Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2010

Πολιτική και κοινωνία: Τις πτύει; (για τον προπηλακισμό Χατζηδάκη)


Ωχ, δείραν το Χατζηδάκη. Το καημένο το κροκοδειλάκι.

Σοκ και δέος στο σύμπαν των Media για αυτά τα απαράδεκτα που συμβαίνουν στην Ελλάδα. Που πήγε ο πολιτικός πολιτισμός μας, που πήγαν οι θεματοφύλακες της ευνομίας, που πήγαν οι νόμοι για το όνομα της Θέτιδας;

Αλλού. Προ πολλού.




__Τις ΠΤΥΕΙ__
Του Πέτρου Αργυρίου
16-12-2010



Για την ακρίβεια δεν υπήρξαν ποτέ και αν υπήρξαν μας τα πήραν νύχτα.
Μεταχρονολογημένα ψευτοερωτήματα μιας τάξης που με πανικό βλέπει τη σκαλωσιά της, την κοινωνική συναίνεση και συνενοχή να καταρρέει- της τάξης των προνομιούχων βαμπίρ.

Πολύ αργά για δάκρυα. Η ανοχή τελείωσε, η υπομονή στέρεψε, η ελπίδα μαράζωσε. Πολύ αργά για συγγνώμες. Πολύ αργά για αυτοκριτική. Εξαιρετικά κακή εποχή για υποκρισία. Εξαιρετικά αργά για να προσποιούνται οι τροχοί της άμαξας της εξουσίας αντικαθεστωτική ειλικρίνεια. Και για να το πω πιο απλά: πολύ αργά. Νύχτωσε και θα είναι μια μεγάλη μεγάλη νύχτα.

Πέσαν φάπες και μάτωσε ο Χατζηδάκης. Αίσχος. Γιατί ο Χατζηδάκης είναι το σύμβολο των εκατοντάδων αθώων θυμάτων βίας των οργάνων καταστολής. Αυτών που τα όργανα τους σπάσαν χέρια, πόδια, σπλήνες, που τους παραμορφώσαν από το ξύλο γιατί τόλμησαν να διαμαρτυρηθούν. Ακούς εκεί να διαμαρτυρηθούν ή να διαδηλώσουν. Μα που νομίζουν ότι ζούνε, σε δημοκρατία;
Ναι, ο Χατζηδάκης είναι το σύμβολο των αδικοδαρμένων. Αυτών που δεν τους έκλαψε κανείς πέρα από τους δικούς τους. Αυτών που δεν διαμαρτυρήθηκε κανείς για αυτούς πέρα από τους δικούς τους... όσους από αυτούς τόλμησαν να διαμαρτυρηθούν. Των ανυπεράσπιστων. Των απρόσωπων. Των υπανθρώπων.

Όχι, ούτε καν. Ο Χατζηδάκης είναι ο νέος Αλέξης. Ή ο αντιΑλέξης, ο Αλέξης του συστήματος. Γιατί τα φερεφωνικά μαθηματικά το γράφουν ξεκάθαρα: δέκα φάπες= μια σφαίρα-στα σπλάχνα ανήλικου. Λίγο αίμα από το μέτωπο του πολιτικού συστήματος= όλο το αίμα των Ελλήνων= το αίμα το Αλέξη που ξεψύχησε στους δρόμους.

Ναι τα ξέρω αυτά τα μαθηματικά: τα χρησιμοποιούν όλες οι δυνάμεις κατοχής: για κάθε δική μας απώλεια μας, δεκάδες δικές σας. Είναι η εξίσωση της ισοπέδωσης, ο μηχανισμός της συμμόρφωσης, η κρατική τρομοκρατία.

Τα τσακαλάκια της εξουσίας δε μαθαίνουν ποτέ. Σπάσαν κάθε έννοια κοινωνικού συμβολαίου αλλά διατηρούν για την πάρτη τους μονομερώς όλα τα προνόμια που απορρέουν από αυτό: εξουσία και πλούτο. Τι περιμένουν δηλαδή; Να ανέχεται για πάντα ο λαός τα καπρίτσια τους; Υπάρχουν όρια κύριοι της εξουσίας. Τα χετε ξεπεράσει με κάθε δυνατό τρόπο. Γιατί όπως σωστά λένε και οι αφεντάδες μας οι Αμερικάνοι, if you can't do the time, don't do the crime. Τα εγκλήματα της εξουσίας είναι διαρκή. Ήρθε λοιπόν η ώρα της.

Έφτασε η ώρα. Και τι κάνει το σύστημα; Τον Αυνάν. Η Νέα Δημοκρατία αρνείται τη συνενοχή και αποδίδει τον προπηλακισμό του βουλευτή της σε παλαιοκομματικούς εγκάθετους. Λες και αν το πει ή το κρύψει η ΝΔ η πραγματικότητα θα αλλάξει. Αυτά γίνονταν μέχρι και πρόσφατα. Στην εποχή των επικοινωνιακών θαυμάτων όπου η εξουσία και οι μηχανισμοί της μεταμορφώναν την πραγματικότητα και κάναν βάτραχους να μοιάζουν με πρίγκηπες. Ουουουουπς, κακά μαντάτα: η μαγική μηχανή πραγματικότητας χάλασε. Γιατί η αληθινή πραγματικότητα δεν άντεχε άλλο φτιασίδια και δεσμά. Και όλοι ξέρουμε τι σημαίνει να χαλάει η μηχανή πραγματικότητας των αλχημιστών της εξουσίας. Σημαίνει ότι το ίδιο το σύστημα πεεεεεέφτει.
Αλλά αυτοί τα δικά τους. Να κλείνουν με τα χεράκια τους τα ματάκια τους μην τυχόν και δουν την πραγματική μορφή της δίκαιας οργής των Ελλήνων. Γράφει λοιπόν ο Σταύρος Θεοδωράκης: “Πολύ θα ήθελα να συλληφθεί οι 50 αρηδες που έδειραν τον Κωστή Χατζηδάκι. Προτάσω την ηλικία γιατί κάποιοι αποδίδουν τον ξυλοδαρμό στους «κουκουλοφόρους». Καμία σχέση. “Ο Χατζηδάκις εδάρει ή από αγανακτισμένους ΠΑΣΟΚους ή από προδομένους Νεοδημοκράτες ή από αυτούς που πήραν τοις μετρητοίς τον «πόλεμο» της Παπαρήγα ή από Αλαβανικούς που έχουν δηλώσει ότι θα μπουν φυλακή για τα δίκια των εργαζομένων. Να τους πιάσουν λοιπόν για να μάθουμε σε πια ρητορική πιστεύουν. Που ζουν, πόσα παίρνουν, από ποιους έχουν ευνοηθεί στη ζωή τους. Να βγάλουμε τα συμπεράσματα μας και εμείς (και ίσως) και οι πολιτικοί αρχηγοί.”

Ναι, ναι τους πιάσουμε. Να τους ανακρίνουμε με τις μεθόδους μας. Μια φάπα εσύ, πενήντα μπουνιές εμείς. Ναι ναι. Να τους πιάσουμε. Να τους ανακρίνουμε.. Να τους κάνουμε και τοξικολογικές. Και αιματολογικές. Να τους περάσουμε και από τον αξονικό τομογράφο. Να τους καρατομήσουμε. Να μάθουμε από ποια αστρική σκόνη προέρχεται το κάθε μόριο τους και τι ιδεολογία φέρει το DΝA τους Αφού πρώτα υπογράψουν δήλωση φρονημάτων και ορκιστούν ότι την οργή τους θα την παροχετεύουν εκεί που πρέπει. Στους συμπολίτες τους δηλαδή, στα παιδιά και στις γυναίκες τους. Βρε παιδιά, ζει ο Βασιλιάς Αδόλφος ρωτάν οι νοσταλγοί της εξουσίας που χάνεται.
Σύμφωνα με την αλάνθαστη δημοσιογραφική μύτη του παλιού λοιπόν, μας βεβαιώνει ο Σταύρος για τους δράστες ότι “Ο Χατζηδάκις εδάρει ή από αγανακτισμένους ΠΑΣΟΚους ή από προδομένους Νεοδημοκράτες ή από αυτούς που πήραν τοις μετρητοίς τον «πόλεμο» της Παπαρήγα ή από Αλαβανικούς που έχουν δηλώσει ότι θα μπουν φυλακή για τα δίκια των εργαζομένων”.
Για να προσθέσω, ή από καγκουρό μετανάστες, πρόσφυγες από τον Αλντεμπαράν, ακτιβιστές δελφίνια, κλωνοποιημένους Σπάρτακους και μπαϊλντισμένα ταπεράκια. Μη μπορώντας να ακολουθήσω την ακριβολογία Θεοδωράκη θα εικάσω ότι αυτή τη στιγμή οι αγανακτισμένοι Πασόκοι είναι συνολικά 7, οι προδομένοι ΝΔ-ιτες είναι 5, οι πολεμιστές του ΚΚΕ είναι 2 και οι ορκισμένοι τιμητές των εργασιακών δικαιωμάτων Αλαβανικοί είναι ο εξής ένας: Ο Αλέκος Αλαβάνος. Κούκου-Ρούκου. Να ναι καμιά 14 νοματαίοι δηλαδή. 15 αν μετρήσουμε και τον Αλαβάνο. Κύριε Θεοδωράκη, μάλλον πέσατε έξω στο μέτρημα. Κάτι εκατομμύρια. Γιατί αυτοί που φωτογραφίζετε είναι κάτι εκατομμύρια. Έλληνες. Πολίτες. Αν βάλουμε και όλους τους υπόλοιπους που έχουν λόγους να δείρουν τους επαγγελματίες πολιτικούς της συμπολιτευτικής, εξουσιαστικής πτέρυγας του πολιτικού μας φάσματος, ε τότε, μετράμε πολλά εκατομμύρια υπόπτων. Και αυτοί μαθαίνουν να στοχεύουν σιγά σιγά.
Και όταν οι υπερασπιστές του συστήματος λένε Κουκου -Ρουκου, αυτά τα εκατομμύρια των ανθρωπάκων-θυμάτων αρχίζουν να λένε Κουκου-Τσα!!! Είμαστε εδώ.

Γράφει ο Στέλιος πως μπήκαμε στον αστερισμό της αυτοδικίας. Ανησυχεί για αυτό το δρόμο δίχως επιστροφή. Συμφωνώ σε αυτό. Αλλά κύριε Κούλογλου, μήπως αυτό που περιγράφετε ως αυτοδικία, περιγράφεται καλύτερα από τον όρο αυτοάμυνα; Μήπως αυτοί οι 'Ελληνες πολίτες αφού έχουν από δεκαετίες νεκρωθεί αισθητικά, ηθικά, πνευματικά, αμύνονται απέναντι σε αυτούς που τώρα τους δολοφονούν και οικονομικά; Ποια άλλη επιλογή τους μένει εκτός από την αυτοάμυνα σε ένα μαφιόζικα σύστημα όπου σχεδόν τα πάντα, νόμοι, χρήμα, μήντια ελέγχονται από μερικές κάστες;
Ποια άλλη επιλογή; Ποια άλλη επιλογή;

Αν οποιοσδήποτε παλαιοκομματικός πολιτικός θέλει να εξαιρεθεί από την πλημμυρίδα του δίκαιου μένους ας κάνει μια πολύ απλή πράξη. Ας ομολογήσει. Πόσα, πότε, με ποιους. Ακόμη και αν αυτός δεν συμμετείχε σε οικονομικό έγκλημα, ή σε πράξεις εσχάτης προδοσίας, ήξερε άλλους που συμμετείχαν. Αλλά έκανε την πάπια. Μην ανησυχείτε κύριοι του συστήματος. Δε θα είσαστε οι πρώτοι. Υπάρχει προηγούμενο. Η ομολογία Πάγκαλου ότι “όλοι μαζί τα φάγατε”. Μέχρι τότε, κάθε φορά που βλέπω φαινόμενο “αυτοδικίας” θα θυμάμαι την ατάκα που τόσο συχνά ακούγαμε στις δημόσιες υπηρεσίες. “Ο επόμενος”

Τι να πει κανείς. Ντροπή και αίσχος. Και είναι ακόμη η αρχή. Γιατί μπορεί ο αυτοδίκαιος λαός να αποφασίσει να αρχίζει να εφαρμόζει ο ίδιος την εξίσωση της ισοπέδωσης. Για κάθε ένα αθώο πολίτη που χτυπάν τα όργανα καταστολής, οι πολίτες να χτυπούν δέκα πολιτικούς εξουσίας. Όποιους να ναι. Έτσι για παραδειγματισμό. Όπως μας κάναν και μας τόσα χρόνια με τους μπαμπούλες και τους γδάρτες τους. Γιατί ο λαός είναι ο κυρίαρχος έτσι; Αυτά δεν μας λέγατε; Και εσείς ήσασταν οι βουλευτές του. Αυτό δε μας λέγατε; Και το Ελληνικό στρατηγείο του ΔΝΤ και της τρόϊκας στέκεται εκεί που κάποτε λέγανε ότι εκφραζόταν η Βουλή των Ελλήνων. Ναι, εξισώσεις ισοπέδωσης. Λαμόγιο=αντιπρόσωπος του λαού, Λαός=λαμόγιο, Βουλή των Ελλήνων= Βουλή των Ανθελλήνων, βιαστής=στοργικός πατερούλης, για το καλό σας σας γ...αμε, εσείς δεν ξέρετε.

Ναι αλλά τώρα μαθαίνουμε. Μαθαίνουμε το παιχνίδι της αποικιοκρατίας και όλες τις μεθόδους που χρησιμοποιούν οι εκπορνευτές των λαών.

Δεν κατάργησαν οι πολίτες τη Δημοκρατία και την ευνομία. Εσείς το κάνατε. Δεν παρέδωσαν την εθνική κυριαρχία στην κορωνίδα της παγκόσμιας τοκογλυφίας. Εσείς το κάνατε. Και θέλετε ο λαός να τα καταπιεί και να πει και ένα τραγούδι.

