθαρά ανθρωπιστικός λόγος και φιλοδοξία είναι που με κάνει να αναδημοσιεύσω την συνέντευξη τρία χρόνια μετά την αρχική της δημοσίευση. Ουδεμία οικογενειακή, φιλική, προσωπική, οικονομική σχέση με ή βλέψη από τον συνεντευξιαζόμενο έχω μέχρι και σήμερα.

    

  

Η Συνέντευξη (πρώτη δημοσίευση: Hellenic Nexus, έτος 2010)

 (πηγή φωτό: Καθημερινή)

 

1) Κε Νικολόπουλε. Πρώτα από όλα οι αναγνώστες μας θα θέλαν να μάθουν τι ακριβώς είναι το εργαστήριο σας και ποια η δικιά σας συμβολή στη διαγνωστική

Όπως γνωρίζετε κε Αργυρίου, Το εργαστήριο μας, το ΚΕΝΤΡΟ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΩΝ όπως και το όνομά του αναφέρει, παρέχει υπηρεσίες εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας, σε μοριακές αναλύσεις του γενετικού υλικού και των παραγώγων του (DNA, RNA, πρωτεΐνες). Στόχος μας είναι η αξιοποίηση και εφαρμογή των πιο πρόσφατων τεχνολογικών και επιστημονικών δεδομένων των βιοϊατρικών επιστημών, στην πρόγνωση, τη διάγνωση και την έρευνα στον καρκίνο. H συμβολή μας στην διαγνωστική του καρκίνου είναι κατά την γνώμη μου σημαντική καθώς μελετούμε πολλούς σημαντικούς παράγοντες που αφορούν την ακριβή πρόγνωση, την διάγνωση και την κατάλληλη θεραπεία της νόσου για κάθε περίπτωση. Εδώ θα ήθελα να τονίσω την τελευταία φράση, καθόσον οι αναλύσεις αυτές οδηγούν στην εξατομικευμένη θεραπεία των ασθενών.

2) Ποια είναι η κατάσταση ερευνητικά και ποια πρακτικά σε σχέση με το αντικείμενό σας στις ΗΠΑ;

Ο τομέας της μοριακής ογκολογίας που κατά κύριο λόγο είναι το αντικείμενο μας και που κατά βάση εφαρμόζουμε στο εργαστήριό μας ασχολείται ερευνητικά με την αποκάλυψη όλων εκείνων των παραγόντων και των μηχανισμών που ελέγχουν την δημιουργία και την ανάπτυξη του καρκίνου. Φυσικά ο τομέας αυτός επικαλύπτεται από άλλες παραπλήσιες σύγχρονες επιστήμες όπως της κυτταρικής ογκολογίας, της μοριακής κυτταρογενετικής και της φαραμακογενωμικής για να αναφέρω μερικές. Πρακτικά όλοι αυτοί οι επιστημονικοί τομείς έχουν αρχίσει να αποτελούν μέρος της κλινικής πρακτικής τουλάχιστον στα μεγάλα νοσοκομεία των ΗΠΑ, αλλά και να είναι το αντικείμενο υπηρεσιών εξατομικευμένης θεραπείας από ιδιωτικές εταιρείες σαν την δική μας στις ΗΠΑ.

3) Ποια  κατάσταση βρήκατε σε σχέση με το αντικείμενό σας στην Ελλάδα;

Στην Ελλάδα ουσιαστικά δεν υπάρχει πανεπιστημιακός τομέας μοριακής ογκολογίας, παρά μόνο γενικής μοριακής βιολογίας, ο οποίος από μόνος του είναι μια τεράστια επιστήμη με πληθώρα εφαρμογών που εκτείνονται από την βιοτεχνολογία και την παραγωγή γενετικά τροποποιημένων τροφίμων μέχρι την μικροβιολογία και την ανίχνευση παθογόνων ιών σε κλινικά δείγματα. Επομένως θα έλεγα ότι ο συγκεκριμένος τομέας της μοριακής ογκολογίας υπάρχει μόνο σε μερικά πανεπιστημιακά εργαστήρια για συγκεκριμένα ερευνητικά θέματα ογκολογίας και για κάποιες συγκεκριμένες αναλύσεις από κάποια εργαστήρια μοριακής βιολογίας.

4) Τι σας ώθησε να επιστρέψετε στα πατρώα εδάφη επενδύοντας μάλιστα ένα μεγάλο κομμάτι της προσωπικής περιουσίας σε μια χώρα άγονη σε ότι αφορά την καινοτομία; Αν και είναι κάπως άκοσμο από την πλευρά μου, δεν μπορώ παρά να σας ρωτήσω ποιο ενδεικτικά ήταν το ύψος του ποσού που επενδύσατε προκειμένου να χτίσετε το εργαστήριο.

Ήταν καθαρά προσωπικοί/οικογενειακοί λόγοι που δεν θα ήθελα να αναλύσω. Ωστόσο, θεώρησα ότι έχοντας πάρει όλα τα όπλα που χρειαζόμουν από τις ΗΠΑ, (εκπαίδευση, μετεκπαίδευση, εμπειρία, δημοσιεύσεις, επαφές, ικανότητα απορρόφησης χρηματοδοτήσεων κλπ) θα μπορούσα θεωρητικά τουλάχιστον να δουλέψω στο ίδιο επίπεδο στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα όμως υπήρξε και ένα σημαντικό οικονομικό κίνητρο με την κρατική/ευρωπαϊκή χρηματοδότηση που έλαβα μετά την αίτηση και την έγκριση για την δημιουργία ενός τέτοιου κέντρου. Το συνολικό ύψος της επένδυσης ανήλθε στα 500.000 Ε.

5) Γιατί επιλέξατε το Αγρίνιο και όχι κάποια μεγάλη πόλη που θα παρείχε στο τόλμημα σας μεγαλύτερες ευκαιρίες;

Η πρώτη μου σκέψη που ίσως διαμορφώθηκε από την νοοτροπία που ανέπτυξα μετά από 18 χρόνια στις ΗΠΑ, ήταν ότι καθόσον οι υπηρεσίες της εταιρείας είναι εργαστηριακές και σχετίζονται όχι με τους ίδιους τους ασθενείς αλλά με τα παθολογικά δείγματα των ασθενών, θα μπορούσαν να προσφερθούν οπουδήποτε, ακόμα και σε μια περιοχή χωρίς «βιτρίνα», που μεταφράζεται πρακτικά και σε χαμηλότερο κόστος. Γεννημένος στο Αγρίνιο και  έχοντας το ΄στήριγμα΄ που χρειάζεται μια τέτοια προσπάθεια από οικογενειακά πρόσωπα, εγκαταστάσεις κλπ., και με υψηλότερο ποσοστό χρηματοδότησης από ότι σε μεγάλες πόλεις δεν ήταν δύσκολο να κάνω αυτή την επιλογή, τουλάχιστον για αρχή...

6) Ποια η ανταπόκριση από τους Έλληνες ασθενείς; Έχει γίνει το τόλμημα σας βιώσιμο;

Η ανταπόκριση από τους Έλληνες ασθενείς είναι σχετικά θετική, αν αναλογιστούμε ότι δεν γνωρίζουν για το τι ακριβώς πρόκειται. Φυσικά και υπάρχει βιωσιμότητα του εγχειρήματος, διαφορετικά δεν θα υπήρχε εργαστήριο 2,5 χρόνια μετά την έναρξή λειτουργίας του. Ωστόσο πιστεύω ότι ο περισσότερος κόσμος δεν γνωρίζει είτε την ύπαρξη του Κέντρου, είτε τις υπηρεσίες που προσφέρουμε και λανθασμένα μας τοποθετεί στην ίδια κατηγορία με τα μικροβιολογικά εργαστήρια που προσφέρουν κάποιες υπηρεσίες Μοριακής Βιολογίας. Στον τομέα της ενημέρωσης του κοινού επικεντρώνουμε  πλέον τις προσπάθειές μας.