Ορίστε λοιπόν ένα στοιχάκι που είχα σκαρφιστεί τις μέρες χαράς των Δεκεμβριανών:
“Σσς, τσιμουδιά, μην πείτε λέξη, οι φίλοι μας οι μπάτσοι σκοτώσαν τον Αλέξη”

Μη σας παραξενεύει λοιπόν όταν κόσμος αισθάνεται πολύ οικεία με το στοίχο των Terror x Crew “το μόνο που θέλω είναι... να τους δω να τρέχουνε”
Read More »

Βιβλία-υπό έκδοση: PARANOIA DEMENTIA


Το μυθιστόρημα αυτό γράφηκε αρχικά το 2003-2004, λίγους μήνες μετά τα ¨Άγρια ζώα της πόλης”. Μικρές προσθήκες έγιναν το 2009 προκειμένου να ενταχθεί σε μια χαλαρή τριλογία με το επόμενο βιβλίο “Την Κραυγή” να είναι ακόμη μέσα μου. Βλέπετε, το εκδοτικό τοπίο των μεγαλομπακάλιδων εκδοτών και των μεγαλοκοπελών και των μικρών κυρίων με διώχνει. Να φύγετε κύριε, να πάτε αλλού μου λέει συνεχώς.
Αμ δε.




___Paranoia Dementia
Έτος γραφής: 2003-4__



Αποσπάσματα

Α)

Οι δίδυμοι μπύργοι



Είναι ο καιρός της έριδας και στο μόνο πράγμα που οι άνθρωποι συμφωνούν είναι ότι διαφωνούν.

¨Τι δεν καταλαβαίνεις; Είναι πύργος γαμώ το στανιό μου.¨. Όποιος ήθελε να κοιτάξει αυτόν τον άντρα δε θα μπορούσε παρά να ξεκινήσει από το πηγούνι του. Αφύσικα πλατύ, ιδανικό για να ακονίζει αιχμηρά αντικείμενα δέσποζε πάνω σε ένα κατά τα άλλα συνηθισμένο πρόσωπο.

¨Είναι ουρανοξύστης ρε βλάκα. Εκτός από χαζός είσαι και πέρα για πέρα τυφλός;¨.

Ο άντρας που τολμούσε να αμφισβητήσει την εκτίμηση του Πηγούνια , έκανε μια άχαρη προσπάθεια να αποδεσμεύσει το βλέμμα του από όλη αυτήν την ανοικονόμητη έκταση πηγουνιού και να διακρίνει πέρα από αυτή το γειτονικό κτήριο. Αλλά ούτε το χαμηλό ανάστημα του άντρα ούτε τα μάτια του, στενά τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο, σαν μάτια κοτσυφιού, έκαναν το εγχείρημα του ευκολότερο.

¨Όλοι μα όλοι το λένε πύργο, εσύ την είδες έξυπνος και το λες ουρανοξύστη; Βλέπεις εσύ την οροφή να ξύνει πουθενά τα αρχίδια τ’ ουρανού;¨. Ο πηγούνιας άπλωσε τον μακρύ και χοντρό του δείχτη προς το κτήριο για να δώσει περισσότερη έμφαση στο ερώτημα του, περήφανος πια για την αποστομωτική ρητορική του.

¨Γιατί ρε μπινέ, εσύ που το λες πύργο, δείξε μου τις πολεμίστρες και τις επάλξεις και όλα αυτά που κάνουν ένα πύργο, πύργο.¨

Οι δύο άντρες με τα γκρίζα πουκάμισα δεν είχαν έρθει ως εδώ για να λογομαχήσουν για την κατάλληλη ονομασία ενός κτηρίου. Ήταν απλά περαστικοί και το κτήριο στο δρόμο τους ήταν απλά η αφορμή. Ο λόγος της διαφωνίας τους ήταν άλλος: μετά από χρόνια υποχρεωτικής αγρανάπαυσης, είχαν επιτέλους ραντεβού με γκόμενες, σπουδαία μέρα της ζωής τους αλλά ούτε ο καιρός ούτε ο χρόνος συμμερίζονταν αυτή την ιδιαιτερότητα της μέρας δύο ανθρώπων. Γιατί αν τη σέβονταν θα φρόντιζαν η μέρα να είναι από κείνες τις ευχάριστες, ηλιόλουστες μέρες που σου ανοίγουν την όρεξη για περίπατο, κουβέντα και ποιος ξέρει; ίσως και έρωτα. Αλλά όχι, ο καιρός ήταν κυκλοθυμικός, είχε κολλήσει και αυτός την τρέλα και την αναποφασιστικότητα των ανθρώπων, το χάσιμο τους μες στον χρόνο. Πότε ήλιος, πότε μολυβένια νέφη να απειλούν με βροχή και πάλι τα ίδια. απ΄την αρχή. Και από την αρχή της μέρας οι δύο φίλοι διαφωνούσαν για τις προθέσεις του καιρού. Λιακάδα μάντευε ο ένας, βροχή ψυχανεμιζόταν ο άλλος, τραβούσαν με πείσμα το σκοινί της αντίληψης προς τα στενά όρια του μυαλού τους. Καθώς κανένας από τους δύο τους όμως δεν εμπιστευόταν αρκετά τη γνώμη του για να την υποστηρίξει έμπρακτα, αποφάσισαν και οι δύο να ακολουθήσουν την μέση οδό, τον ασφαλή δρόμο: ούτε καλός ούτε κακός καιρός, ούτε άσπρο ούτε μαύρο πουκάμισο για την περίσταση, γκρίζο, παντός καιρού πουκάμισο, ρούχο παντός ενδεχομένου. ¨όπως και να χε, θα ταν πραγματικά γελοίο να μαλώσουν για το ότι φορούσαν το ίδιο χρώμα πουκαμίσου, το όνομα του κτηρίου ήταν σαφώς μια σοβαρότερη πρόφαση. Όχι λοιπόν, δεν στέκονταν μπροστά από το κτήριο γιατί σκόπευαν εδώ, κάτω από τον τσιμεντένιο ίσκιο να καταλήξουν, ο ουρανόπυργος ήταν απλά μια στάση στη διαδρομή προς το παραπέρα, εκεί που τους περίμεναν οι γκόμενες, μια στάση προς ένα ευκταίο ακόμη παραπέρα που κατάληγε ανάμεσα στο μπούτια των γυναικών που τους περίμεναν.

Σε τελική ανάλυση, αυτό για το οποίο διαφωνούσαν οι δύο άντρες ήταν για το ποιος θα γαμήσει πρώτος. Αυτό συνήθως βρίσκεται στη ρίζα κάθε αντρικής διαφωνίας, όσο σοβαροφανής και αν υποκρίνεται ότι είναι αυτή. Ακόμη και στην πιο άκαυλη πολιτική διαφωνία μπορείς να βρεις απραγματοποίητα γαμήσια να επιτηδεύονται πολιτικό πολιτισμό, πόσο μάλλον σε μια διαφωνία για ένα ψηλό στητό κτήριο. Ο πηγούνιας έμοιαζε να αξιώνει περισσότερο να γαμήσει, για αυτό και το δάκτυλο του έμεινε προτεταμένο προς το κτήριο σε μια στάση διαγώνιας στύσης. Ο Κοτσυφομάτης απλά κοιτούσε το δάκτυλο του φίλου του και αντίζηλου με μάτια λες και φτιαγμένα αποκλειστικά για να συγκλίνουν αποσβολωμένα στην θέα του μουνιού, έμμονα βυθόμετρα μιας αόρατης αβύσσου.

Ήταν και οι δυό περαστικοί με μια χρόνια ανεκπλήρωτη στύση να τους έχει σουβλίσει τα μυαλά. Αλλά ο ατημέλητος γεράκος που καθόταν σε ένα παγκάκι μόλις λίγα μέτρα μακριά, έμοιαζε να ναι εκεί από πάντα, μια καρφιτσωμένη στον τοίχο του ανέκαθεν καρτ ποστάλ του πάντα.

Αν τον παρατηρούσες προσεκτικά, όχι πως ποτέ σου θα το έκανες _ το βλέμμα είναι εκπαιδευμένο να αποφεύγει να βλέπει αυτό που δεν επιθυμεί να δει_ θα ορκιζόσουν ότι αφουγκραζόταν μια συμφωνία των όλων και του τίποτε. Θα ορκιζόσουν επίσης ότι η ακινησία ήταν η φυσική του στάση, όπως τα φυσικά τοπία και αυτός, του ήταν αδύνατο να μετακινηθεί, σε μια πόλη που είχε ξεριζώσει τα δέντρα από τη ζωή, αυτός είχε βαλθεί να γίνει το υποκατάστατό τους. Όταν σηκώθηκε και άρχισε να κινείται προς τους δύο γκρίζους, η κίνηση του έμοιαζε και αυτή με κίνηση δέντρου, εάν είναι ποτέ κάτι τέτοιο δυνατό, μια αδιόρατη μετατόπιση της ακινησίας. Το μπαστούνι του έμοιαζε με γέρικο, ασθενικό κορμό που σήκωνε όλο το βάρος της περιττής του ύπαρξης. Ακόμη και τα φθαρμένα ρούχα του που τρίβονταν μεταξύ τους, ακουγόντουσαν σαν θρόισμα. Αυτός ο άνθρωπος ιτιά, γιατί για συκιά δεν έμοιαζε, με τη μακριά γενειάδα του κιτρινισμένη στα άκρα και με παχιές νιφάδες λευκότητας στα μέσα της, πλησίαζε ανεπαίσθητα τους δύο άντρες που λογομαχούσαν. Στάθηκε ανάμεσα τους, μύρισε λίγο την έριδα με τον ίδιο δύσπιστο τρόπο που οι άλλοι μύριζαν την απλυσιά του και…
μίλησε:
¨Έχετε και οι δυό δίκιο και …
άδικο,
μαζί.
Ο πύργος και ο ουρανοξύστης είναι όλα εδώ μέσα¨

Αν οι δύο γκρίζοι δεν είχαν ενοχληθεί από την παρέμβαση του γέρου μέχρι τώρα, σίγουρα νιώθαν ενοχλημένοι τώρα, καθώς ο γέρος, απτόητος, χτυπούσε με τους δείκτες του τα μηνίγγια τους, σα να ταν εκσκαφέας που θελε να βγάλει τον νοητό πύργο και το φανταστικό ουρανοξύστη από τα κεφάλια τους και να τα θέσει σε κοινή θέα.

¨Χτίζοντας πύργους και κάστρα ο καθένας χωριστά υψώνετε μαζί τον πύργο της Βαβέλ. Και όταν τον κάνετε αρκετά ψηλό και αρχίσει να ξύνει τα αρχίδια του θεού, τότε, όλοι μαζί, και σεις, και αυτοί, και ο ουρανόπυργος θα σωριαστούν με γδούπο στο πάτωμα, σκόνη και αλοιφή που θα σιγοψιθυρίζουν ότι ποτέ και τίποτε δεν τόλμησε να υψωθεί ότι όλα τα πράγματα γεννιούνται και πεθαίνουν ισουψή με το έδαφος. ¨

Οι γκρίζοι κοιτάχτηκαν μεταξύ τους σαστισμένοι. Ο πηγούνιας ένιωσε την πρόκληση: κάποιος ήθελε να του γαμήσει κάτι, αυτό ήταν το μόνο σίγουρο για αυτόν. Όχι ότι δεν είχε ξαναγίνει, όχι ότι κάποιος δεν είχε θελήσει ποτέ να του γαμήσει κάτι, όχι πως δεν το χε πετύχει, όχι πως ο πηγούνιας δεν είχε γαμηθεί από γνωστούς και αγνώστους. Αλλά όχι σήμερα. Σήμερα θα γαμούσε αυτός, σήμερα αυτός ήταν το Α’ στο αρσενικό, και όποιος πήγαινε σήμερα να τον γαμήσει, θα του γαμούσε πρώτος.

¨Άκου σκατόγερε, θες να δεις ποιος θα σωριαστεί σήμερα πρώτος; Θες σκέπη από μπάτσες κωλοάστεγε να γλυτώσεις την κούτρα σου από τα κλωτσομπουνίδια;¨

Μπροστά στην απειλή του Πηγούνια, στην γενειάδα του γέρου έμοιαζε να φυτρώνει μια κίνηση, σαν στραβό χαμόγελο, σαν να ήξερε κάτι που ο άλλος δε γνώριζε.

Κοίταξε το στόμα του άντρα, το ατελείωτο πηγούνι του και συνέχισε στον λαιμό, τον ώμο, τον βραχίονα για να φτάσει στον ακόμη προτεταμένο δείκτη του που έδειχνε προς τον ουρανόπυργο.

Εκείνη ακριβώς κάτι έσπασε και ο ήχος της θραύσης πρόδωσε την κρυφή ρωγμή στην καρδιά του είναι. Ακριβώς στο σημείο που λες και σκόπιμα έδειχνε ο δείκτης του πηγούνια. Τα βλέμματα στράφηκαν προς την πηγή του ήχου. Γυαλιά, σπασμένα γυαλιά και μια φιγούρα που τα ακολουθούσε και ολοένα και μεγάλωνε όσο πλησίαζε στο τελικό σημείο της πτώσης της.

¨Γδουπ. Οι δύο γκρίζοι και ο γέρος έτρεξαν –όσο μπορούσαν- προς το μέρος του ουράνιου παρείσακτου που σιχαινόταν τα αλεξίπτωτα.

Μπορούσαν καθαρά τώρα να δουν το σάρκινο γκραφίτι που ακολουθούσε το περίγραμμα του συνθλιμμένου κορμιού.

Όταν πλησίασαν ακόμη πιο κοντά, ο έκπτωτος, σε μια τιτάνια προσπάθεια, ξεκόλλησε το πρόσωπο του από τις υπόλοιπες σάρκες του πεζοδρομίου για να πει μόνο ένα πονεμένο ¨γαμώτο, όχι αρκετά ψηλά¨ και να ξανακολλήσει σε σάρκες που χαν τώρα χάσει κάτι από το αρχικό τους σχήμα.

Β)

Η Άπτερος Ήττα

Ο Νίκος δεν είχε προλάβει καλά καλά να βγάλει τα υπαρξιακά του στο τρίτο σάντουιτς όταν αντίκρυσε ένα παράξενο και ακόμα πιο αλλόκοτα σύνηθες θέαμα: ένα ανθρώπινο πλάσμα αναμφισβήτα, απροσδιόριστου φύλου, τυλιγμένο σε φτερά και πούπουλα: Ένας άνθρωπος που μεταμφίεζε τη γύμνια του κορμιού του και της ψυχής και περνιόταν για εξωτικό πουλί. Κρατώντας φτερά στα χέρια του, τα τίναζε και σφηνωμένη από την πουτάνα τη βαρύτητα γερά στο έδαφος πετούσε με τη φαντασία του σε ένα τόπο φυλογένεσης όπου μπορούσε να ξαναφτιάξει τον εαυτό του όπως έκρινε αυτός-αυτή. να ξαναγίνει δημιουργός.

¨Φτερά¨ έκρωζε, ¨φτερά¨ επαναλάμβανε. Όλοι τον-την ξέρανε, κανείς δεν ήξερε τίποτε για αυτήν, κανείς δεν ρώτησε. Στην αρχή γελούσες με την εμφάνιση και την κωμική της παρουσία, μετά συνήθιζες το τακτικό της πέρασμα και ποτέ μα ποτέ σου δεν κατάλαβες ούτε καν ενδιαφέρθηκες για αυτό.

¨Φτερά¨, ¨φτερά¨ είπε με το αργόσυρτο πέταγμα της και συνέχιζε να αργοξεπουπουλιάζεται καθόλη τη διάρκεια του καθιερωμένου και τακτικού πέρασματος της από την πλατεία. Το μάτι ερεθιζόταν μονάχα αρχικά, μετά ξεχνιόταν στο προφανές, δειλός εραστής, ηδονοβλεψίας.

¨Φτερά, φτερά, φτερά ….¨

Η γελοία φωνή της έσβηνε από την απόσταση, τον χρόνο, την αδιαφορία, τη συνήθεια. Ο δυνατός ήχος μιας σειρήνας την έθαψε εντελώς, την αποτελείωσε. Σε αντίθεση με τις κραυγές της φτερούς, το μήνυμα της σειρήνας ήταν αναγνωρίσιμο, αναντίρρητο: κάποιος πέθανε, κάποιος πέθαινε, κάποιος κινδύνευε να πεθάνει.

Το έξαλλο ασθενοφόρο πέρασε μερικά μέτρα μπροστά από τον Νίκο. Το ασθενοφόρο πήγαινε προς τον πύργο, τον δικό του πύργο, τον πύργο όπου δούλευε δεκατρία χρόνια τώρα. Από περιέργεια άρχισε να το ακολουθεί με το νωχελικό του βήμα, να δει που θα κατέληγαν τα πράγματα.
Κοιτώντας τον από πίσω ο Νίκος έμοιαζε με ένα τσαμπί φτιαγμένο από άκομψες καμπυλότητες, με μια μπάμπουσκα που κάποιος ερωτομανής Τσεπέτο είχε φέρει στη ζωή για τους δικούς του σκοπούς. Όταν ο Νίκος περπατούσε έμοιαζε πραγματικά πλωτός να γλιστράει πάνω στον εαυτό του σαν μια κορίνα που ήθελε να αποδράσει από διάδρομο του Bowling.

Κόσμος πολύς μαζεμένος ανάμεσα στο ασθενοφόρο και τον πύργο. Κάτι κακό είχε συμβεί, οι άνθρωποι συνήθως ενώνονται μόνο στο κακό ή για το κακό σπάνια στο καλό ή για το καλό. Έχωσε τη μούρη του κάπου ανάμεσα στις άλλες αδιάκριτες μούρες, και είδε στο πάτωμα κάτι σαν ανθρώπινο τοματοπελτέ που οι διασώστες προσπαθούσαν να τον συσκευάσουν στο φορείο.

Ο Νίκος παραξενεύτηκε όταν είδε τον θυρωρό του κτηρίου του να χειρονομεί δείχνοντας εναλλάξ ψηλά στον πύργο και χαμηλά στο σημείο της πρόσκρουσης. Έμοιαζε με τουριστικό οδηγό του ατυχήματος που εξιστορούσε το συμβάν λες και ήταν αυτόπτης μάρτυρας λες και η εξιστόρησή του θα του δινε ένα καινούριο κύρος, θα τον αναβάθμιζε στα μάτια των άλλων από απλό θυρωρό σε αυτόπτη μάρτυρα της δυστυχίας των άλλων.

¨ Απα, πα, πα, πα, παπα τι τα θελε και πήγε και γκρεμίστηκε από κει ψηλά;¨ πέταξε μια μεσόκοπη κυρά που χε μάλλον όρεξη για κουβέντα.

Ο Νίκος κοίταξε το όρυγμα που ο λιωμένος άντρας μες στην αυτοκτονική φούρια του είχε σκάψει μες στα μούτρα του ουρανοξύστη και που τον έκανε να μοιάζει με γέρο φαφούτη.
Ο θυρωρός συνέχιζε την ξενάγηση στο σκηνικό της φρέσκιας απόπειρας. ¨Τον ήξερα αυτόν. Χρηματιστής στον 16ο ήταν¨

Ένας άλλος φιλοθεάμων συμπολίτης έσπευσε να προσθέσει: ¨α ρε πουτάνα οικονομική κρίση που τρως τα παλικάρια μας¨ και όλα αυτά καθώς οι διασώστες πάσχιζαν να διασώσουν ότι είχε απομείνει από την αιμορραγούσα πρόσφατη χαλκομανία του βρώμικου πεζόδρομου.

Ο Νίκος δεν κατάφερε να αναγνωρίσει το συνάδερφο του από κάτω ορόφου. Όχι με τα χάλια που είχε. Σκεφτόταν τα θραύσματα, την πτώση, το τελικό γδουπ, τον πόνο… από αυτό, ακόμη και οι αιώνιοι εχθροί του τα ασανσέρ ήταν σίγουρα προτιμότερα. Πιάνει ξαφνικά ένα αεράκι, απαλό, από αυτά που ανασαλεύουν τα πράγματα από τα μέσα και τα έξω. Ο Νίκος σκέφτεται την φτερού και τα φτερά της, που ο άνεμος τώρα θα τα σκανδαλίζει, θα τα ανυψώνει λιγάκι, προσδίδοντας σε αυτά και στο μυαλό της, στην ψυχή της και το όλο της μια υπόνοια πτητικότητας. Την σκέφτεται τώρα, να ανασηκώνεται το παχύ της κορμί μερικά χιλιοστά με τον άνεμο και εκείνη να νιώθει σίγουρη, περήφανη που είναι η φτερού. Τη σκέφτεται και καταλαβαίνει για πρώτη φορά το μήνυμα της: Φτερά. Είναι για κείνον, τον συνάδερφο του που έπεσε μόλις τώρα δα από την δέκατη έκτη πολεμίστρα του πύργου, είναι για όλους εκείνους που πέφτουν από τα ψηλά στα χαμηλά, είναι για εκείνους που θυσιάζουν τους εαυτούς τους στο πνεύμα της βαρύτητας και τσακίζονται στους ασφαλτοστρωμένους βωμούς της.
Φτερά…

Ο άνεμος συνεχίζει να δείχνει με πνοές τους δρόμους της ύπαρξης. Δείχνει εκεί παραδίπλα έναν ρακένδυτο γεράκο με τα δύο του χέρια στην λαβή του μπαστουνιού του να κάθεται σε ένα παγκάκι. Τα φύλλα του γέρου θροίζαν όλα νοήμα και δείχναν και αυτά σε μια κατεύθυνση. Πέρα από το μαζεμένο πλήθος, πέρα από τον κόκκινο ματωμένο χυλό του ξεχασιάρη αλεπτωτιστή, ένα νέο αλησμόνητο κόκκινο γεννιέται. Ο Νίκος με βουβαμένο δέος παρακολουθεί το πρώτο τέτοιο κόκκινο της ζωής του να γίνεται μορφή, να γίνεται γυναίκα. Μα πριν καλά καλά η αντίληψη του Νίκου γραπώσει την όψη της γυναίκας, το κόκκινο του φορέματος που φοράει χάνεται με γοργή θλίψη πίσω από μια γωνία. Η ουρά ενός φουστανιού, αυτό είναι το μόνο που προλαβαίνει να δει, η αρχή μιας αγάπης και αυτό είναι τα πάντα που προλαβαίνει να νιώσει. Κατά κάποιο παράδοξο τρόπο ο Νίκος ξέρει, γνωρίζει ότι αυτό το φόρεμα ανήκει στη γυναίκα που θα του αλλάξει ολόκληρη τη ζωή, που θα φέρει τα πάνω κάτω με μισό της βλέμμα, με μισή της κουβέντα.

Η καρδιά του χτυπά δυνατά, διατυμπανίζει την αναστάτωσή της. Ποτέ δεν του είχε ξανασυμβεί κάτι τέτοιο, ούτε καν όταν είχε πρωτογνωρίσει τη γυναίκα του τη Λίνα. Εκείνη η γνωριμία χρόνια πριν έμοιαζε με ξάστερη ανοιξιάτικη νύχτα, μα αυτό που νοιώθει τώρα είναι μπουρίνι και καταιγίδα και τυφώνας μαζί. Και τι μπορείς να κάνεις απέναντι σε ένα τυφώνα παρά να κοιτάς ανήμπορος ελπίζοντας να επιβιώσεις, περιμένοντας πρώτα να κοπάσει για να κάνεις έπειτα τον απολογισμό σου; Έτσι ακριβώς νοιώθει ο Νίκος τώρα: ανήμπορος, παραδομένος. Μα αυτό τον τυφώνα πρέπει να τον γνωρίσει, να μπει στην καρδιά του, στο μάτι του, να παρασυρθεί από την ανελέητη φορά του.

Γ)Η Κρυφή πόλη



Φαντάσματα. Παντού τριγύρω. Άνθρωποι σκιές. Ο γεράκος, ο άνθρωπος-Ιτιά, τους έβλεπε. Τους ήξερε κιόλας έναν προς έναν. Οι υπόλοιποι άνθρωποι τη μέρα τους αγνοούσαν, τη νύχτα τους απόφευγαν. Οι κανονικοί άνθρωποι ήταν εξαιρετικά αποτελεσματικοί στο να μη βλέπουν αυτό που θέλουν να δουν. Ο άνθρωπος-Ιτιά όμως είχε μάθει να βλέπει. Τώρα πια τους ήξερε έναν προς ένα: ήξερε τον άνθρωπο πουλί, ήξερε τον άνθρωπο σηματοδότη, ήξερε τον ξυπόλητο Δον Ζουάν που είχε ξεχάσει να φλερτάρει, ήξερε και τον τύπο κουβαλούσε τον κόσμο του σε μια χειρολαβή.

Ήταν φίλοι του, όλοι τους. Ήταν φίλοι του ανθρώπου επίσης. Ήταν ήρωες και μάρτυρες, μικροί Χριστοί που βλέποντας ένα σταυρό χωρίς ¨τετέλεσται¨ τους έστριψε. Ήταν συνοριοφύλακες, ακρίτες, προστάτες που φυλούσαν τα σύνορα ανάμεσα στον κόσμο των ανθρώπων και την πιο άγρια ανθρωποφάγα τρέλα, σαλταρισμένοι άγγελοι χωρίς καβλί, τρελαμένοι άγιοι που χαν ρουφήξει όλη την τρέλα και την κακία του κόσμου μέσα τους και χαν καταπιεί το κλειδί, και χαν καταπιεί το κλειδί που της φυλακής που φυλούσε το κλειδί που φυλούσε τη φυλακή που φυλούσε το χάος. Όλοι τους μαζί ήταν ένα ανώνυμο γκουαντάναμο, ένας τόπος χωρίς δικαιώματα, χωρίς λογική, ένας τόπος ανεκδιήγητου μαρτυρίου. Ήταν το Αλκατράζ, φυλακές υψιλής ασφαλείας, ήταν τα θησαυροφυλάκια της τρέλας.

Καλά κάναν οι άνθρωποι που δεν τους μιλούσαν, καλά κάναν που τους αποφεύγαν. Μπορεί οι τρελοί να τους εμπιστευόντουσαν, να τους λέγαν τον συνδυασμό της κλειδαριάς, να τους μυούσαν στην ξέφρενη αγιοσύνη τους, να τους κολλούσαν.

Ο Ιτιάς ήξερε και τους άλλους, τους πολλούς, τους τύπους που χαν έρθει απ έξω κατά χιλιάδες ψάχνοντας το αύριο.

Είχαν καταλάβει μερικά σημεία της πόλης όπου οι ιθαγενείς δεν πατούσαν πια ούτε τη μέρα. Είχαν έρθει από παντού και μέσα στα γκέτο τους είχαν γκέτο, και μέσα σε αυτό τα γκέτο και άλλα μικρά γκέτο. Άνομες, άναρχες κυψέλες όπου ο νόμος και οι τιμητές του σκόπιμα αποφεύγαν, ανθρώπινα μελίσσια που μια εσωτερικοποιημένη βία τα τάιζε καρτερικά. Και όταν από έπαρση και όχι από αγάπη θα ξεπερνούσαν το φόβο της ξενιτιάς και του ξένου οι ξενιστές της, εκείνη, η πουτάνα η Βία, θα σήκωνε τα πελώρια κύματα της να σκεπάσει τον κόσμο στην απόγνωση.

Από αυτή την τρέλα, ούτε οι τρελοί δεν μπορούσαν να προστατεύσουν τους ανθρώπους, ούτε τους ντόπιους, ούτε τους αλλοδαπούς.