7) Ποια τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε και ποια είναι η στάση των γιατρών που όφειλαν να συνεργαστούν μαζί σας;

Το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε με όλους είναι η έλλειψη πληροφόρησης για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες, τι ακριβώς προσφέρουν, πόσο αξιόπιστες είναι, κλπ  εύλογα ερωτήματα για κάτι καινούργιο που δεν προσφέρεται σαν υπηρεσία τουλάχιστον στην Ελλάδα.  Γενικά η ανταπόκριση των γιατρών είναι απογοητευτική, όχι τόσο στην υιοθέτηση των μοριακών αναλύσεων σαν μέρος της διαχείρισης των ασθενών τους, αλλά στην έλλειψη ενδιαφέροντος να γνωρίσουν ακριβώς το τι ακριβώς προσφέρουμε, πως δουλεύουμε, ποια είναι τα πλεονεκτήματα των μεθοδολογιών που ακολουθούμε σε σχέση με τις υπάρχουσες κλασσικές διαγνωστικές μεθοδολογίες κλπ. Ωστόσο, μια μερίδα νέων κυρίως γιατρών με τους οποίους κατά βάση συνεργαζόμαστε, είναι η ελπίδα

8) Σχετικά πρόσφατα έλαβα γνώση ενός περιστατικού και μάλιστα που αφορούσε παιδί, όπου, παρότι οι θεράποντες ενημερώθηκαν για προχωρημένες δυνατότητες διάγνωσης και στοχευμένης θεραπείας, αυτοί επιδεικτικά τις αγνόησαν, ισχυριζόμενοι  πως "εμείς δεν κάνουμε τέτοια". Συναντάτε συχνά τέτοιες περιπτώσεις που κατά την άποψη  μου αποτελούν εγκλήματα τουλάχιστον εξ αμελείας;

Δυστυχώς ναι. Ωστόσο δεν θα χρησιμοποιούσα την έκφραση εγκλήματα, εφαρμόζεται απλά η πιστή εφαρμογή των κανονισμών που λέγονται πρωτόκολλα, χωρίς την θεώρηση άλλων επιστημονικών ευρημάτων που είναι πολλές φορές μοναδικά για κάποια περίπτωση. Δεν μπορείς να καταδικάσεις κάποιον που τηρεί τα guidelines. Πιστεύω ότι  επίκειται στο προσωπικό ενδιαφέρον του κάθε γιατρού για να ασχοληθεί περισσότερο, πέραν των εγκεκριμένων πρωτοκόλλων με την θεραπεία του κάθε ασθενή. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως όταν τα ευρήματά μας για έναν συγκεκριμένο όγκο δεν αναφέρονται στα εγκεκριμένα πρωτόκολλα, υπάρχει η πλήρης αγνόηση των πληροφοριών. Στις περιπτώσεις όμως που τα ευρήματά μας είναι σε συμφωνία με εγκεκριμένα πρωτόκολλα όλα ρέουν ομαλά…

9) Τι συμβαίνει τελικά με το κατεστημένο του καρκίνου στην Ελλάδα; Μοιράζεστε μαζί μου την εντύπωση ότι ένα σημαντικό κομμάτι των θεραπόντων ενδιαφέρεται μόνο για την τήρηση των πρωτοκόλλων του καρκίνου όπως τα διδάχτηκαν και όχι για τη βέλτιστη διαθέσιμη διαγνωστική και θεραπευτική λύση;

Η γνώμη μου είναι ότι όλοι φοβούνται την αποδοχή μιας νέας μεθοδολογίας που δεν είναι ευρύτατα διαδεδομένη, ή την υιοθέτηση κάποιων ευρημάτων που δεν είναι στα πλαίσια των θεραπευτικών πρωτοκόλλων για εύλογους λόγους. Αν και οι περισσότεροι υιοθετούν  την εξατομικευμένη θεραπεία για τους ασθενείς τους, στην ουσία δεν την εφαρμόζουν αγνοώντας επιστημονικά δεδομένα. Οι ίδιοι οι ασθενείς μου μεταφέρουν αντιδράσεις των θεραπόντων για κάποια από τα ευρήματά μας όπως: «….αυτά είναι πειραματικά, ….αυτά γίνονται σε ποντίκια κι όχι σε ανθρώπους, ….αυτά είναι πολύ προχωρημένα και δεν μπορούμε να τα ακολουθήσουμε».

10) Που πηγαίνουν σήμερα τα λεφτά στην έρευνα του καρκίνου; Τι ρόλο παίζουν οι φαρμακευτικές εταιρίες στην προσκόλληση του ιατρικού κόσμου σε διαγνωστικά και θεραπευτικά πρωτόκολλα που εγώ θα χαρακτήριζα αμφιβόλου αποτελεσματικότητας; Εσείς είστε ευχαριστημένος από την κατάσταση στη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου σήμερα; Που πιστεύεται ότι βρίσκεται το μέλλον στη διάγνωση και τη θεραπεία του καρκίνου και τι μας εμποδίζει από το να φτάσουμε εκεί;

Τα λεφτά για την έρευνα του καρκίνου διεθνώς έχουν αποδώσει σημαντικούς καρπούς αν αναλογιστούμε τις μεγάλες ανακαλύψεις στον χώρο τα τελευταία χρόνια, αν και θα έλεγα ότι μόνο μέρος αυτών των χρημάτων έπιασαν τόπο. Βάσει αυτών των ανακαλύψεων έχουμε έναν αριθμό στοχευμένων θεραπειών που κάνει την διαφορά σε μερικούς ασθενείς και έναν άλλο μεγαλύτερο αριθμό στοχευμένων θεραπειών που θα εμφανιστεί στην αγορά τα προσεχή χρόνια και θα κάνει την θεραπεία του καρκίνου αποτελεσματικότερη. Οι φαρμακευτικές εταιρείες παίζουν θεμελιώδη ρόλο στην εφαρμογή συγκεκριμένων πρωτοκόλλων που έχουν βεβαίως σχεδιασθεί με βάση την ασθένεια και όχι το άτομο. Άλλωστε αυτός είναι και ο λόγος που ένα φάρμακο είναι καλό για κάποιον και άχρηστο για άλλον με τον ίδιο τύπο καρκίνου. Φυσικά και δεν είμαι ευχαριστημένος από την κατάσταση στη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου σήμερα. Το μέλλον βρίσκεται στην εξατομικευμένη προσέγγιση της θεραπείας του ασθενούς που θα βασίζεται στις πληροφορίες που θα παρέχουν τα ίδια του τα κύτταρα και όχι τα γενικά πρωτόκολλα για ένα τύπο καρκίνου. Ο καρκίνος είναι μια πολυπαραγοντική νόσος και ο μηχανισμός ανάπτυξής του πολύπλοκος και διαφορετικός από άτομο σε άτομο. Θεωρώ πως ο συνδυασμός της πολυπαραγοντικότητας και της μοναδικότητας του κάθε καρκίνου είναι η τροχοπέδη στο να φτάσουμε στην πλήρη θεραπεία του καρκίνου.

11) Έχετε κοινοποιήσει στο υπουργείο υγείας την ύπαρξη και τις δυνατότητες που παρέχει το εργαστήριο σας και αν ναι ποια ήταν η αντίδρασή του;

Όχι δεν έχουμε προσεγγίσει ακόμα το υπουργείο Υγείας

12)  Θυμάμαι ότι σε κατ' ιδίαν κουβέντα μας μου αναφέρατε ότι το 70% των ασθενών δεν ανταποκρίνονται στις χημειοθεραπείες. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο χάνεται άσκοπα πολύτιμος χρόνος για την επιβίωση του ασθενή ή για την αποκατάσταση της υγείας του αλλά και ότι επίσης, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι ασθενείς εγκληματικά υπόκεινται σε εξαιρετικά δυσάρεστες παρενέργειες που μπορούν να απειλήσουν τόσο την υγεία τους όσο την ποιότητα της ζωής τους και την αξιοπρέπεια τους. Για ποιο λόγο δεν καλύπτονται τα κόστη των κατά εμέ σωτήριων εξετάσεων του εργαστηρίου σας από τα δημόσια ταμεία, κόστη που παρότι είναι αξιοσημείωτα (200-700 ευρώ) είναι αμελητέα μπροστά στα κόστη των πρωτοκόλλων του καρκίνου;

Νομίζω ότι απάντησα σε προηγούμενη ερώτηση για το θέμα αυτό. Οι τυποποιημένες θεραπείες και ότι καλύπτεται σαν κόστος αναφέρεται στα πρωτόκολλα. Δεν έχουν γραφεί ακόμα πρωτόκολλα που να ενσωματώνουν την γονιδιακή ανάλυση στην διαχείριση της ασθένειας και της θεραπείας, όπως για παράδειγμα στο να εξετάζεται η έκφραση (η ενεργότητα) του γονιδίου Χ για την ανταπόκριση του ασθενούς στο χημειοθεραπευτικό Ψ. Όταν κάποτε συμβεί κάτι τέτοιο και είμαι σίγουρος ότι θα συμβεί, θα καλύπτονται τα κόστη από τα δημόσια ταμεία.

13) Σε πρόσφατο άρθρο μου διαπίστωσα με φρίκη ότι οι ασθενείς του καρκίνου αφήνονται αβοήθητοι μπροστά στις παρενέργειες της χημειοθεραπείας και της ακτινοθεραπείας που ενίοτε είναι φρικτές, λες και ο στόχος των πρωτοκόλλων είναι η εφαρμογή τους και όχι η βέλτιστη δυνατή κατάσταση υγείας του ασθενή. Ποια είναι η δικιά σας άποψη πάνω στο θέμα; Δε θα ’πρεπε να υπάρχει μεγαλύτερη έρευνα και μέριμνα πάνω στο καυτό θέμα της αντιμετώπισης των παρενεργειών; Αποτελούν τα πρωτόκολλα όπως τα γνωρίζουμε σήμερα όχι μόνο λύση αλλά και παράλληλα πρόβλημα;

Εισερχόμαστε σε ένα μεγάλο θέμα που αποτελεί αντικείμενο της φαρμακογενωμικής της επιστήμης που εξετάζει τον μεταβολισμό και την τοξικότητα των φαρμάκων σε σχέση με το γονιδιακό προφίλ του ατόμου. Σύμφωνα με αυτή την επιστήμη υπάρχουν 4 κατηγορίες ασθενών για ένα συγκεκριμένο φάρμακο, αυτών για τους οποίους το φάρμακο είναι μη τοξικό και ενεργό, αυτών για τους οποίους είναι μη τοξικό και ανενεργό, αυτούς για τους οποίους είναι τοξικό και ενεργό, και η χειρότερη των περιπτώσεων που το φάρμακο είναι και τοξικό και ανενεργό. Φυσικά και θα έπρεπε να υπάρχει η αντίστοιχη ανάλυση DNA του ατόμου για την διερεύνηση της τοξικότητας ενός φαρμάκου πριν την χορήγησή του, κάτι για το οποίο δεν μεριμνούν τα αντίστοιχα πρωτόκολλα.

Κλείνοντας θα ήθελα να απευθύνετε ένα μήνυμα σε όλους τους αναγνώστες μας και ιδιαίτερα σε εκείνους που έχουν γνωρίσει προσωπικά ή έχουν δει συγγενικά και μη αγαπημένα τους πρόσωπα να μαστίζονται από τον καρκίνο

Το γεγονός ότι κάποιος έχει καρκίνο δεν σημαίνει αυτόματα ότι θα πεθάνει, όπως συνηθίζεται να πιστεύεται. Υπάρχουν καρκινοπαθείς που ζουν με αυτή την ασθένεια πολλά χρόνια μια φυσιολογική ζωή. Κάθε καρκίνος είναι τόσο μοναδικός όσο το άτομο που τον εμφανίζει και σε πολλές περιπτώσεις επιτυγχάνεται πλήρης ίαση. Όσες περισσότερες πληροφορίες έχουμε για κάθε περίπτωση, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες για την καλύτερη διαχείριση, την αποτελεσματικότερη θεραπεία και την μακρόχρονη επιβίωση του κάθε ασθενή. Με την πρόοδο των μοριακών επιστημών και όχι μόνο, σήμερα υπάρχουν πολλές πληροφορίες που μπορούμε να γνωρίζουμε για κάθε καρκίνο και ο αριθμός αυτών των πληροφοριών θα αυξάνεται ραγδαία, έχοντας περισσότερες και καλύτερες θεραπευτικές επιλογές στο άμεσο μέλλον.

(Για επικοινωνία με το ΚΕΝΤΡΟ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΩΝ περισσότερα στο http://www.molecular-view.com/index.php/en/contact-us)

Το site του εργαστηρίου http://www.molecular-view.com.

Read More »

Το λαοκοόντειο σύμπλεγμα του Χρήστου Χωμενίδη (ψυχογράφημα του με αφορμή την πρόσφατη πρόταση που δέχτηκε για τη ΝΕΡΙΤ)

Το λαοκοόντειο σύμπλεγμα του Χρήστου Χωμενίδη

Του Πέτρου Αργυρίου (Agriazwa.blogspot.com)

Κάποτε ο Χρήστος Χωμενίδης, εγγονός του συνονόματου του συνιδρυτή και ήρωα του ΕΑΜ, έγραψε το «Σοφό παιδί», ένα δυνατό βιβλίο που γέννησε κάποια ελπίδα για τη βαλτωμένη όψιμη μεταπολιτευτική λογοτεχνία.

Οι ελπίδες σε αυτήν τη χώρα πεθαίνουν πρώτες.

Ο Χωμενίδης από ανανεωτής  της ελληνικής λογοτεχνίας κατέληγε συντηρητής του μεταπολιτευτικού πολιτικού βούρκου.

Κατάντησε στη ΔΗΜΑΡ, το ΛΑΟΣ από τα δεξιά. Και έβλεπε ωσάν άλλος Νέρωνας το κόμμα της «υπεύθυνης κυβερνώσας αριστεράς» , το τρίτο πόδι της νεοφιλελεύθερης χούντας να συμπυρπολεί τη δημοκρατία,  να συν-γκρεμίζει το σύνταγμα, να συν-καταργεί ατομικά και εργασιακά δικαιώματα, να συν-καταστρέφει ζωές, να συν-κατακρημνίζει το βιοτικό επίπεδο ενός ολόκληρου λαού και να τον παραδίδει σιδεροδέσμιο και άβουλο σε ξένα συμφέροντα.

Με άλλα λόγια ο εγγονός Χωμενίδης στήριξε ένα χώρο που προώθησε ακριβώς όλα όσα ο παππούς του είχε πολεμήσει.

Ο (Αρ)Χωμενίδης χώρισε ευγενικά με τους συντρόφους του της Δημοκρατικής Αρχομανίας. Αφορμή ήταν η δειλία τους και η αμφισημία τους σε σχέση με το αυταρχικό και επιζήμιο για τον Ελληνισμό κλείσιμο της Ελληνικής Ραδιοτηλεόρασης.

Ανακοίνωσε τότε ο (Αρ)Χωμενίδης:  «Η στάση της ηγεσίας της Δημοκρατικής Αριστεράς απέναντι στις εξελίξεις στην ΕΡΤ με βρίσκει εντελώς αντίθετο. Ή θα έπρεπε να υποστηρίξει ευθαρσώς την απόφαση της κυβέρνησης, ως ένα επώδυνο πλην αναγκαίο μέτρο. Ή θα όφειλε να αποσύρει σήμερα κιόλας την κοινοβουλευτική της στήριξη και να επωμιστεί το βάρος της προσφυγής στις κάλπες.»

Λίγες βδομάδες αργότερα ο (Αρ)Χωμενίδης έκανε σαφές το σοφό καθώς φαίνεται να δέχτηκε την πρόταση την πρόταση του υφυπουργού άνευ χαρτοφυλακίου Παντελή Καψή (ήταν υφυπουργός της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης αλλά αυτή καταργήθηκε) να στελεχώσει το εποπτικό συμβούλιο της ΝΕΡΙΤ, αυτού του κλεψίτυπου σφετεριστή του υλικού και του ρόλου της ΕΡΤ που μάλλον θα λειτουργήσει ως το επίσημο προπαγανδιστικό όργανο του Σαμαρά.

Με άλλα λόγια, ο Χωμενίδης υποστήριζε εξ αρχής τον αυταρχισμό Σαμαρά που έκανε για μια ακόμη φορά την Ελλάδα διεθνή περίγελο.

Ίσως για τη στάση του Χωμενίδη να φταίει η έλξη που ο ίδιος νιώθει για κρυψίνοες όπως είναι ο Αντώνης ο Σαμαράς. Ίσως να νιώθει μια ακατανίκητη παρόρμηση για σκοτεινές προσωπικότητες και να τις προσεγγίζει με την περιέργεια που προσέγγιζαν οι ανατόμοι μελλοθάνατους για να κάνουν τις σπουδές τους πάνω στο εκτελεσμένο σώμα τους.