Οι πολλοί από έξω, ψάχνοντας την ελπίδα, είχαν φέρει άθελα τους την φυλακή τους μέσα σε αλλωνών τις φυλακές. Και κανένας δήμαρχος δεν ήρθε να τους δώσει το κλειδί της πόλης. Όλοι ίσοι στις φυλακές του φόβου να γαλουχούν κρυφά την καριόλα την περιφρόνηση και την πουτάνα τη βία. Πόλεις μήτρες με ξενοφοβικές παρθενοραφές που κόβαν τους ανθρώπους φέτες στη γέννα, πόλεις κόρφοι που γαλουχούσαν τα παιδιά τους και των άλλων με τοξίνες. Στέρφες φόνισσες, τερατογόνες μάνες και κανίβαλες μαμές. Οι πόλεις δεν ήταν πια λίκνα του ανθρώπου. Ήταν οι ταφόπλακες του.
Είχε δει και τους άλλους. Δύσμορφους που γίναν φαντάσματα από ατυχία, τέρατα που θα δίναν τα πάντα για να ξαναγίνουν άνθρωποι, να σβήσουν τα σημάδια του χρόνου και τις έμπρακτες αμαρτίες από πάνω τους. Ήταν λίγοι, φοβεροί, απαρηγόρητοι, ανέγγιχτοι, αόρατοι, μα έτοιμοι να ξαναπολεμήσουν.1

Ο Ιτιάς περήφανα αντίκρυζε το επερχόμενο τέλος των πραγμάτων. Ο κύκλος ήταν έτοιμος να ολοκληρωθεί. Φτου και από την αρχή.


Δ)
Ακόμη και οι ιτιές σπάνε

Η νύχτα είναι ο πιο φιλόξενος ξενώνας της φρίκης. Εκεί άνετα μπορεί να γυμνώνεται και να ξεδιπλώνεται απαρατήρητη. Είναι πολλές οι φρίκες όμως που ξεδιάντροπες, κυκλοφορούν ακόμη και τη μέρα.

Σήμερα όμως η μέρα ήταν καλή. Ο Ιτιάς, καθόταν με τα χέρια του απλωμένα στο προσφιλές του παγκάκι και ευχαριστιόταν.

Ήταν μια καλή ηλιόλουστη μέρα, από αυτές τις μέρες που λες θα γυρίσει ο τροχός, που λες ότι υπάρχουν ακόμη καλές ψυχές κει έξω, καλές ιδέες, ότι βρε αδερφέ μπορεί να τα καταφέρουμε, να μην έχει έρθει το τέλος ακόμη.

Μια τέτοια μέρα όλα φάνταζαν πιθανά.

Ο γεράκος έγλειφε απαλά τα χείλη και πλατάγιζε με ευχαρίστηση. Ο ίδιος ήταν έτοιμος να υποδεχτεί το κάθε τέλος. Για την ακρίβεια, τον γεροΙτιά δεν τον ένοιαζε τόσο πολύ το τέλος, δεν τον απασχολούσε, ήταν εξοικειωμένος με το πέρασμα των εποχών. και τη διαδοχή τους από άλλες. Θα προτιμούσε όμως να μην έχει έρθει το τέλος ακόμη, οι άνθρωποι να μπορούσαν να αντεπεξέλθουν με τα στοιχήματα που βάλουν με τον εαυτό τους για το τέλος σήμαινε συχνά πόνο, μαζικό ανυπόφορο. Ήξερε τι κάνει ο πόνος στους ανθρώπους.
Έβλεπε συχνά ένα από τα φαντάσματα του πόνου να κυκλοφορεί τη νύχτα, πάντα νύχτα, μόνο νύχτα. Αυτό το φάντασμα ήταν διαφορετικό από τα άλλα, από τους φίλους του Ιτιά. Οι φίλοι του ήταν αραχνούφαντοι, ανύπαρκτοι, είχαν μετουσιωθεί σε τρέλα, μια ματιά και μια βελόνα τους διαπερνούσε εύκολα, τους προσπερνούσε άνετα.
Αυτός ήταν διαφορετικός. Απτός, με βαρύτητα, υλικότατος. Και δεν ήταν τρελός. Ήταν όμως φάντασμα και αυτός. Και ήταν φάντασμα γιατί οι άνθρωποι αποφεύγαν να τον δουν. Αποφεύγαν να τον δουν γιατί ήταν δυσάρεστος. Δεν ήταν δυσάρεστος γιατί ήταν άσχημος, ο τύπος φαινόταν ότι πίσω από τη μέτρια γενειάδα του ήταν αρκετά όμορφος.
Ήταν δυσάρεστος γιατί έμοιαζε με κάποιον που ανέπνεε τον ίδιο τον πνιγμό, που ζούσε από αυτόν. Ένα ψαροκόκκαλο στο λαιμό, όχι, όχι μόνο αυτό, όλη του η ηθική ραχοκοκκαλιά είχε στραβώσει και του τρυπούσε το λαιμό, την καρδιά και το μυαλό. Δεν ήταν τρελός, ήταν διεστραμμένος. Δεν ήταν δύσμορφος μα η ραχοκοκκαλία του, η βασική του ύπαρξη έμοιαζε να προεξέχει και να τον διαπερνά από παντού.

Ο ίδιος πίστευε ότι είχε τελειώσει με τον κόσμο και ότι ο κόσμος είχε τελειώσει με αυτόν, ο Ιτιάς όμως διάβαζε ότι θα έπαιζε κάποιο ρόλο στα πράγματα που θα ρχονταν.

Και ο Ιτιάς ήταν σίγουρος για αυτά που έβλεπε, όχι γιατί ήταν αλαζόνας αλλά γιατί ήξερε να βλέπει πέρα από την φυλακή της προσωπικότητας.

Την αμέσως επόμενη στιγμή, όλη η σιγουριά του χάθηκε. Γιατί τα μάτια του δεν μπορούσαν παρά να λαθεύουν για αυτό που βλέπαν. Τα πάντα γύρω από ένα σημείο άρχισαν να κινούνται σε αργή κίνηση. Η εικόνα των ανθρώπων άρχισε να θολώνει, λες και ο ίδιος έπαθε ξαφνικά διπλωπία, το είναι τους να τραβιέται από μέσα τους σαν ξεκρέμαστο έντερο. Ο κόσμος είχε γίνει ένας χαλασμένος προτζέκτορας, ο ίδιος ο χρόνος έμοιαζε να χει χαλάσει, τα καρέ του, οι στιγμές του επιτυπώνονταν πάνω στις επόμενες στιγμές.
Τα πάντα μπορεί να μην έχουν αιτίες έχουν όμως εστίες. Ο Ιτιάς κοίταξε την εστία του παραδόξου. Ένας άνθρωπος με σκούρα γκαμπαρτίνα, καραφλός, ίσως και απολύτως άτριχος. Γαμψή μύτη, περπατούσε γυρτός μα περήφανος, σαν αυτή να ταν η φυσική του στάση και να την τιμούσε παλικαρίσια, σαν να χε έρθει από κόσμο με δέκα βαρύτητες. Τα πάντα γύρω του στρεβλώνονταν, σαν να ταν ο ίδιος η πηγή της βαρύτητας του κόσμου του. Ήταν ο Γύπας!!!

Το μοχθηρότερο φάντασμα του κόσμου, κατάλαβε ότι τον βλέπαν και αυτό έμοιαζε με αδιανόητη προσβολή. Έστρεψε το πρόσωπο του να αντικρίσει τον υβριστή του, τον Ιτιά. Για πρώτη φορά από τότε από πού είχε πρωτοφυτρώσει, ο Ιτιάς σηκώθηκε και έντρομος άρχισε να τρέχει. Δεν έτρεχε ποτέ του, δε βιαζόταν να πάει πουθενά, ο χρόνος τον ταξίδευε, ο ίδιος δεν πήγαινε κάπου. Τώρα όμως καταλάβαινε ότι ο χρόνος τον πετούσε από πάνω του σαν ενοχλητικό τσιμπούρι, ότι ο χρόνος τον είχε ξεπεράσει. Και έτρεχε, έτρεχε.

Έπρεπε να μιλήσει σε κάποιον για αυτό, έπρεπε να τους πει για τον γύπα όσο ήταν νωρίς. Και ο μόνος που θα μπορούσε να καταλάβει την στρέβλωση, ήταν ο διεστραμμένος, το μόνο άλλο φάντασμα που δεν ήτα ν φίλος του.


Ε)

Δύο εξέχοντα φαντάσματα και ένας μπάτσος


Ο γέρος είχε χάσει το διαβατήριο που του επέτρεπε να κυκλοφορεί σχεδόν απαρατήρητος ανάμεσα στους ανθρώπους. Το θέαμα του Γύπα τον είχε κάνει να φοβάται και ήξερε καλά ότι τον φόβο τον μύριζαν οι άνθρωποι όπως όλα τα άλλα ζώα.. Βιαζόταν να βρει το διεστραμμένο, να του μιλήσει και ήξερε καλά ούτε και η βιασύνη περνούσε απαρατήρητη. Τώρα δεν ήταν ο άνθρωπος Ιτιά, τώρα ήταν ένας χεσμένος από το φόβο του γεράκος που σερνόταν στα λάθος μέρη τη λάθος στιγμή.

Ευτυχώς δεν άργησε να τον βρει.
Φορούσε τζιν, ελαφρώς ατημέλητος αλλά όχι παραμελημένος, όχι παραιτημένος αλλά ηττημένος. Κρατώντας ένα μπουκάλι αλκοολικής λήθης μέσα σε μια χαρτονένια σακούλα, έχει πάρει ότι ζητούσε από αυτόν τον κόσμο και επέστρεφε με το λάφυρο του στο ησυχαστήριο του.

¨Σ’ έχω δει¨. Ο γεράκος τον σταμάτησε με αυτή την παρατήρησή του.
Ο Στρεβλός γύρισε ενοχλημένος. Κοίταξε τον γεράκο.
¨Και εγώ εσένα¨
¨Σε έψαχνα¨
¨Εγώ πάλι όχι. Παράτα με¨
¨Είναι σημαντικό. Η ανθρωπότητα…¨
¨Ναι ξέρω… κινδυνεύει… Εκεί που είσαι ήμουν γέρο. Και ξέρεις κάτι; Δε μου καίγεται καρφάκι. Ότι και να πάθουν το κεφάλι τους τα φταίει. Η φύση τους, η βασική φύση τους… Είναι χειρότεροι και από τα ζώα, πιο μοχθηροί από αυτά. Πιστέψαν ότι είναι καλύτεροι και ότι έχουν δίκιο. Αλλά στην ηλικία σου τα ξέρεις αυτά έτσι δεν είναι;¨
¨Δεν είναι ο άνθρωποι…¨
¨Φυσικά και δεν είναι. Είναι τα τέρατα… Όλοι τέτοιοι είναι¨
¨Αυτό το τέρας δε βγήκε από ανθρώπινη μήτρα¨
Τα μάτια του Στρεβλού στενέψαν, το κεφάλι του έκλεινε προς τα αριστερά, να δει τον γέρο υπό γωνία.
¨Λέγε¨
Ο γεράκος αναθάρρεψε. Τελικά σε αυτό το φάντασμα είχε μείνει κάτι από άνθρωπο… Και αυτό ήταν χρήσιμο. Αν ο Στρεβλός μάθαινε για τον Γύπα, αν τον ενδιέφεραν ακόμη οι άνθρωποι και ο κόσμος τους έστω και λίγο, θα μπορούσε να τους μιλήσει. Αυτόν θα τον άκουγαν κάποιοι, και κάποιοι άλλοι θα κουγαν αυτούς τους κάποιους. Από κρίκο σε κρίκο, η αλυσίδα θα δενε και ίσως να δενε τον Γύπα.

Ο γεράκος ξεκίνουσε να μιλάει για αυτό που είδε και ένιωσε
και δεν μπόρεσε να αρθρώσει κουβέντα!
Τα λόγια για να το περιγράψει απλά δεν ήταν εκεί.
Σοκαρισμένος κοιτούσε τον Στρεβλό να τον κοιτάει περίεργος.





Ο Σάκης ο Πεχλιβανίδης, ο άνθρωπος, ο σύζυγος, γυρνούσε σπίτι από τη πιο σύντομη και πιο επικίνδυνη οδό ως συνήθως.
Ο Σάκης ο Πεχλιβανίδης ο μπάτσος είδε αυτό τη περίεργο ζευγάρι να στέκονται στη μέση του σοκακιού. Ο Σάκης διάβαζε τη γλώσσα του σώματος, η εμπειρία του το χε διδάξει. Ο γέρος φαινόταν φοβισμένος και σαστισμένος και ο άλλος, ο μουσάτος φαινόταν να του ζητάει κάτι. Τους ήξερε και τους δύο εμφανισιακά, τους πετύχαινε στο δρόμο ενίοτε, πρώτη φορά όμως είχε την ευκαιρία να τους παρατηρήσει.

Ο μουσάτος φαινόταν ότι είχε ζήσει την καλή ζωή και ότι για κάποιο λόγο είχε πάρει την κάτω βόλτα. Το μπουκάλι στα χέρια του ίσως να ταν η αιτία ίσως και το αποτέλεσμα.

Με το που τους πλησίασε ο Σάκης ο γεράκος άρχισε έμοιαζε να χάνει κάποιο από το φόβο του κα τη σαστιμάρα του και άρχισε να απομακρύνεται με τον αργόσυρτο τρόπο του. Ο Σάκης τον άφησε. Του αρκούσε ότι το χειρότερο, όποιο και αν ήταν αυτό, είχε αποφευχθεί. Το μόνο που του μενε να κάνει ήταν να υπενθυμίσει στον μουσάτο ότι ο Νόμος ήταν παρόν ακόμα και στα πιο σκοτεινά σοκάκια.

Ο μουσάτος γύρισε να δει τον μπάτσο να πλησιάζει. Με το που ο μουσάτος έστρεψε το βλέμμα του πάνω του, ο Σάκης ένοιωσε κάποιο αδιόρατο φόβο, όχι το φόβο της σωματικής απειλής που ήξερε καλά να αντιμετωπίζει αλλά μια ανησυχία, μια αναστάτωση, μια βεβαιότητα ότι ο άνθρωπος απέναντι του μπορούσε να του γαμήσει τις ισορροπίες του. Και αυτό που τον φόβιζε ακόμη περισσότερο ήταν ότι φοβόταν, έστω και λίγο και ότι το θάρρος του τον πρόδιδε.

Ανασκουμπώθηκε.

¨Μπάτσος είσαι¨ του είπε αδιάφορα ο μουσάτος βγάζοντας τον από τον κόπο να εξηγήσει.

¨Ναι, και από τους καλούς μπάτσους μάλιστα. Και αν εσύ είσαι από τους καλούς τότε δεν τρέχει τίποτε.¨

Ο μουσάτος σάρκασε. ¨Χα… οι καλύτεροι έχουν γαμήσει τη μάνα τους. Μπάτσε, εσύ πιστεύεις ακόμη στο παραμύθι του καλού και του κακού; Όλοι είναι ζώα, μια μεγάλη τροφική πυραμίδα. Και αυτός που βρίσκεται στην κορυφή της έχει τη μερίδα του λέοντος2. Εσείς απλά είστε τα τσομπανόσκυλα που κρατάτε το κοπάδι σε μια νόστιμη τάξη.¨
Ο Σάκης κατάλαβε ότι ο τύπος δεν ήταν για να χεις πολλά πάρε δώσε μαζί του. Μισάνθρωπος που έπρεπε να τον αφήνεις μακριά από τους άλλους.

¨Ταυτότητα¨

¨Εγώ δεν την χρειάζομαι, τι να την κάνεις εσύ;¨

¨Όνομα έχεις;¨
¨Τα ονόματα είναι για τους ανθρώπους. Εσύ είσαι μπάτσος. Το όνομα δε σου χρειάζεται. Γιατί να χρειάζεται σε μένα;¨

Ο Σάκης πέταξε ένα ¨θα σε προσέχω¨ για να εισπράξει ένα ¨εγώ πάλι όχι¨ και να απεμπλακεί από το πάρε-δώσε με αυτόν τον δυσάρεστο άνθρωπο. Δεν είχε καμία αμφιβολία ότι ο μουσάτος ήταν ένας δυνητικά επικίνδυνος άνθρωπος, αλλά όπως και με τους δυνητικά ωφέλιμους δεν μπορείς να κάνεις και πολλά για να αποτρέψεις ή να ενθαρρύνεις τη δράση τους. Τέτοιοι τύποι και από τις δύο πλευρές του νομίσματος, όταν έρθει η ώρα τους, θα δράσουν, για το καλό ή το κακό. Μέχρι τότε είναι συνετό να τους αφήνεις στην ησυχία τους. Και ο Σάκης ο Πεχλιβανίδης, ο καλός μπάτσος, το διαμάντι της αστυνομίας έκανε ακριβώς αυτό. Τον άφησε στην ησυχία του, στην μισάνθρωπη χειμερία του νάρκη.

ΣΤ)

Ξυπνώντας κάθε μέρα νεκρός



Όσο μεγαλώνεις τόσο πιο πολύ μαθαίνεις να ξυπνάς με ήχους. Πιτσιρικάς είχες μονάχα μια ανυπόφορη στύση που ζητούσε τρελαμένα ανακούφιση. Τώρα πια που η στύση σου δεν είναι και τόση επίμονη αυτό που σε βασανίζει είναι οι κριγμοί: το κρακ της κακοποιημένης από την καθιστική ζωή σπονδυλική σου στήλη, το κρακ του μονίμως πιασμένου αυχένα σου, όλη η πνευματική, η εργασιακή και η ηθική σου οσφυιοκαμψία σου έχει πια για τα καλά σωματοποιηθεί. Αν είσαι καπνιστής δε, ακούς τα ασφαλτοστρωμένα με μπόλικη πίσσα πνευμόνια σου να αγκομαχούν, ακούς μαζί με τους συντρόφους σου τον υπέροχο ήχο των εκπνευστικών συρριγμών σου, τα βροχγιόλια σου να σου τραγουδάν ότι μαλάκα πνίγεσαι διαρκώς εδώ και μέσα, ότι χωρίς οξυγόνο δεν ζεις και πάρα πολύ. Αυτά συμβαίνουν κατά την υπέροχη διαδικασία της ωρίμανσης. Δεν γίνεσαι πιο έξυπνος, ούτε πιο σοφός, ούτε πιο
όμορφος απλά πιο έτοιμος για να ψοφήσεις.

Το περίεργο είναι ότι τον Πέτρο όταν ξύπνησε εκείνο το πρωινό δεν τον απασχολούσε ιδιαίτερα καμιά από αυτές τις ¨ώριμες¨ ενοχλήσεις. Το πρόβλημα του ήταν άλλο: Πονούσε, πολύ σε όλο του το σώμα και για κάποιο περίεργο λόγο αδυνατούσε να κινηθεί. Προσπάθησε να ρίξει μια ματιά στο πονεμένο του κορμί να καταλάβει τι του συνέβαινε αλλά ούτε και αυτό του ήταν μπορετό. Όλο του σώμα είχε κλειδώσει.

Τότε θυμήθηκε πια ήταν η τελευταία του πράξη. Άρχισε να γελάει και γελώντας πονούσε και πονώντας γελούσε ακομη περισσότερο. Ήταν ζωντανός ο πούστης, ήταν ζωντανός και γραφε τον Νεύτωνα και τον νόμο του στα αρχίδια του. Αν είχε απομείνει κάτι από αυτά.

Γιατί ο Πέτρος ήταν ο χρηματιστής που βούτηξε από τους δίδυμους πύργους. Και δεν το κανε από απόγνωση. Αντίθετα το κανε από επίγνωση.

Στο μυαλό του λίγο πριν σπάσει την τζαμαρία επιμελώς με τον πυροσβεστήρα και κάνει το βήμα στο κενό μουρμούριζε στιχάκια: ¨Αδρεναλίνη, κανένας δε θα μείνει … πριν απ τα με-σά-νυ-χτα να ρθεις, ταξίδι στο κέντρο της γης¨
Κάπου εκεί φιλοδοξούσε να φτάσει, πολύ πιο βαθιά από το αντίστοιχο τόλμημα χιλιάδες χρόνια πριν, να φτάσει στον πυρήνα ενός πλανήτη που οι ανθρώπινοι ένοικοι του μες στο αυτοκαταστροφικό τους ταλέντο γουστάραν να τον σβήσουν από τους αστρικούς χάρτες. Ναι ο καυτός πυρήνας της γης ήταν πολύ πιο ασφαλής από τις κυψέλες των ανθρώπων. Μονάχα που το ταξίδι του διακόπηκε νωρίς από τα πλακάκια του πεζοδρομίου. Λιακόπουλος και κούφιες γαίες και κουφιοκεφαλιές. Κάθε αυτοκτονικός που βουτούσε από ψηλά ξεχνώντας να βάλει μπόλικη θάλασσα από κάτω του το ήξερε αυτό το απλό γεγονός. Το σώμα που πέφτει από ψηλά δεν πάει πιο βαθιά από την επιφάνεια, δεν αποδρά σε κάποιο μυστικό υπόκοσμο. Απλά σκάει σαν καρπούζι.

Ο καθηλωμένος Πέτρος είδε την νοσοκόμα να μπαίνει στο θάλαμο. Ήξερε πλεον που ήταν. Στο νοσοκομείο βρισκόταν, προφανώς ζωντανός ακόμη. Δεν θεωρούσε ότι στον παράδεισο υπήρχε θάλαμος νοσηλείας για τις πληγωμένες ψυχές. Άρα; Ήταν ζωντανός. Είχε γλυτώσει από τις ίδιες του τις προθέσεις.
¨Είστε πολύ τυχερός που ζείτε¨ ήταν το πρώτο πράγμα που του είπε η νοσοκόμα, ευγενικά μα μάλλον επικριτικά.
Να χαρώ εγώ τύχη. Ο κόσμος πήγαινε κατά διαόλου, οι ασκοί του Αιόλου σκάγαν στα μούτρα της ιστορίας και η νοσοκόμα, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι, να νομίζουν ότι παίζουν σε μιούζικαλ, από κείνα τα παλιά, με τον Φρεντ Αστέρ και την Τζίντζερ Ρότζερς.

Ο Πέτρος κατάφερε να ρίξει μια ματιά στο κορμί του σκύβοντας με τεράστια προσπάθεια το κεφάλι του. Γύψοι και μέταλλα και βίδες. Ένοιωσε σαν νεοκλασσικό που αναστηλωνόταν. Φοβάταν να σκεφτεί πως ήταν από μέσα η κατάσταση. Σκέφτηκε πως αν ήταν βασιλιάς το κορμί του τώρα πρέπει να ταν βασιλικός πολτός.
Μουρμούρισε κάτι. Η νοσοκόμα έσκυψε να ακούσει την απαίτηση του. Όλοι οι άρρωστοι για αυτήν ήταν το ίδιο: γκρινιάρηδες που νόμιζαν πως η αρρώστια τους τους έδινε το δικαίωμα να ζητούν ότι θέλουν, πως τους έκανε καλύτερους, προνομιούχους. Είχε δει ετοιμοθάνατους κωλόγερους να τις πιάνουν τον κώλο, και άλλους να της ζητάνε να τους κάτσει στην ύστατη στιγμή τους. Παρηγοριά στον άρρωστο το λεν αυτό; Τόσα χρόνια σπουδών για να ξεσκατώνει ερείπια που πότε πότε της την πέφταν και από πάνω; Αυτή ήταν η ανταμοιβή της. Ε όχι. Εδώ δεν είναι μουσουλμανικός παράδεισος ρε, οι νοσοκόμες δεν είναι ουρί, εδώ είναι νοσοκομείο. Γίνετε καλά και τσακιστείτε από δω, ή ψοφήστε μια ώρα αρχύτερα. Αλλά ποτέ δεν ξέρεις πότε μπορεί να σου κάτσει το τυχερό. Μπορεί κάτω από την γύψινη θήκη του αυτοκτονιάρη να κρυβόταν ένος νέος, ρομαντικός, ωραίος και πετυχημένος γαμπρός που δεν είχε βρει ακόμη την κατάλληλη γυναίκα. Ναι, μπορεί να ταν αυτό που τον οδήγησε στην απόπειρα, το ότι δεν είχε βρει ακόμη τη σωστή γυναίκα, και ποια σωστότερη από αυτήν; Η μητέρα της πάντα της έλεγε να μην κλωτσάς την τύχη σου. Που ξέρεις, μπορεί ακόμη και αυτός. να ταν το τυχερό της, το γραφτό της. Χρηματιστής δεν είπαν ότι είναι; Όχι και άσχημα.
Με αυτή την προοπτική στο μυαλό της έσκυψε να ακούσει την παράκληση του οριζόντιου αγάλματος από κάτω της, του αυτοκτονιάρη. Αυτό που άκουσε απλά την ξενέρωσε:
¨Ήρθε το τέλος, ήρθε το τέλος¨
Γαμώ την τύχη της, εκτός από αυτοκτονιάρης ήταν και παλαβός. Άσε τέτοια γονίδια δεν τα θελε για τους γόνους της.

Ο Πέτρος κοιτούσε τη νοσοκόμα να φεύγει αλλά το μόνο που σκεφτόταν ήταν η δικιά του πτώση. Για χιλιάδες χρόνια, χιλιάδες άνθρωποι επιχειρούσαν να πετάξουν και το πλήρωσαν με τη ζωή τους. Κανείς δεν τους μνημόνευε, οι αδερφοί Wright και η επιτυχία τους ήταν οι μόνοι που επιβιώσαν της λήθης, ούτε ένα δάκρυ για τους χιλιάδες αποτυχημένους αδερφούς Wrong δε σώθηκε. Αυτός όμως, ο Πέτρος Αλεξάνδρου, παρότι δεν επιχείρησε να πετάξει, απλά να πέσει, είχε επιβιώσει εκεί που οι περισσότεροι ονειροπόλοι είχαν γίνει ένας σάρκινος λεκές. Κάτι πρέπει να σημαίνει αυτό. Ναι σίγουρα. Από σήμερα δεν ήταν πια ο Πέτρος. Όχι, από σήμερα ήταν ο Πτέρος.


Ζ)

Ενδοκλινικώς

Λευκό, πιο λευκό και από λευκό. Αυτό το χρώμα κυριαρχεί παντού τριγύρω του τις τελευταίες μέρες. Κάθε πρωινό πρέπει να υπομένει το ξεπλυμένο αυτό λευκό. Και δεν είναι το μόνο που πρέπει να υπομένει. Είναι και ο πόνος. Και τα βάσανα του δεν τελειώνουν εκεί γιατί συν τις άλλοις νοιώθει πολύ μα πάρα πολύ άβολα. Με τους γύψους και όλα αυτά. Άσε που φαγουρίζεται σαν τρελός. Ο Πέτρος Αλεξάνδρου ποτέ του πριν δεν μπορούσε να φανταστεί πόση ελευθερία σου χαρίζει ένα υγιές ή τουλάχιστον ένα ακέραιο σώμα. Τώρα ούτε να αυτοκτονήσει δεν μπορεί, μα τι λέει, ούτε να ξυθεί, ούτε να κατουρήσει δεν μπορεί. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να κοιτάει, να κοιτάει τα άσπρα ταβάνια, τις λευκές ποδιές και τους υπόλοιπους τους κακομοίρηδες τους ασθενείς. Γιατρούς, νοσηλευτές και νοσηλευόμενους. Νιώθει σαν να παίζει ένα μικρό ρόλο σε κάποιο επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς ¨στην εντατική¨. Δεν είναι ζωή αυτή, αυτό είναι μια κακόγουστη σειρά σκέφτεται από τις πρώτες κιόλας ώρες της νοσηλείας του που δεν μπορεί ούτε θέλει να φανταστεί πόσο μακρά θα ναι.
Τον παραξενεύει λοιπόν όταν τον πλησιάζει ένας νέος άνθρωπος που δε φορά προβιά γιατρού ή νοσοκόμας αν και καταλαβαίνει ήδη ότι είναι και αυτός γιατρός, απλά λίγο διαφορετικός από τους άλλους.