Η προέλευση αυτής της σκοτεινής παρόρμησης του Χωμενίδη ίσως να βρίσκεται στη συγκρουσιακή ιστορία του περιβάλλοντος του. Όπως ο ίδιος περιγράφει: 

«Ένα απόγευμα του 1977, αγαπητέ Νίκο Μπίστη, έντεκα χρονών ήμουν, ο πατέρας μου μού έδωσε με δυο φράσεις την πυξίδα με την οποία προσπαθώ να κινούμαι σε όλη τη ζωή μου. «Ο παππούς σου», μου είπε, «εκτελέστηκε από τους δοσίλογους. Ο εξ αγχιστείας θείος σου, Γ.Κ., συνεργάστηκε μαζί τους. Το πιο εύκολο για μένα θα ήταν να τον μισώ τυφλά, αφού ήταν με εκείνους που μου στέρησαν τον μπαμπά μου. Το δύσκολο είναι να προσπαθήσω να δω τον κόσμο με τα μάτια του, να ανακαλύψω τα όποια ελαφρυντικά του, να βρω το όποιο δίκιο του. Όχι για να τον αθωώσω. Μα για να τον καταλάβω. Αυτό είναι το πνεύμα του ανθρωπιστικού σοσιαλισμού για τον οποίον θυσιάστηκε ο παππούς σου: Το να καταφέρνεις να μπαίνεις στη θέση των άλλων».  

Αυτό άλλωστε κάνει ο Χωμενίδης με μανία τα τελευταία χρόνια. Μπαίνει στη θέση των άλλων, των σφετεριστών, των συγκρουσιακών, των δυνατών που ξεπέφτουν, αυτών για τους οποίους η κοινή γνώμη καταλήγει αργά ή γρήγορα σε καταδικαστική ετυμηγορία, ίσως για να καταλάβει το θείο του.

Για αυτό το λόγο ο Χωμενίδης μπήκε στη θέση του Γιώργου Παπανδρέου και έγραφε το 2004 λόγους του ενώ συνεχίζει να τον θεωρεί «καλό άνθρωπο» παρά την ανυπολόγιστη ζημιά που έχει προκαλέσει σε μια χώρα και παρά το ότι αρνείται οποιαδήποτε ευθύνη διδάσκοντας «κρισιακά» μαθήματα σε ινστιτούτα των ΗΠΑ όπως κάθε καλός Εφιάλτης θα έκανε.

Τώρα ο Χωμενίδης μπαίνει στο εποπτικό συμβούλιο της ΝΕΡΙΤ, του αυθαίρετου εκτρώματος που πήρε τη θέση της ΕΡΤ.

Ρόλοι μέσα σε ρόλους. Ζωή σαν μυθιστόρημα.

Αν δεν μπορείς να το γράψεις, επιδιώκεις να κάνεις τη ζωή όλων μυθιστορηματική για να μπορείς να το βιώνεις.

Σύμφωνα με τον Χωμενίδη, αν ο ίδιος αισθανόταν «ξοφλημένος ως συγγραφέας θα είχε γίνει ΣΥΡΙΖΑ».

Για αυτό και προτίμησε το ΠΑΣΟΚ και αργότερα τη ΔΗΜΑΡ όπου πηγαίνουν όσο αισθάνονται ξοφλημένοι ως αριστεροί.

Ο Χωμενίδης προκαλεί και συχνά οι προκλήσεις του έχουν σαφείς σεξουαλικούς υπαινιγμούς.

Προκαλεί τον Τσίπρα ότι θα κόψει (ο Χωμενίδης) το δεξί του αρχίδι αν ο Τσίπρας γνωρίζει τη Λούξεμπουργκ.   

Εξαπολύει σεξουαλικές κατάρες στη Μυρσίνη Λοΐζου γιατί αυτή απαγόρευσε στη νεοφιλελεύθερη μετάλλαξη του ΠΑΣΟΚ το σφετερισμό τραγουδιών του πατέρα της. Συγκεκριμένα της έγραψε: «εάν η κόρη μου φερθεί όπως η Μυρσίνη Λοίζου στον μπαμπά της, θα την καταραστώ από τον τάφο να μην ξαναχύσει ποτέ».

Ακόμη και ο πολιτικός του λόγος διανθίζεται ενίοτε από σεξουαλικές πινελιές: Ενδεικτικά, όπως ο ίδιος περιγράφει για τους πρώτους μήνες της δημιουργίας της ΔΗΜΑΡ: «Θυμάμαι τους πρώτους της μήνες σαν έναν διαρκή οργασμό ιδεών» «Ήταν, στα τέλη του 2011, ηλίου φαεινότερον πως το ΠΑΣΟΚ διαλυόταν. «Βρέχει Πασόκους!» κραύγαζαν ηδονικά τα επαγγελματικά στελέχη της Δημοκρατικής Αριστεράς»   

Βρέχει Πασόκους! Όπως έλεγε και το παλιό ποπ τραγούδι σεξουλικών ευσεβών πόθων «Ιt's Raining Men! Hallelujah! - It's Raining Men! Amen! I'm gonna go out to run and let myself get Absolutely soaking wet! It's Raining Men! Hallelujah! It's Raining Men! Every Specimen!
Tall, blonde, dark and lean Rough and tough and strong and mean…

Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι πίσω από τις δηλώσεις και τις θέσεις Χωμενίδη κρύβεται μια βαθιά συμπλεγματικότητα. Ένα ατελείωτο παιχνίδι κυνηγιού της ηδονής ακόμη και πάνω στην οδύνη που προκαλείται στους άλλους. Με άλλα λόγια ένας βαθύτατος σαδισμός, ίσως και σαδομαζοχισμός.

Αυτή η συμπλεγματικότητα δηλώνεται ακόμη και στην αντίληψη που έχει ο  Χωμενίδης για την ίδια του την ευφυΐα. Ίσως ο Χωμενίδης να προτιμούσε να είχε γεννηθεί κρετίνος για να μπορούσε αυθόρμητα να λέει τις χυδαιότητες που λέει. Ίσως να ζηλεύει τους απλούς ανθρώπους, τους απλοϊκούς ανθρώπους. Έτσι λέει για την ευφυΐα του Βενιζέλου αντανακλώντας μάλλον και τον εαυτό του «Ο Ευάγγελος Βενιζέλος -όπως κάθε πρόσωπο ξεχωριστής ευφυΐας- έχει ως μεγαλύτερο εχθρό τον ίδιο τον εαυτό του. Εάν καταλάβει, για να παραφράσω τον Μαγιακόφσκι, ότι «οι λέξεις δεν πρέπει να αντανακλούν εμάς σαν τον καθρέφτη μα την πραγματικότητα να μεγεθύνουν», μπορεί να συμβάλει καίρια στην υπέρβαση της κρίσης. Αλλιώς θα έχουμε συμφορά απ’ το πολύ μυαλό…»   

Για αυτό λοιπόν ο Σαμαράς «γαμάει το κεφάλι του». Για να μην τον βρει κάποια συμφορά. Και αυτό τραβάει το Χωμενίδη ακόμη πιο κοντά σε έναν τύπο τόσο μπλεγμένο που δηλώνει δημοσίως ότι γαμάει το κεφάλι του.

Ο Χωμενίδης φαίνεται γουστάρει τους ισχυρούς που γίνονται έκπτωτοι. Αυτούς που βρίσκονται σε σύγκρουση με τον εαυτό τους και τον κόσμο. Τους πλευρίζει. Τους θαυμάζει. Θέλει λίγο από το άρωμα τους μήπως και καταλάβει τον εξ αγχιστείας θείο του.  Δεν του αρέσουν οι γραμμικοί άνθρωποι που βλέπουν τον κόσμο άσπρο και μαύρο. Αν κάποια στιγμή δείτε στη ΝΕΡΙΤ να απαγορεύονται οι ασπρόμαυρες ταινίες, μην ανησυχείτε. Ο Χωμενίδης θα ναι. Μπορεί κι όλας να πειράζει τις κονσόλες, έτσι για να τη σπάσει στους προβλέψιμους τεχνικούς.