¨Λοιπόν; Πως νιώθουμε σήμερα;¨ τον ρωτά ο νεαρός που κάθεται με άνεση στο κρεβάτι του πόνου του.
Πως νιώθουμε; Σκέφτεται από μέσα του ο Αλεξάνδρου. Πως νιώθουμε; Λες και είναι η ψυχή του τώρα που πονά και βασανίζεται και όχι το σπασμένο το κορμί του. Κοράκια που έρχονται να τραφούν με ότι έχει απομείνει απλό το γεύμα των λιονταριών. Κωλοιερατείο που έρχεστε για να επιβεβαιώσετε την εξουσία σας πάνω στα ανθρώπινα. Αντί για όλα αυτά ο Πέτρος λέει λακωνικά: ¨Άντε γαμήσου μαλάκα ψυχόμπατσε. Τσακίσου να φέρεις κανάν ορθοπεδικό που τουλάχιστον ξέρει να κάνει και κάτι χρήσιμο¨

Ο νεαρός ειδικευόμενος ψυχίατρος που ούτε καν πρόλαβε να συστηθεί στον ασθενή σηκώθηκε κακήν κακώς από το κρεβάτι του πόνου έχοντας καταλάβει ένα πράγμα. Δεν τον έπαιρνε να χει τέτοιους ασθενείς. Είχε ξαναεισπράξει εχθρικές συμπεριφορές στο παρελθόν και αντιλαμβανόταν ότι αυτές προέρχονταν κυρίως από την άρνηση των ασθενών, την άρνηση τους να αντιληφθούν και να συμφιλιωθούν με τα χάλια τους, τη σωματική τους ή την ψυχολογική τους κατάπτωση. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν ένοιωθε ότι ο ίδιος άξιζε μια τέτοια συμπεριφορά. Εντάξει ο καθένας είχε τα προβλήματα του, άλλοι περισσότερα και άλλοι λιγότερα. Μήπως όμως έδειξε ποτέ κανείς τους κατανόηση ή έστω ενδιαφέρον στο τι πέρασε για να βγάλει την ιατρική; Ή τι αγώνα έδινε όντως ακόμα ένας απλός ειδικευόμενος απέναντι σε ένα φαρμακευτικό κατεστημένο που μοίραζε τα ψυχοφάρμακα σαν να ταν καραμέλες;. Ο ίδιος πίστευε ότι οι ψυχώσεις ήταν γεωμετρικά σχήματα, ψυχονοητικά ιδιώματα που μπορούσες να αποκρυπτογραφήσεις, ψυχολογικοί, νοητικοί και συναισθηματικοί λαβύρινθοι που αν τους παρακολουθούσες προσεκτικά μπορούσες να αποτυπώσεις τη διαδρομή τους και ίσως ίσως να βρεις και το συμβολικό κλειδί με το οποίο μπορούσες να βγάλεις τον ασθενή από κει μέσα. Πίστευε ακόμη και στη δύναμη του λόγου, στην αξία της ανθρώπινης επαφής. Προφανώς όμως δεν ήταν αρκετά καλός σε αυτό. Όχι τόσο καλός όσο η Κύρα, η κλινική ψυχολόγος που είχαν μέχρι και μερικούς μήνες πριν. Αυτή είχε την ικανότητα να κάνει τους ασθενείς να την εμπιστεύονται, να τους μαλακώνει, να τους κάνει πιο εύκολους στο χειρισμό τους από άλλους γιατρούς. Του λειπε η συμβολή της στο νοσοκομείο αυτό ήταν αλήθεια. Και ίσως να ταν αλήθεια αυτό που του λεγε ο διευθυντής της ψυχιατρικής, ο Θόδωρος Σκλαβούνος: ¨Αγόρι μου, είσαι πολύ νέος για να καταλάβεις και πολύ ενθουσιώδης για να εκτιμήσεις σωστά. Με τα χρόνια θα στρώσεις και συ.¨
Ίσως να ταν και έτσι. Ίσως ο ενθουσιασμός, οι φρέσκιες ιδέες και η αφοσίωση να ταν απλά κουσούρια, βλέννα νεογέννητου ψυχίατρου που με το χρόνο θα απόβαλλε και θα γινόταν ένας σκληροπυρηνικός και ψυχρός επαγγελματίας όπως ο διευθυντής του. Για αυτό που ταν σίγουρος όμως από τότε που έφυγε η Κύρα, ήταν πως ο ικανότερος να χειριστεί τέτοιους εχθρικούς ασθενείς όπως ο Αλεξάνδρου ήταν ο διευθυντής του ο Σκλαβούνος ακόμη και αν αυτό απέβαινε τελικά σε βάρος τους.

Ο Σκλαβούνος καθόταν στο γραφείο του. Το πρώτο πράγμα που έβλεπες πάνω του ήταν η γαμψή του μύτη, ατόφια μύτη αρπακτικού και τα αραιά κιτρινισμένα μαλλιά του χτενισμένα προς τα πλάγια. Ήταν χωρίς αμφιβολία ένας αντιπαθητικός στην εμφάνιση τύπος και αυτή η εντύπωση επέμενε ακόμη και αν τον γνώριζες καλύτερα είτε ως ασθενής είτε ως άνθρωπος. Το δεύτερο πράγμα που παρατηρούσες ήταν ένα πλήθος αναμνηστικών κειμηλίων αραδιασμένα στο γραφείο του που μαρτυρούσαν την παρουσία του σε κάθε άκρη του πολιτισμένου κόσμου.
Ήταν διευθυντής πια, του πήρε τόσα χρόνια να φτάσει εδώ που έφτασε και δεν άφηνε στιγμή να μην το εξαργυρώσει. Άλλωστε ακόμη και σήμερα πλήρωνε μεγάλο τίμημα για τις υπηρεσίες που προσέφερε στην κοινωνία: Κάθε μέρα είχε να κάνει με ανθρώπους που η κοινωνία δεν τους άντεχε στους κόλπους της και τους πετούσε σε ψυχιατρεία και ιδρύματα. Μέσα του ένοιωθε σαν να ναι ο διευθυντής σκουπιδότοπου, αφού τους τρελούς τους αντιπαθούσε σφόδρα και τους θεωρούσε χωρίς καμιά επιφύλαξη …σκουπίδια. Ευτυχώς το κύρος του γιατρού, και ακόμη περισσότερο του διευθυντή τον απάλλασσε από την δυσωδία της τρέλας με την οποία είχε καθημερινά πάρε δώσε. Δεν πίστευε ότι οι τρελοί θεραπεύονταν, απλά ότι φυλάσσονταν. Όταν σπάει κάτι καλύτερα να το πετάς και να παίρνεις καινούριο. Αυτή ήταν η φιλοσοφία του για τα πράγματα, την ζωή και την τρέλα. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, για την δυσάρεστη δουλειά που έκανε και για τα τόσα χρόνια σπουδών πίστευε ότι άξιζε κάθε είδους ανταμοιβή. Ήθελε να εξαργυρώσει κάθε λεπτό που έχασε σπουδάζοντας, κάθε δευτερόλεπτο που χαράμισε δουλεύοντας, τη νεότητα που ξόδεψε, τις χαρές που δεν έζησε, τα ήθελε όλα πίσω, και μάλιστα με τόκο. Ευτυχώς για αυτόν, οι φαρμακευτικές ήταν πρόθυμες να του τα δώσουν και με το παραπάνω. Το να γράφεις φάρμακα απέδιδε περισσότερο από το να αγοράζεις μετοχές τους. Σκέτο χρυσωρυχείο. Γιατί φυσικά, τα ενθύμια στο γραφείο του δεν ήταν τα μόνα δώρα τους. Τα ταξίδια από τα οποία προέρχονταν ήταν μονάχα ένα από τα πολλά είδη είδος ανταμοιβής, από αυτά που επιτρεπόταν να επιδεικνύεις στους άλλους. Τα κρυφά τα είχε στα γκαράζ του, ή στην θυρίδα του ή απευθείας στους λογαριασμούς του. Και υπάρχαν και τα άλλα. Οι γκομενάρες που δούλευαν κράχτες στις φαρμακευτικές… Κάποιες έστω και λίγες από αυτές ήταν προς πώληση ή ενοικίαση και κάποιες άλλες πάρα πολύ πρόθυμες να φέρουν καλά νούμερα στα αφεντικά τους και μπόνους στις τσέπες τους. Η συνταγογράφηση ήταν μεγάλη μουνοπαγίδα. Παρά ταύτα, η ίδια η δουλειά εξακολουθούσε να ναι δυσάρεστη. Και το μόνο που ταν χειρότερο από τη δουλειά ήταν η πολλή δουλειά. Αυτό ακριβώς που απευχόταν και απεχθανόταν ο Σκλαβούνος, αυτό ακριβώς θα του φέρναν οι επόμενες μέρες. Δουλειά, πολύ δουλειά, τρελούς με το τσουβάλι


Η)

Φωτιά και λαύρα

Ήταν αναμενόμενο. Το είχε δει να ρχεται καιρό πριν. Μένοντας ακίνητος μπορούσες να μάθεις τα πάντα από τον χρόνο. Και ο γέρος με την γκρίζα μακριά γενειάδα και τα ρεμάλια να σκεπάζουν πρόσωπο και κορμί είχε μάθει ήδη τόσα πολλά που μέχρι να δει τον Γύπα νόμιζε ότι τα είχε δει όλα. Ο Ιτιάς μέχρι και τη μοιραία συνάντηση, μπορεί να έμοιαζε ακίνητος μα ταυτόχρονα ήταν παντού, σε ότι συνέβαινε στην πόλη. Ήταν εκεί, στην πτώση ενός ανθρώπου, στην πτώση του από ένα κτήριο απόγευμα, στην πτώση ενός άλλου ανθρώπου μες στην λάσπη λίγες μέρες μετά, ήταν παντού όπου οι άνθρωποι είχαν ανάγκη, ήταν ένας σχεδόν διαφανής παρατηρητής, ήταν η ζωντανή ιστορία. Οι άνθρωποι εύκολα τον αναγνωρίζαν μα ακόμη πιο πρόθυμα τον ξεχνούσαν. Μα ο ίδιος ήταν πάντα εκεί δίπλα τους, παρατηρούσε, κατέγραφε και κάποτε κάποτε, συμβούλευε. Μπορεί να χε βγει από τον κόσμο τους πολλά χρόνια πριν για τους δικούς του λόγους, λόγους που ποτέ του σκόπιμα δεν θυμόταν, μα ήταν ακόμη εκεί δίπλα στις ζωές τους. Ήταν ένα μέρος της κρυφής τους ζωής, αόρατος στα μάτια τους, αόρατος όσο η ψυχή, τόσο αόρατος που ακόμη και ο ίδιος έφτασε να πιστεύει πως κυρίως όταν το ήθελε, όσο και αν τον κοιτάζαν, δεν θα μπορούσαν ποτέ ουσιαστικά να τον δουν. Τον βόλευε αυτή του η ιδιότητα, το να ναι απαρατήρητος, τον αποδέσμευε από κάθε νόμο, από τον ίδιο τον χρόνο, τον έκανε να νιώθει ώρες ώρες σχεδόν απρόσβλητος. Του δινε την απίστευτη ελευθερία να παρατηρεί χωρίς να τον παρατηρούν και έτσι μάθαινε πολλά, ανεμπόδιστος πλούταινε και βάθαινε, αποκτούσε μια όλο και μεγαλύτερη γνώση για όσα είχαν γίνει και μια όλο και μεγαλύτερη διαίσθηση για όσα έμελαν να ρθουν. Είχε αποκτήσει βαθιές ρίζες στην ιστορία των ανθρώπων, είχε γίνει ο άνθρωπος ιτιά. Όχι, όχι δεν ήταν ο Γαρύφαλλος πια, ήταν ο άνθρωπος ιτιά. Και ο άνθρωπος ιτιά ένιωθε τον άνεμο της αλλαγής στα φυλλώματα του. Και ήταν ο άνεμος αυτός που τον έσπρωξε σε εκείνη την πλατεία. Ο άνεμος της αλλαγής που κουνούσε πράγματα στην ψυχή των ανθρώπων, που άλλαζε τα δεδομένα. Για πολλά χρόνια ήταν η εποχή της απάθειας, μετά για λίγο καιρό κράτησε η εποχή της έριδας και τώρα κατέφθανε η εποχή της βίας.

Ήταν επόμενο. Για μέρες έβρεχε και οι άνθρωποι νιώθαν ανήμποροι και θυμωμένοι για την ανημποριά τους. Σήμερα είχε σταματήσει, είχε βγάλει ήλιο. Το νερό είχε στεγνώσει μέχρι το μεσημέρι. Ήταν η ώρα. Θα βγαίναν οι άνθρωποι σαν τα σαλιγκάρια, θα ξεφωλιάζαν μαζί και το θυμό που τόσα χρόνια κρατούσαν φαρμακερό μέσα τους και θα βρίσκαν μια πόλη καυσόξυλο να της τον βροντοφωνάξουν. Δεν είχαν τη γλώσσα να το κάνουν τόσα χρόνια. Και ούτε τώρα τη βρήκαν. Αλλά βρήκαν την κρυψώνα του θυμού μέσα τους και αποφασίσαν να ξετρυπώσουν αυτό που τόσα χρόνια τους σκότωνε.
Ολοένα και ερχόντουσαν, νέοι οι περισσότεροι τους. Ο βουβός θυμός που γινε απόγνωση ήθελε να εκφραστεί.
Γίναν πολλοί. Μαζευτήκαν στην πλατεία. Φωτιές στα μάτια τους, φωτιές στα χέρια τους.

Ο άνθρωπος ιτιά τρόμαζε από την φωτιά, κάθε φωτιά απειλούσε τον κόσμο απειλούσε και τον ίδιο. Μα συνέχιζε να παρακολουθεί.

Έβλεπε όλο το τοπίο με τα μάτια του να χει γίνει ιώδες. Έβλεπε τα νέα παιδιά και έβλεπε λουλούδια, αθώα, όμορφα να χουν γίνει λουλούδια με τρομερά φλεγόμενα αγκάθια, να γεννοβολούν διαρκώς πύρινες γλώσσες μέσα σε αυτό το ιώδες τοπίο. Αντιδρούσαν στην ίδια τους τη μεταμόρφωση, αντιδρούσαν σε αυτό που τους είχαν κάνει. Σε λίγο το μέρος είχε γεμίσει φωτιές, και μετά από αυτό, απρόσμενα, γέμισε από πραιτοριανούς, από ανθρώπους με γκλομπς και στολές και κράνη και πιστόλια. Δεν είχαν έρθει για να σβήσουν τις φωτιές, ούτε για να τις αποτρέψουν, ήρθαν απλά για να σπάσουν τα οργισμένα λουλούδια που αντί να τσιμπηθούν από τα αγκάθια τους και να μαραθούν τολμούσαν να τα στρέψουν αλλού, τυφλά, με το ένστικτο αυτού που παλεύει για την επιβίωση του. Ήρθαν για να τα σπάσουν από το μίσχο.

Ο άνθρωπος ιτιά είδε κορμιά να τρέχουν πάνω σε κορμιά, κορμιά να τρέχουν από άλλα κορμιά, άψυχα πράγματα ζηλόφθονα να στοχεύουν να σκοτώσουν την ψυχή. Τα πάντα είχαν αρπάξει φωτιά, η ψυχή του κόσμου φλεγόταν.
Είχε ξαναδεί τη σπίθα της βίας, τον τρόμο και το κακό που προκαλούσε αλλά πρώτη φορά έβλεπε τόσους πολλούς απέναντι σε τόσους πολλούς σε μια μάχη χωρίς τρόπαια. Αυτή τη φορά ήταν διαφορετικά. Αυτή τη φορά ο Γύπας είχε βγει παγανιά, να δρέψει αυτό που καλλιεργούσε τόσα χρόνια. Και κανείς μα κανείς δεν ήταν ασφαλής, ούτε καν τα φαντάσματα. Ούτε καν οι αόρατοι. Ούτε καν οι ανέγγιχτοι. Η ανθρωπότητα κινδύνευε από τον γύπα και αυτός, ο άνθρωπος Ιτιά, σε αντίθεση με τον Στρεβλό, δεν την είχε απαρνηθεί.

Ο Ιτιάς, περισσότερο ορατός κοντά στις φωτιές της νεανικής ψυχής, περισσότερο ορατός από το δηλητήριο του φόβου που με μισή του ματιά ο Γύπας είχε σταλάξει μέσα του χαμογέλασε στο πλησίασμα των δύο αστυνομικών. Τώρα πια μπορούσε να το δει και αυτό. Τώρα ο Γύπας ήταν μέρος της ιστορίας. Τώρα μπορούσε να δει κρυφούς και φοβερούς θυλάκους στο μέλλον. Τώρα ήταν κομμάτι της ιστορίας που καταγραφόταν. Και τώρα καταλάβαινε ότι ο ρόλος του τέλειωνε, ότι δεν μπορούσε να μιλήσει σε κανένα για τον Γύπα, ότι οι άνθρωποι έπρεπε να ναι δυνατοί αρκετά, έξυπνα αρκετά, άνθρωποι αρκετά για να καταλάβουν τη δράση του.

Οι δύο αστυνομικοί τον γράπωσαν από τα αδύνατα σαν κλαράκια χέρια του και τον έσυραν σε μια κλούβα;

¨Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά¨ του είπε ο μπάτσος σφαλίζοντας την πόρτα πίσω του με δύναμη.

Δεν μπορούσε να ξέρει πόσο δίκαιο είχε!

Θ)

Παρηγοριά στον άρρωστο


¨Γιατί βρε παιδάκι μου να πας να κάνεις κάτι τέτοιο; Τι σου λειπε εσένα¨. Ο Αλεξάνδρου, μπλαστρωμένος με τους γύψους καθόταν στην αναπηρική καρέκλα και ζύγιζε με τα μάτια του την κατάσταση. Απέναντι του είχε τον Σκλαβούνο, το διευθυντή της ψυχιατρικής και πελάτη του για λίγο καιρό. Είχε διαχειριστεί ποσά για αυτόν που ούτε ο μισθός του διευθυντή ούτε το ιδιωτικό του ιατρείο αρκούσαν να δικαιολογήσουν. Ένας λόγος παραπάνω να μην τον εμπιστεύεται, ένας λόγος παραπάνω να μην του κρύψει απολύτως τίποτε. Αν κάποιοι έπρεπε να ξέρουν ήταν τύποι σαν τον Σκλαβούνο, τέτοια αχρεία υποκείμενα.
Ο Αλεξάνδρου δυσκολευόταν να μιλήσει δυνατά και η δυσκολία του δεν ήταν ψυχολογική αλλά καθαρά σωματική, με όλες αυτές τις σπασμένες αρθρώσεις μέσα του και τα πρόσθετα υλικά αναστήλωσης πάνω του. Μα θα έκανε την προσπάθεια του, άξιζε τον κόπο.
¨Θες να μάθεις γιατί σάλταρα; Άκου λοιπόν. Ξέρεις τι δουλειά κάνω και όλοι ξέρουν πόσο καλά την έκανα.¨
¨Ναι παιδί μου, είσαι από τους καλύτερους χρηματιστές της χώρας. Δεν υπάρχει κανείς που να το αμφισβητεί αυτό¨
Ο Αλεξάνδρου δεν αντέδρασε καλά στην φιλοφρόνηση.
¨Και αυτό ακριβώς είναι που με κάνει από τους μεγαλύτερους καραγκιόζηδες του κόσμου. Γιατί όλοι οι χρηματιστές είναι καραγκιόζηδες, ψωροπερήφανα πιόνια.¨
¨¨Είχα πελάτες με δισεκκατομύρια, όχι φτωχομπινέδες και βλάχους σαν του λόγου σου, λεφτάδες, τόσο που δεν μπορείς να φανταστείς¨
Το πρόσωπο του Σκλαβούνου στράβωσε από την προσβολή που δέχτηκε. Για χάρη της ωφέλιμης για αυτόν οικονομικής σχέσης που είχαν στο παρελθόν και για χάρη της ωφέλιμης για αυτόν οικονομικής σχέσης που μπορεί να είχαν στο μέλλον αν και εφόσον ο Αλεξάνδρου ανέκαμπτε, άφησε την προσβολή να περάσει αναπάντητη.
¨ Έμαθα πολλά από αυτούς. Αλλά το χειρότερο είναι τι έμαθα για αυτούς.¨
¨Οι τύποι ήταν τα παλιά λεφτά. Πετρέλαια, διαμάντια, όπλα, τράπεζες. Και ξέρεις τι ανακάλυψα ρε μάγκα; Θες να μάθεις;¨
¨Ελεύθερα¨ απάντησε ο Σκλαβούνος μπας και τσιμπούσε καμιά χρήσιμη για αυτόν χρηματιστηριακή πληροφορία.
¨Οι τύποι είναι ο Αρμαγεδδών ο ίδιος. Είναι οι λέρες που παραγγέλνουν τους πολέμους όπως εγώ και συ παραγγέλνουμε πίτσα. Όπου μπορεί να πάει ο νους σου, σε όποια συμφορά, σχεδόν σε κάθε μαζικό αιματοκύλισμα είναι χωμένοι.¨
Το μόνο που σκέφτηκε ο Σκλαβούνος μπροστά σε αυτήν την μεγάλη ¨αποκάλυψη¨ του Αλεξάνδρου ήταν η αγαπημένη του ατάκα. ¨Σκάσε και ωρίμασε πια¨. Πάλι όμως τον άφησε να συνεχίσει

¨Τώρα τελευταία άρχισαν να μην τους αρκούν οι τοπικοί πόλεμοι και τα κέρδη τους. Βλέπεις είναι ότι έχουν γίνει και πανάκριβοι, δεν κοστίζουν μόνο φτηνές ανθρώπινες ζωές πλέον. Όχι δεν τους αρκούσαν οι μικροπόλεμοι. Τους είχαν μπει στο μάτι οι πληροφορικάριοι και η σκατοεπανάσταση τους που δεν την πρόλαβαν και που τους καπέλωσε. Και τι πήγαν και κάναν τα άτομα; Άρχισαν να ανεβάζουν το πετρέλαιο τόσο ώστε να κλονίσουν την παγκόσμια οικονομία και να τη στεγνώσουν από ρευστό. Είναι οι τύποι που ξεκίνησαν την κρίση για να μπορούν την επόμενη μέρα να αγοράσουν τα πάντα: τις νέες τεχνολογίες, το νερό που πίνεις, τον αέρα που αναπνέεις και να ταίζουν τα παιδιά σου με τα μεταλλαγμένα τους¨
¨Εσύ περισσότερο από όλους τα καταλαβαίνεις αυτά με τις φαρμακευτικές και τα φράγκα που σου στάζουν για να κάνεις τον άρρωστο κόσμο απλά αθεράπευτο¨
Ο Σκλαβούνος κοιτούσε τον Αλεξάνδρου σχεδόν με περιφρόνηση πλεόν
¨Πάντα έτσι ήταν ο κόσμος, πάντα έτσι θα ναι. Δεν το ξερες. Ήταν αυτός σοβαρός λόγος για να αυτοκτονήσεις¨
Ο Αλεξάνδρου κοίταξε τον ψυχίατρο οργισμένα.
¨Πάντα στη ζωή μου πίστευα στην οικονομία σαν μια δύναμη προόδου. Εντάξει δούλευα για λαμόγια και λωποδύτες αλλά όσο το πράγμα λειτουργούσε και όλοι γινόντουσαν πλουσιότεροι όλα ήταν Ο.Κ. Όταν έμαθα ότι ήμουν συνεργός σε μαζικές δολοφονίες, εργαλείο στο χτίσιμο μιας παγκόσμιας δικτατορίας, ε ναι τότε κάτι μέσα μου έσπασε. Ήμουν ακόμη άνθρωπος και την πίστη μου την είχα στην ανθρώπινη φυλή. Όταν μου το πήραν αυτό, ένοιωθα να μη μου χει μείνει τίποτε. Ήμουν ένα κούφιο πράγμα και μονάχα ενοχές με γέμιζαν. Ξέρεις τι σημαίνει ενοχή Σκλαβούνε, αίσθημα ευθύνης; Η συνείδηση μου δεν το άντεχε αυτό¨

Ο Σκλαβούνος κοιτούσε τον αυτοκτονικό γύψο μπροστά του με παγερή αδιαφορία. Δεν τον αναιρούσε ο Αλεξάνδρου, δεν τον έκανε να νιώθει αμφιβολίες, αντίθετα τον επιβεβαίωνε. Αν δεν ήσουν αρκετά ισχυρός, αν δεν ήσουν αρκετά αναίσθητος, αργά ή γρήγορα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα κατέληγες σαν τον Αλεξάνδρου ή ακόμη χειρότερα σαν τους άλλους ασθενείςς. Η ανθρωπιά ήταν αρρώστια και το μόνο που ταν χειρότερο από αυτήν ήταν η συνείδηση.

¨Σε ποιον τα λέω ε; Να σου πως κάτι όμως Σκλαβούνε; Οι μάγκες την πατήσαν χοντρά. Και ξέρεις γιατί; Γιατί οι ίδιοι με τις λαμογιές τους είχαν υποσκάψει την πιο μεγάλη τους επιδίωξη. Η κρίση ξέφυγε από τον έλεγχο τους και ήταν από τους πρώτους που πήρε η μπάλα. Ειρωνικό δεν είναι; Με όλες τις λαμπρές δεξαμενές σκέψεις, τους πουλημένους πολιτικούς και ακαδημαϊκούς και δημοσιογράφους στη δούλεψη της, με όλοι τη δύναμη του κόσμου στα χέρια τους, αυτοί να καταφέρνουν να βάζουν τα χεράκια τους να βγάζουν τα ματάκια τους; Μαλάκες ολκής, αυτό αποδείχτηκε ότι είναι, μαλάκες που την πατήσαν από την ίδια τη μαλακία τους. Και τώρα τα κεφάλια μέσα και πίσω στο σχεδιαστήριο. Αυτά φέρνει η απληστία Σκλαβούνε, αυτά θα πάθεις και συ αργά ή γρήγορα. Και η κατρακύλα θα σε πονέσει περισσότερο από ότι με πόνεσε εμένα η πτώση¨

Εντάξει, αρκετή υπομονή έδειξε μέχρι τώρα. Όσο σπουδαίος και αν υπήρξε ο Αλεξάνδρου, τώρα είχε προφανώς τελειώσει. τώρα ήταν απλά ένας ασθενής, ο δικός του ασθενής μάλιστα και δε θα δεχόταν άλλες προσβολές ή απειλές. Το μόνο που ήθελε αυτή τη στιγμή ο Σκλαβούνος είναι να τελειώσει αυτή η κουβέντα μια ώρα αρχύτερα. Γι αυτό και είπε συγκαταβατικά:
¨Εντάξει Πέτρο, όλους μας έχει επηρεάσει αυτή η κωλοκρίση. Αλλά μπόρα είναι, θα περάσει. Και θα δεις ότι όλα θα γίνουν όπως πριν. Λίγη υπομονή θέλει μονάχα. Εντάξει Πέτρο αγόρι μου;¨

Ο Αλεξάνδρου κάρφωσε τα μάτια του στα μάτια του ψυχίατρου

¨Δε με λένε Πέτρο. Με λένε Πτέρο και είμαι η επανάσταση¨
Read More »

Πολιτική και κοινωνία: αποσπάσμα: Η συνταγή της αποτυχίας- πως η κρίση έσωσε το ΔΝΤ από την καταστροφή.



Όλα τα στοιχεία για το μηχανισμό στήριξης που το το 2006-2007 δεν μπορούσε να στηρίξει τον εαυτό του. Πως η κορυφή της τοκογλυφικής πυραμίδας, ο έμπορος χρεών που λέγεται ΔΝΤ χρησιμοποίησε την παγκόσμια οικονομική κρίση και τις ακόλουθες εθνικές (ιδιαίτερα την ελληνική) για να διασωθεί τρώγοντας οικονομίες και λαούς και να αναβαθμιστεί.