Το σοφό παιδί έμαθε να αντλεί ηδονή από το να ρίχνει αντικείμενα κάτω, να τα σπάει και να βλέπει τους μεγάλους αμήχανα και ανίκανα να τα μαζεύουν και να του τα επιστρέφουν στα χέρια του για να ξανακάνει το ίδιο.

Έτσι το σοφό παιδί έχει γίνει ένας χυδαιολόγος ενήλικας που αναζητεί διαρκώς εκείνες τις ηδονές τις απαγορευμένες στους ενήλικους, τις στραγγαλισμένες από τους περιορισμούς της ενήλικης ζωής.

Ίσως για αυτό και έχει αυτή τη σχέση αγάπης μίσους με τον συνάδελφο του Πέτρο Τατσόπουλο. Και οι δύο βρίζουν αρειμανίως σαν να πάσχουν από κάποιο ειδικό νευρολογικό σύνδρομο και αντλούν ηδονή από αυτό αλλά ο μεν Τατσόπουλος δηλώνει ότι έχει πηδήξει τη μισή Αθήνα ενώ ο Χωμενίδης σαν κακιά πεθερά ρίχνει σεξουαλικές κατάρες ενώ απειλεί με σεξουαλικό αυτοακρωτηριασμό.

Δεν μας είναι δυνατό να βγάλουμε συμπεράσματα για το μέγεθος αυτών των δύο συγγραφέων.  

Αυτό που μπορούμε να συμπεράνουμε είναι ο Χωμενίδης ψάχνει για απαντήσεις στα ερωτήματα της ζωής του μπαίνοντας «στη θέση των άλλων», των αμφίσημων, των ηθικά κατακριτέων, αυτών που δε διστάζουν να κάνουν μαζικά κακό με μια αντίληψη πειραματιστή που θα ταίριαζε περισσότερο σε ναζί επιστήμονες και όχι σε υπέρμαχο του «ανθρωπιστικού σοσιαλισμού» που ο ίδιος επικαλείται, αδυνατώντας να καταλάβει ότι ««οι λέξεις δεν πρέπει να αντανακλούν εμάς σαν τον καθρέφτη μα την πραγματικότητα να μεγεθύνουν».

Και ενώ συμφωνούμε ότι η ιστορία δεν είναι ασπρόμαυρη και ότι οι δαιμονοποιήσεις, οι αγιοποιήσεις και οι ηρωοποιήσεις είναι πολύ μακριά από την πραγματική φύση των πρωταγωνιστών της, αυτό που διαφοροποιεί τον προδότη από τον ήρωα είναι ότι την κρίσιμη στιγμή οι ήρωες πολέμησαν το άδικο και πολέμησαν για το δίκιο και οι προδότες συντάχθηκαν με το άδικο καταπατώντας τα δίκαια.

Και δεν θέλει πολύ μυαλό για να καταλάβει κάποιος σε ποια πλευρά από τις δύο έσπρωξε η περιέργεια το σοφό παιδί σε αυτήν την κρίσιμη για τη χώρα στιγμή.

Έγραψε ο Χωμενίδης για τη Μυρσίνη Λοίζου «εάν η κόρη μου φερθεί όπως η Μυρσίνη Λοίζου στον μπαμπά της, θα την καταραστώ από τον τάφο να μην ξαναχύσει ποτέ».

Χωρίς να αναφερόμαστε στην οικογένεια Χωμενίδη σεβόμενοι το ιερό της αίμα, θα πούμε πως πολύ παππούδες του ΕΑΜ, εάν δεν είχαν εκτελεστεί από τους δοσίλογους της εποχής τους, δε θα δίσταζαν να εκτελέσουν τους σημερινούς δοσίλογους, ακόμη και αν είχαν σχέση συγγένειας μαζί τους. Γιατί για εκείνους τους ανθρώπους η πατρίδα και η εθνική ανεξαρτησία ήταν πάνω από κάθε οικογένεια. Γιατί εκείνοι οι άνθρωποι πάλευαν και για κάτι ακόμη που σήμερα οι νεοφιλελεύθεροι εκμαυλιστές πασχίζουν να μας κάνουν να το θεωρούμε, ηλίθιο, γραφικό, επιζήμιο. Για την περηφάνια και την αξιοπρέπεια.

Γράφετε ορθώς κε Χωμενίδη αναφερόμενος στην απαγόρευση της Μυρσίνης Λοίζου πως «Η γνώμη μου περί πνευματικών δικαιωμάτων, για όσους δεν γνωρίζουν, είναι ότι υφίστανται μόνο όσο ο “κάτοχος” βρίσκεται εν ζωή. Κληρονομικά γράμματα, τέχνη και πολιτισμός, στο δικό μου ιδεατό κόσμο δεν υπάρχει. Ούτως ή άλλως το δημοσιευμένο έργο, ανήκει εκ των πραγμάτων στη δημόσια σφαίρα»

Ακριβώς κε Χωμενίδη. Όμως, τα πολιτικά δικαιώματα που καταλύονται από τους φίλους σας τα τελευταία χρόνια είναι «κληρονομικά». .Και οι δημοκρατικοί αγώνες όπως αυτοί του παππού σας ανήκουν εκ των πραγμάτων στη δημόσια σφαίρα. Αυτό που δεν είναι κληρονομικό είναι το δημοκρατικό φρόνημα. Και εσείς όπως και άλλοι της γενιάς σας έμπρακτα αποδεικνύετε ότι μπορεί να υπάρχει κληρονομικό δίκαιο αλλά η αίσθηση δικαίου δεν είναι κατά ανάγκη κληρονομική.

Χαρούμενη χρυσή Νέριτ να έχετε κε Χωμενίδη. Και αν ακούτε κάτι περίεργους ήχους στο σήμα της, μην ανησυχείτε. Κόκκαλα που τρίζουν είναι μονάχα. 

Read More »

Συνέντευξη μου στην εφημερίδα της ελληνογερμανικής ομογένειας "Ελληνική Γνώμη" με αφορφή το καινούριο e-book μου "Ο Μεσσίας με το άγγιγμα του Μίδα. Η περίεργη περίπτωση του Αρτέμη Σώρρα"

Συνέντευξη με τον συγγραφέα –αναλυτή Πέτρο Αργυρίου στην εφημερίδα της ομογένειας "Ελληνική Γνώμη" (www.elliniki-gnomi.eu/archives/46094).

Επιμέλεια: Βάσω Β. Παππά.

vas_nikpap@yahoo.gr

Ο συγγραφέας-αναλυτής Πέτρος Αργυρίου είναι ένας άνθρωπος ιδιαίτερα πνευματώδης, πολυσχιδής και με ένα ασίγαστο πάθος με οτιδήποτε καταπιάνεται. Ένας συγγραφέας με σπουδές στην Ιατρική την οποία εγκαταλείπει εξαιτίας της αντιουμανιστικής της μετεξέλιξης. Η συνέντευξη τούτη γίνεται με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου σε μορφή e-book και που φέρει τον τίτλο “Ο Μεσσίας με το άγγιγμα του Μίδα” και που αναφέρεται στον δήθεν οικονομικό Μεσσία της Ελλάδας Αρτέμη Σώρρα.

Λογοτέχνης με μια πένα ασυμβίβαστη, αυθεντική και ανυπότακτη, ακριβώς όπως θα ήθελε να είναι οι άνθρωποι. Ως αναλυτής έχει κερδίσει το σεβασμό και την εκτίμηση σημαντικών προσωπικοτήτων του εξωτερικού όπως ο Howard Zinn και η Celia Ingrid Farber ενώ ενίοτε έχουν μιλήσει εγκωμιαστικά για το έργο του ο Στέλιος Κούλογλου, ο Κλεάνθης Γρίβας, η Λιάνα Κανέλλη και ο Λάμπρος Παπαντωνίου.

Πρώην μέλος της Μensa, οργάνωσης για άτομα με υψηλό δείκτη νοημοσύνης στα κριτήρια της οποίας δεν πιστεύει. Έχει κληθεί από ραδιοφωνικούς σταθμούς του Καναδά, της Αυστραλίας, των ΗΠΑ ενώ έχει παρουσιαστεί και στο μεγάλο τηλεοπτικό δίκτυο RT.

Bιβλία του που έχουν εκδοθεί:

-   “Τα άγρια ζώα της πόλης” εκδ. Οξύ (2008)

-       “Τι δεν σας λένε οι γιατροί” εκδ. ETRA (2009)

-       “Pulp Med” Ο-books (2011)

-       “Θανάσιμες Θεραπείες” εκδ. Etra (2011). Το Σεπτέμβριο αναμένεται η συλλογή διηγημάτων του “Πρόσωπα ζώα πράματα” σε μορφή audio book σε αφήγηση του ιδίου από  τοStudioamid

Κύριε Αργυρίου, θα ήθελα να ξεκινήσουμε την κουβέντα μας με την κυκλοφορία του τελευταίου σας βιβλίου σε μορφή e-book, που φέρει τον τίτλο “Ο Μεσσίας με το άγγιγμα του Μίδα” και αναφέρεται στον δήθεν οικονομικό Μεσσία της Ελλάδας Αρτέμη Σώρρα. Μίλήστε μας λίγο για το βιβλίο… Ποια είναι η αποδοχή του;

Το βιβλίο αποτελεί μια ενδελεχή ματιά σε μια υπόθεση που απασχόλησε και σε κάποιο βαθμό συνεχίζει να απασχολεί την ελληνική κοινή γνώμη ενώ σε αυτήν έχουν εμπλακεί και πρόσωπα της ομογένειας, κυρίως της αμερικανικής. Εξετάζει τους ισχυρισμούς ενός μέχρι πρότινος παντελώς αγνώστου επιχειρηματία με μέχρι και σήμερα άγνωστη επιχειρηματική δράση και οικονομική επιφάνεια ο οποίος εμφανίστηκε μαζί με μια μικρή ομάδα ανθρώπων εν μέσω της δριμείας ελληνικής κρίσης και με τη συνδρομή δικηγόρων άρχισαν να κάνουν εξωφρενικούς ισχυρισμούς εξαγοράς χρέους στην Ελλάδα και στην Κύπρο αφού πρώτα πιλοτικά και ανεπιτυχώς δοκίμασαν το εγχείρημα τους στο επίσης χρεοκοπημένο Jefferson County της Αλαμπάμα.

Για να μην αποκαλυφτεί η πραγματική και απατηλή φύση της προσφοράς τους, η ομάδα αυτή, γνωστή ως END (End National Dept), σφετερίστηκε δίκαια λαϊκά αιτήματα που αναδείχθηκαν από κινήματα όπως οι αγανακτισμένοι, αιτήματα όπως η άρση της βουλευτικής ασυλίας και ο λογιστικός έλεγχος του ελληνικού χρέους, αιτήματα τα οποία γνώριζαν εκ των προτέρων ότι η αμαρτωλή ελληνική και κυπριακή οικονομική ελίτ που οδήγησε τον Ελληνισμό σε μαρασμό και εξαθλίωση επ ουδενί λόγω δε θα δεχόταν καθώς θα ισοδυναμούσε με την έκπτωσή της από την εξουσία. Η μεγαλύτερη εγγύηση λοιπόν της END για να μην ανοιχτούν τα δικά της «βιβλία» ήταν η ίδια η ενοχή του ελληνικού πολιτικού συστήματος και η άρνηση της να ανοίξει τα δικά της «βιβλία» πριν από την END. Για να το πούμε σε δημώδη ελληνικά: «μεταξύ κατεργαρέων ειλικρίνεια». Από την άλλη, η ομάδα του Σώρρα και η δράση της έδωσε στο ελληνικό κατεστημένο ένα χρήσιμο όπλο: Μοίρασε απλόχερα φρούδες ελπίδες για ένα νέο Μεσσία, έναν από μηχανής Θεό που θα έσωζε επιλεκτικά τους «περιούσιους» Έλληνες. Το «λεφτά υπάρχουν» του Γεωργίoυ Παπανδρέου με το οποίο ο πρώην πρωθυπουργός εξαπάτησε τους Έλληνες ψηφοφόρους το 2009 για να παραδώσει τη χώρα στην τυραννία του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, ξαναχρησιμοποιήθηκε από την ομάδα Σώρρα για να κάνει ακριβώς το ίδιο: να παραπλανήσει κάποιους ώστε να αποκτήσει λαϊκό έρεισμα που θα της επέτρεπε να επιδιώξει τους δικούς της στόχους, στόχους που όπως όλα δείχνουν είναι πολύ διαφορετικοί και μάλλον αντιθετικοί των διακηρυγμένων της επιδιώξεων. Παρότι η προδοσία των Ελλήνων από την πολιτική τους ελίτ είναι ακόμη νωπή και διαρκής, κάποιοι Έλληνες με μεταφυσική ροπή «πείστηκαν» από το νέο φρούτο.

Το πόσο αμοιβαία ωφέλιμη είναι η όποια αντιπαράθεση του πολιτικού κατεστημένου με την |End φαίνεται από την πρόσφατη εκδίκαση της μήνυσης του τηλεπωλητή, πρώην βουλευτή Λαϊκιστικού ακροδεξιού κόμματος που μεταγράφηκε στο κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας και νυν υπουργού Υγείας της παρούσας δικομματικής και εκλογικά μειοψηφικής κυβέρνησης των δύο πρώην μεγάλων κομμάτων που εμφανίζονταν κάποτε ως μεγάλοι πολιτικοί και ιδεολογικοί αντίπαλοι, της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, του Άδωνη Γεωργιάδη. Παρότι ο Γεωργιάδης μήνυσε την END για διασπορά ψευδών ειδήσεων ως όφειλε οποιοσδήποτε υγιώς σκεπτόμενος άνθρωπος να κάνει, εντούτοις αρνήθηκε να του παραδοθούν στοιχεία που κυριολεκτικά εξέθεταν την END και δεν παρουσιάστηκε καν στη δίκη με αποτέλεσμα όχι μόνο να κερδίσει τη δίκη η END αλλά και πλέον να ισχυρίζεται πως η ελληνική δικαιοσύνη δικαίωσε έμμεσα τους εξωφρενικούς της ισχυρισμούς και να αναγνωρίσει το «γνήσιον» των χρηματοπιστωτικών προϊόντων που αυτή χρησιμοποιεί. Και αυτό αποτελεί τραγέλαφο καθώς σύμφωνα με την έρευνα τη δική μου αλλά και άλλων ανθρώπων που δεν έχουν ξεχάσει πώς να χρησιμοποιούν τη λογική τους, τα εργαλεία μέσω των οποίων η END θα έσωζε πρώτα Ελλάδα και Κύπρο και μετά ολάκερο τον κόσμο από τις δαγκάνες του χρέους έχουν προέλθει από μια πολύ σκοτεινή παραχρηματοπιστωτική αγορά που μισθώνει ή πουλά προϊόντα τουλάχιστον ύποπτα για να μη χρησιμοποιήσω κάποιον πιο κατηγορηματικό παρά ταύτα δίκαιο χαρακτηρισμό σε κλάσματα της αναγραφόμενης και υποτιθέμενης αξίας αυτών των προϊόντων. Μιας αγοράς δηλαδή που ρίχνει άδεια για να πιάσει γεμάτα. Και αυτό ακριβώς έκανε και η END. Αυτή ήταν εξαρχής η λογική της και το Modus Operandi της.

Δεν περιμένω καμιά αποδοχή του βιβλίου μου. Πολλοί Έλληνες έχουν πλήρως αλλοτριωθεί από την κουλτούρα του τσάμπα που είναι το δόλωμα της τοκογλυφίας που τους έχει φέρει σε τόσο δεινή θέση… Δεν πρόκειται να δώσουν ούτε 3 ευρώ για να μάθουν στοιχεία μιας υπόθεσης για την οποία μπορεί να ξοδεύουν ώρες και μέρες και μήνες από τη ζωή τους για να διαπληκτίζονται και να αλληλοϋβρίζονται για κάτι που δεν έχουν την παραμικρή φιλοπεριέργεια να μάθουν τι ακριβώς είναι, να πετάν ολόκληρα κομμάτια του χρόνου του δικού τους αλλά και των συμπολιτών τους που έχουν παρά πολύ πραγματικά και πιεστικά προβλήματα. Αυτό κι αν είναι σπατάλη. Το να πετάς το χρόνο σου και τη ζωή σου σε ηλιθιότητες όταν σε ζώνουν τα φίδια. 

Πόσο δύσκολο είναι σήμερα να δηλώνεις “επάγγελμα συγγραφέας”;

Στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις, αρκεί να έχεις μακριά διχαλωτή γλώσσα. Έτσι ο Σώρρας είναι ο πιο πλούσιος άνθρωπος στην ιστορία του σύμπαντος. Οι πολιτικοί μεγαλουργούν στο όνομα της Ελλάδας. Μικροί άνθρωποι με ισχνό έργο παρουσιάζονται ως άνθρωποι του πνεύματος και διανοούμενοι. Καλοπληρωμένοι αυλοκόλακες παρουσιάζονται ως συγγραφείς. Σκυλάδες που μόνο στο Πακιστάν θα γινόντουσαν αποδεχτοί είναι ζάμπλουτοι «λαϊκοί ερμηνευτές» που ακόμη και σήμερα σε κάθε εμφάνιση τους κάποιοι ξοδεύουν χιλιάδες ευρώ σε μια φρικτή επίδειξη πλούτου που θα έπρεπε να εξοργίζει τους εκατομμύρια νεόφτωχους της χώρας. Η Ελλάδα πέθανε τη δεκαετία του 1980 για μια πλειάδα λόγων. Έκτοτε και με μικρές φωτεινές εξαιρέσεις που από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 άρχισαν να εκλείπουν και αυτές, υπάρχει μια πλήρη αναστροφή της ιδανικής «τάξης πραγμάτων». Η Ελλάδα έχασε όλα της τα ηθικά, πνευματικά και ηθικά στηρίγματα, τους προμάχους της, τα αντισώματα της. Τα παράσιτα και οι καρκίνοι κάναν και σε μικρότερο βαθμό συνεχίζουν να κάνουν πάρτι στο κουφάρι της.

Όσο για μένα, το τι είμαι και τι δεν είμαι, το αποδεικνύω καθημερινά με τη δουλειά και την αφοσίωση μου στο έργο μου μέσα σε ένα ακραία εχθρικό περιβάλλον που σκοτώνει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου από την κούνια.  

Μετά από μια πολύπλευρη τριβή με το ιατρικό σύστημα αλλά και την εναλλακτική ιατρική, πλέον γράφετε για θέματα δημόσιας υγείας αλλά και για την πολιτική. Πιστεύετε ότι ένας δημοσιογράφος και συγγραφέας σαν εσάς μπορεί να αλλάξει τον κόσμο;  Τι είναι αυτό που σας κάνει να συνεχίζετε;

Αυτό που με κάνει να συνεχίζω είναι αυτό που με έκανε να ξεκινήσω εξαρχής:  Μια βαθειά αίσθηση αφοσίωσης στην ανθρωπότητα πρώτα και στην Ελλάδα έπειτα, μια επιμονή η οποία πλέον έχει απογυμνωθεί από την ιδεαλιστική πανοπλία της ψευδαίσθησης ότι ένας συγγραφέας μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Ειλικρινά; Δεν μπορεί. Και δεν είναι συνετό να τρέφει ψευδαισθήσεις μεγαλείου. Το μόνο που προσπαθούμε να κάνουμε πλέον είναι να περισώσουμε ό,τι μπορούμε. Ό,τι αξίζει. Οτιδήποτε από αυτά τα λίγα και τα σπάνια που αν χαθούν, η ανθρωπότητα θα μείνει λιγότερο ανθρώπινη και περισσότερο ανυπεράσπιστη απέναντι σε καταστροφικές ορμές της. Όπως μου είχε πει κάποτε και ο Howard Zinn: “να κρατήσουμε τη σπίθα ζωντανή". Δυστυχώς αυτή η Ελλάδα, τρώει τα παιδιά της και έχει πολύ καλούς λόγους να το κάνει. Γιατί η αξιοκρατία απειλεί τη φαυλότητα. Και η φαυλότητα κυβερνά αυτόν τον τόπο. Έτσι λοιπόν, σημαντικοί άνθρωποι, από τη Μαλβίνα Κάραλη και την Αριστέα Μπουγάτσου μέχρι τον ανυπέρβλητο μεγάλο μας φιλόσοφο Δημήτρη Λιαντίνη ουσιαστικά διώχθηκαν και πλήρωσαν με τη ζωή τους, έστω και έμμεσα την αγάπη τους για τον άνθρωπο, τον Έλληνα και το καθήκον. Άραγε ποιος από εμάς θυμάται τη λέξη καθήκον όχι ως ένα καταναγκασμό αλλά ως μια υπέρτατη εσωτερική επιταγή;

Ποια πιστεύετε ότι είναι η πηγή της κρίσης και πως την αντιμετωπίζει ένας εναλλακτικός γιατρός; Μπορεί να τη δει ως ευκαιρία, ως κάτι που θα τον δώσει κίνητρο για να προχωρήσει πιο πέρα ή όλα αυτά ανήκουν στη σφαίρα των ευχολογίων;

Η πηγή της κρίσης δεν είναι τίποτε άλλο από έναν άπληστο υλισμό και μια εξουσιομανία εκτός ελέγχου και ορίων που έχει καταφέρει με επιστημονικές και όχι μόνο μεθόδους εδώ και δεκαετίες να μετατρέψει την ανθρωπότητα σε τεράστια καταναλωτική δεξαμενή. Η ανθρωπότητα, με λίγους άμεσους και ορατούς περιορισμούς πλέον από το φυσικό της περιβάλλον, έχασε κάθε έννοια μέτρου και πλέον χρησιμοποιεί τις τεράστιες τεχνολογικές της ικανότητες για να δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσο θα μπορούσε ποτέ να λύσει και να τα εκμεταλλεύεται για να παράγει «κέρδος» και να διατηρεί ένα από όλες τις απόψεις επιζήμιο και χρεοκοπημένο μοντέλο που προβάλει τη χλιδή ως τη μεγάλη του κατάκτηση. Αυτή η οικονομική κρίση είναι απλά προοίμιο πολύ μεγαλύτερων κρίσεων που θα ακολουθήσουν αν δεν αντιληφθούμε την πραγματικότητα της πεπερασμένης φύσης μας και των πεπερασμένων πόρων του πλανήτη καθώς και τις λεπτές ισορροπίες του ηθικού και κοινωνικού βίου αλλά και τις ευρύτερες ισορροπίες της βιόσφαιρας που ακόμη μάς ανέχεται παρότι έχουμε αρχίσει να λειτουργούμε ως πολύ επιθετικοί καρκίνοι. Όσον αφορά την εναλλακτική ιατρική, δεν δύναμαι να μιλήσω εξ ονόματος των εναλλακτικών γιατρών καθώς δεν είμαι ένας εξ αυτών. Σίγουρα όμως οι παταγώδεις συστημικές «αποτυχίες» επιβάλλουν άλλες λογικές και άλλους τρόπους οι οποίες όμως δεν είναι εξ ορισμού άνοσες ούτε στην πλάνη ούτε στην αυθαιρεσία. Δεν έχει σημασία μόνο το τι είναι το εργαλείο αλλά και το πώς το χειρίζεται κάποιος. Αυτήν τη διαπίστωση η τεχνολατρεία μάς έχει κάνει να την ξεχάσουμε εντελώς.

Πώς βλέπετε το μέλλον της χώρας μας; Υπάρχουν περιθώρια αισιοδοξίας;

Τραγικό. Πέρα από το ότι η οικονομική πραγματικότητα είναι αδυσώπητη και αναπόδραστη για το μεγαλύτερο κομμάτι του ελληνικού πληθυσμού, επιπρόσθετα η χώρα εδώ και καιρό έχει απολέσει τα πιο δημιουργικά της κύτταρα, αυτά ακριβώς που μπορούσαν να δημιουργήσουν αυτόνομες επιλογές και δυνατότητες διεξόδων. Αυτή η κατάσταση αντί να αντιστρέφεται απλά επιδεινώνεται. Το σιφόνι της μετανάστευσης από μέσα προς τα έξω και από μέσα αλλάζει τους συσχετισμούς των δυνάμεων που μπορούν να αποδεσμεύσουν τη χώρα από τα εσωτερικά και εξωτερικά δεσμά της διαρκώς προς το χειρότερο δημιουργώντας όλο και μεγαλύτερους εξαρτημένους ή και το εντελώς αντίθετο απόλυτα εξαγριωμένους πληθυσμούς. Στο ιδεολογικό επίπεδο παλεύουμε ακόμη ιδεολογικούς πολέμους του παρελθόντος που εξυπηρετούσαν και συνεχίζουν να εξυπηρετούν μεγάλα συμφέροντα και δυστυχώς σε αυτό το θέατρο των σκιών και των φαντασμάτων είναι οι σκιές και τα φαντάσματα που κερδίζουν και συνεχίζουν να μετατρέπουν τη χώρα κατ εικόνα και ομοίωσή τους. Ενώ οι προκλήσεις βρίσκονται στο παρόν και στο μέλλον εμείς εδώ συνεχίζουμε να πολεμάμε με το παρελθόν των άλλων ενώ αδυνατούμε να μάθουμε από το παρελθόν το δικό μας. Και αυτό το αλλότριο παρελθόν μάς κερδίζει διχάζοντάς μας. Σε καμία των περιπτώσεων δεν μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι για το καλύτερο.

Δεδομένης της καυτής γεωπολιτικής θέσης της χώρας μπορούμε όχι μόνο να προσευχόμαστε αλλά και να δράσουμε προληπτικά για να μη συμβεί το χειρότερο σε μια εποχή ευρύτερων γεωπολιτικών ανακατατάξεων όπου τα στοιχήματα είναι καταστροφικά ψηλά. Για τους ίδιους λόγους μπορούμε ίσως να ελπίζουμε ότι θα διασωθούμε από το χειρότερο. Όπως και να’ χει, είτε θα μιλάμε για χώρα διαλυμένη, είτε για μια χώρα πλήρες προτεκτοράτο όπως ήταν η χώρα μέχρι και τη δεκαετία του 1970, είτε για ευνοούμενο προτεκτοράτο όπως ήταν η χώρα από την δεκαετία του 1980 μέχρι και τις αρχές της νέας χιλιετίας με τα χειρότερα σενάρια να είναι και τα πιο πιθανά.

Η μυθιστοριογράφος Ναντίν Γκόρντιμερ, βραβευμένη με το Νόμπελ λογοτεχνίας, είπε “ότι παρότι ο κομμουνισμός απέτυχε, υπάρχουν ακόμα κάποια ιδεώδη του, που οι κοινωνίες θα μπορούσαν να κρατήσουν”. Εσείς πιστεύετε ότι σην εποχή μας έχει απομείνει καθόλου χώρος για ιδεώδη;

Ο εικοστός αιώνας συνέτριψε μαζί με τις ιδεολογίες και τα ιδεώδη που είναι εντελώς διακριτά από τις ιδεολογίες οι οποίες μπορεί να ενσωματώνουν ιδεώδη για τους δικούς τους σκοπούς. Παρότι τα ιδεώδη έχουν εξοστρακιστεί δεκαετίες πριν, η κρίση φανερώνει το πόσο ανοχύρωτη είναι η ανθρωπότητα απέναντι στον ίδιο της τον εαυτό χωρίς αυτά. Από την άλλη, η ιστορία αποδεικνύει ότι κάθε φορά που τα ιδεώδη επιβάλλονται τυραννικά αντί να καλλιεργούνται παιδαγωγικά, κάθε φορά που ο τύραννος εκτοπίζει τον δάσκαλο, ε τότε τα ιδεώδη μετατρέπονται σε ιδανικά και τα ιδανικά σε ιδανικά εκτρώματα.  Τα ιδεώδη πρέπει να σε ωθούν προς κάτι το υψηλό. Όχι να σου επιβάλλουν να το μιμείσαι ή να το προσκυνάς ωσάν ειδωλολάτρης. 

Αν είχατε τη δύναμη τι θα εξαφανίζατε από την Ελλάδα και τι θα αναδεικνύατε;

Μακριά από μένα και από άνθρωπο τέτοια δύναμη. Παλεύουμε για να καλλιεργήσουμε πράγματα, όχι για να τα εξαφανίσουμε. Παλεύουμε να περιορίσουμε μονάχα όσες συνθήκες εμποδίζουν την πνευματική και την ηθική καλλιέργεια των ανθρώπων. 

Ο Καντ είπε ότι “Όσο κι αν οραματιζόμαστε κάποια μελλοντική τελείωση, η εμπειρική ιστορία κυριαρχείται τελικά, από την αντικοινωνική εγωπάθεια. Στο πεδίο αυτό κατά κανόνα νικητής αναδεικνύεται ο δεξιοτέχνης της δολιότητας και της αδικοπραγίας. Οι άδικοι και οι άρπαγες νέμονται συνήθως τα αγαθά της επίγειας ζωής”. Συμπλέεται με την άποψη του Καντ ή πιστεύετε ότι στους καλύτερους, σε οποιοδήποτε τομέα, έρχεται η δικαίωση εν τέλει;

Αυτό εξαρτάται από το πολιτισμικό πλαίσιο. Συνήθως όμως στην ανθρώπινη ιστορία το πολιτισμικό πλαίσιο είναι τέτοιο που αργά ή γρήγορα ή ρήση του Καντ αποκτά ισχύ κανόνα αν και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ακόμη και οι κανόνες έχουν περιορισμένη ισχύ. Σήμερα για παράδειγμα, μια εποχή που κατ εμέ αποτελεί για το δυτικό κόσμο τουλάχιστον περίοδο παρακμής και ίσως και τέλος εποχής, η ρήση του Καντ επαληθεύεται σε πολλά επίπεδα. Κυρίαρχοι μηχανισμοί διοικούνται από τη φαυλοκρατία ακόμη και σε παγκόσμιο επίπεδο ενώ οι καλοί και αγαθοί εξοστρακίζονται από τη δημόσια σφαίρα με πολλούς τρόπους. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η αξία πολλών πνευματικών ανθρώπων αναγνωρίζεται μετά θάνατον. Γιατί τότε το σύστημα μπορεί να σφετεριστεί το έργο τους και να το παρουσιάσει ως αγαθό που το ίδιο έχει παράγει και έχει προσφέρει. Το σύνολο της επιστήμης και της τέχνης έχει παραχθεί από λαμπρές μονάδες σε αλληλεπίδραση πάντα με τον κόσμο φυσικά,  και όμως σήμερα περισσότερο από ποτέ ανήκει σε εταιρίες ή/και κράτη. Μιλάμε για το σφετερισμό της παγκόσμιας πανανθρώπινης κληρονομιάς.

Δυστυχώς, αν εξαιρέσουμε την παιδεία, αυτήν την κληρονομιά οι πολλοί σπάνια την υπερασπίζονται ενώ εύκολα την παραδίδουν με αντάλλαγμα υλικές παροχές εκ μέρους των σφετεριστών. Σε κάτι τέτοιες εποχές όμως που οι ευκολίες και η κυριαρχία νωθρών παραδοχών καταρρέουν αγκαζέ, οι πολλοί θα υπερασπιστούν το στενό τους προσωπικό συμφέρον το οποίο μπορεί τότε να αντιληφθούν ότι δεν είναι άλλο από το παναθρώπινο συμφέρον. Και αυτή είναι μια κουλτούρα που αναπτύσσεται είτε σε περιόδους πολιτισμικής ακμής που το πνεύμα ανοίγει λεωφόρους αντίληψης και αναζήτησης, είτε σε περιόδους κρίσης όπου τα αυτονόητα που ήδη έχουν χαθεί γίνονται πλέον ξανά ζητούμενα. 

 Μεγαλώνοντας, ποια είναι η μεγαλύτερη αυταπάτη που σας αποκαλύφθηκε;

Ότι θα μπορούσα να αλλάξω τον κόσμο. 

(Το βιβλίο "Ο Μεσσίας με το άγγιγμα του Μίδα, η περίεργη περίπτωση του Αρτέμη Σώρρα" μπορείτε να το αγοράσετε σε μορφή PDF εδώ: http://www.lulu.com/shop/%CF%80%CE%AD%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%81%CE%B3%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85/%CE%BF-%CE%BC%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B9%CE%B1%CF%83-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%BF-%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B9%CE%B3%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B9%CE%B4%CE%B1-pdf/ebook/product-21114517.html .)

Read More »