Αποσπάσματα από το NEMECIS που κυκλοφορεί
Η συνταγή της αποτυχίας: πως οι κρίσεις έσωσαν το ΔΝΤ από την καταστροφή
Του Πέτρου Αργυρίου (agriazwa.blogspot.com)

... Με τη νέα χιλιετία, το ΔΝΤ θα γίνει το εκτελεστικό όργανο της πιο επιθετικής μορφής κερδοσκοπικού καπιταλισμού. Η επέμβαση του στην κρίση της Αργεντινής στις αρχές της χιλιετίες θα οδηγήσει τη χώρα σε χρεωκοπία, οικονομική συρρίκνωση και ανθρωπιστική καταστροφή. Σε συνδυασμό με το τεράστιο σκάνδαλο της Emron και τη δυσπιστία στις οικονομικές ηγεμονίες που αυτό έφερε, η αργεντίνικη καταστροφή θα πλήξει καίρια την εικόνα του ΔΝΤ. Όπως γράφεται στο επικριτικό ως προς το ΔΝΤ Executive Intelligence Review (EIR) το Δεκέμβριο του 2001: H Ann Krueger (του ΔΝΤ) “..απεύθυνε κάλεσμα για νέους νόμους που θα επιτρέπουν σε χώρες με χρέη που δεν δύναται να εξοφληθούν, να ζητήσουν προστασία από τη χρεοκοπία. Αλλά το “σχέδιο” του ΔΝΤ είναι στην πραγματικότητα ομολογία της ίδιας του της χρεοκοπίας”. Ο συντάκτης του EIR, Lyndon Larouche, προσθέτει σε σχέση με τις τότε εξελίξεις πως οι προτροπές του ΔΝΤ για νέους κανόνες που θα επέτρεπαν σε χώρες να ενταχθούν στο καθεστώς προστασίας από τη χρεωκοπία υπό την αγκάλη του ΔΝΤ, ήταν μια “...δραματική αποδοχή του ότι το σύστημα του ΔΝΤ είχε αποτύχει”.

Με τη μεταφορά μεγάλου μέρους της παραγωγής από το δυτικό κόσμο σε αναπτυσσόμενες χώρες της εποχής, η διατήρηση της ηγεμονίας των Δυτικών χωρών θα συνδεόταν με τη δημιουργία ενός πολυσύνθετου οικονομικού σύμπαντος, σε μεγάλο βαθμό αποσυνδεδεμένου και αυτόνομου από την παγκόσμια -πραγματική, οικονομία. Το ΔΝΤ ήταν από τα σημαντικότερα εργαλεία επιβολής του εικονικού και άκρως επιθετικού οικονομικού σύμπαντος και για αυτό το λόγο, παρά τις διαρκείς αποτυχίες του σε σχέση με τους κηρυχθέντες στόχους του, το ΔΝΤ θα συνέχιζε να αρδεύει ένα σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας οικονομίας για να το μετατρέπει σε αντιπαραγωγική γραφειοκρατία και συμβουλευτική. Ακριβώς όμως εξαιτίας των αποτυχιών το ΔΝΤ άρχισε να γίνεται όλο και λιγότερο πειστικό, με αποτέλεσμα όλο και λιγότερες χώρες να εντάσσονται στους μηχανισμούς του και να περιπέσει πλέον το ίδιο το ΔΝΤ σε οικονομική κρίση στα μέσα της δεκαετίας του 2000.

Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι τα κέρδη του το ΔΝΤ μέχρι και πρόσφατα προέρχονταν από τη διαφορά επιτοκίων που πρόσφερε στους δανειστές που κατέφευγαν σε αυτό σε σχέση με τα επιτόκια των αγορών. Τα κέρδη του ΔΝΤ δηλαδή επιβαρύνουν αποκλειστικά τις χώρες δανειολήπτες. Ουσιαστικά δηλαδή το ΔΝΤ δανείζεται για όσο αυτό κρίνει σκόπιμο τα χρέη των χωρών από τις διεθνείς αγορές για να κερδίσει από τα χρέη των δανειοληπτών του τα πανωτόκια που το ίδιο επιβάλλει. Το ΔΝΤ λοιπόν με αυτό το εμπόριο χρέους λειτουργεί ως α) τοκογλύφος, β) εισπράκτορας και γ) ενεχυροδανειστής όταν το ίδιο ισχυρίζεται ότι λειτουργεί ως α) τραπεζίτης, β) δάσκαλος, γ) γιατρός[1]. Από το 2000 μέχρι και το 2004, χώρες δανειολήπτες εξόφλησαν μεγάλο μέρος του δανείου τους ενώ ελάχιστες χώρες αποφάσιζαν να εισαχθούν στο σύστημά του και να δανειστούν από αυτό με αποτέλεσμα το ΔΝΤ να έχει δραματική μείωση εσόδων. Και παρά τη άσχημη οικονομική του κατάσταση, από το 2006 και έπειτα το ΔΝΤ αρχίζει μια σειρά εξαιρετικά επιθετικών κινήσεων και το σχεδιασμό ακόμη περισσότερο επεκτατικών πολιτικών, παρά τις δυσμενείς για αυτό συγκυρίες. Σαν να γνώριζε εκ των προτέρων για την επερχόμενη κρίση που θα το διέσωζε. Γιατί ήταν ακριβώς η εκδήλωση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης το 2007 και οι ακόλουθες Εθνικές Κρίσεις που σώσαν το ΔΝΤ και του επέτρεψαν να επανεμφανίζεται ως απαραίτητη και αναπόφευκτη εγγυήτρια δύναμη της παγκόσμιας οικονομίας. Το ΔΝΤ, ένας από τους μεγαλύτερους κατόχους αποθεμάτων χρυσού στον κόσμο (αξίας περίπου 65 δισ. US$), αποφασίζει εκείνη τη περίοδο να πουλήσει το 1/8 του χρυσού του, χρυσό που δογματικά άφηνε άθικτο επί δεκαετίες. Το παιχνίδι είχε αρχίσει να σκληραίνει.

Ο Michael Sarabia του Πανεπιστημίου της Άιοβα δίνει λεπτομερειακά τα στοιχεία εκείνης της περιόδου (2004-2007):

“Τα πρόσφατα χρόνια, εξαιτίας της επιλογής βασικών χρεωστών-κρατών να αποπληρώνουν τα δάνεια νωρίς, αναδύθηκε ένα περιβάλλον χαμηλής πίστωσης. Απλά δεν υπάρχουν τόσες πολλές χώρες με εκκρεμή δάνεια των οποίων οι τόκοι πρέπει να πληρωθούν. Για παράδειγμα, το Δεκέμβριο του 2005, η Βραζιλία έκανε τη μεγαλύτερη πληρωμή που έγινε ποτέ από κράτος μέλος του ΔΝΤ όταν αποπλήρωσε πλήρως το χρέος της των 15,5 δισ. δολαρίων. Τους επόμενους δύο μήνες, η Αργεντινή αποπλήρωσε πλήρως το χρέος της των 9.75 δισ δολαρίων και η Ουρουγουάη πλήρωσε 630 εκατομμύρια – ένα σημαντικό ποσοστό του εκκρεμούς της κέρδους στο ΔΝΤ. Όλες αυτές οι πρόωρες και σημαντικές αποπληρωμές, κόστισαν στο ΔΝΤ ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσό από τόκους που περίμενε να εισπράξει.

Γεια παράδειγμα, κατά το οικονομικό έτος 2006, το ΔΝΤ εισέπραξε 2,5 δισ δολάρια από τόκους από χώρες δανειολήπτες αλλά από αυτό το ποσό αφαιρέθηκαν περίπου $2,2 δισ σε τόκους που πλήρωσε το ΔΝΤ στα μέλη χώρες του με βάση της συνδρομές τους (quotas) που αντλήθηκαν για τα δάνεια του ΔΝΤ.”

Αυτό άφησε κέρδη μόνο 300 εκατομμυρίων δολαρίων (για το 2006) όταν το 1986 το αντίστοιχο ποσό ήταν 1,3 δισ δολάρια.

“... Η πτώση του εισοδήματος του ΔΝΤ που προέρχεται από τους τόκους που χρεώνει, είναι εκπληκτικά προφανής”

“Ο άλλος σημαντικός παράγοντας που συμβάλει στο περιβάλλον χαμηλής πίστωσης είναι το γεγονός ότι οι χώρες δεν επιδιώκουν νέα δάνεια από το ΔΝΤ...” Το συνολικό ποσό δανείων που έπρεπε να αποπληρωθεί στο ΔΝΤ ήταν το 2003 72 δισ SDR (περ 110 δισ δολάρια) περιορίστηκε στα 13 δισ SDR για να κατέβει στα 10 το 2007. “ Αυτά τα νούμερα μαρτυρούν μια ραγδαία και επίμονη πτώση όσον αφορά τις χώρες που ζητούν δάνεια από το ΔΝΤ. Αυτό το συμπέρασμα επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι μονάχα δύο κράτη μέλη δανείστηκαν από το ΔΝΤ κατά η διάρκεια του 2007: Η Γκαμπόν και το Περού...



[1] http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:Jee3cLOUa3EJ:siteresources.worldbank.org/EXTABOUTUS/Resources/IMF.ppt+imf+%22a+teacher%22+%22a+doctor%22&cd=1&hl=el&ct=clnk&gl=gr

Read More »

Ποίηση: Αγάπη είναι...


Η αγάπη δεν είναι μπάλα
γεμάτη αέρα
να την κλωτσάς ανέμελα
δεξά κι αριστερά



__Αγάπη είναι...
Του Πέτρου Αργυρίου
Ιούνιος 2010__



Η αγάπη δεν είναι να λες
καλά είμαι και δω
αλλά αλλού μπορώ καλύτερα
.

Η αγάπη είναι να περπατάς στη βροχή
και να λες κρυώνω,
αλλά κι εσύ,
το νοιώθω.

Η αγάπη είναι να περπατάμε στα
αγκάθια
και να λες
πονάω
αλλά ακόμη με πονά να σε βλέπω
να πονάς.

Αγάπη είναι να λες
προχώρα, μπορείς μακρύτερα
αλλά να μην το απαιτείς ποτέ.
.
Αγάπη είναι να ξέρεις ότι μπορείς
μακρύτερα
αλλά ν αφήνεις να σε προσπερνάν
αυτοί που μπορούν ομορφότερα.

Αγάπη είναι μια μάνα και μια κόρη
μέσα από τη βροχή θαρρετά να ξεπροβάλλουν
ανάμεσα σε μάτια που τρέμουν μήπως λιώσουν

Δύο εραστές μέσα στο χαλασμό κυρίου
με ορμητική ευγένεια να σμίγουν

Αγάπη είναι η μαγιά του κόσμου
Read More »

Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2010

Κοινωνία: Συγγραφείς προς ενοικίαση



Είμαι απλά έξαλλος. Τόσο έξαλλος που χάνω τα λόγια μου: ορίστε η συνέπεια αυτού του συναισθήματος στο κείμενο μου: ασδφαγασγβασγβα. Λοιπόν, τι μου χρειάζεται; Να μάθω να γράφω. Και πως θα ξαναμάθω να γράφω; Θα μου το διδάξει το κράτος. Και πως θα το κάνει αυτό;

Εύκολα, με ένα μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη δημιουργική γραφή. Γουστάρω αμερικανιά. Αυτό είναι. Τ-Ε-Χ-Ν-Ο-Γ-Ν-Ω-Σ-Ι-Α. Τεχνοκράτες πολιτικοί, δημόσιοι υπάλληλοι και τώρα τεχνοκράτες συγγραφείς. Το όνειρο του Σημίτη.


__Συγγραφείς προς ενοικίαση__


Περιοδικό ΖΕΝΙΘ-2009


Για να δούμε.


Πρώτα από όλα, ο πρώτος ταξικός φραγμός είναι οφθαλμοφανής. Όπως το λέει και η λέξη, ο τίτλος σπουδών είναι μεταπτυχιακός. Που σημαίνει ότι πρόσβαση σε αυτόν έχουν μόνο πτυχιούχοι. Που σημαίνει ότι την κρατική πιστοποίηση για να έχεις μεταπτυχιακό στη συγγραφή μπορείς να την αποκτήσεις μόνο αν έχεις ήδη την κρατική πιστοποίηση επάρκειας σε κάποιο άλλο και παντελώς ανεξάρτητο από τη συγγραφή γνωστικό πεδίο. Δηλαδή, απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνεις μεταπτυχιακός συγγραφέας είναι να έχεις επενδύσει αρκετό χρόνο σε αυτόν τον τραγελαφικό, ψηφοθηρικό μηχανισμό που λέγεται ελληνικό πανεπιστήμιο ο ρόλος του οποίου πλέον είναι να παράγει ορδές φτηνών εργατικών χεριών και μυαλών- με πτυχίο- στη διάθεση των αφεντικών. Με άλλα λόγια, απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνεις κρατικά πιστοποιημένος συγγραφέας είναι να έχεις πτυχίο δηλαδή αποδεδειγμένα να έχεις επενδύσει χρόνο στο να μην είσαι συγγραφέας. Μετά από όλο αυτό το φιλτράρισμα από το κράτος, να δούμε τι θα έχει μείνει από την ψίχα του δημιουργού. Τίποτα. Πιστοποιημένα, μαρκαρισμένα με την κρατική βούλας ζα, σημαδεμένα μια ζωή από την κρατική υποταγή και συνδεδεμένα άρρηκτα για μια ζωή με αυτή.


Μια ακόμη συναλλαγή. Κοστίζει 3200 ευρώ, σίγουρα ένα ποσό που δεν διαθέτουν οι ταγμένοι συγγραφείς που υπηρετούν την τέχνη τους και μόνο. Άλλος ταξικός φραγμός.


Αυτοί, οι υποταγμένοι αστοί, είναι που θα δημιουργήσουν όνειρα, που βουτήξουν στα ανήλιαγα βάθη της ψυχής, που θα περιγράψουν αυτή την σούπα της καθημερινής ζωής με διαύγεια, που θα παράγουν δημιουργική αντίσταση, που θα μιλήσουν στις γενιές του μέλλοντος για το τι ‘ζησαν, που θα δουν ή θα μυρίσουν τι έρχεται.


Αυτοί, οι κονδυλοφόροι, οι φιλόδοξοι συγγραφείς, τα ψώνια που έχουν χρόνο και λεφτά να χαλάσουν στο πώς να μάθουν να γράφουν διαβάζοντας και ακούγοντας αντί να μάθουν να γράφουν γράφοντας.


Αυτοί θα είναι οι άρχοντες της ερχόμενης γενιάς συγγραφέων. Λες και υπήρξε η προηγούμενη. Ή η τωρινή. Λες και μπορείς μέσα σε μια υπερπαραγωγή βιβλίων που πωλούνται και προωθούνται από μπακαλοεκδότες σε αναγνώστες που οι ίδιοι θεωρούν προφανώς ηλιθίους. Ακατάσχετη ροή φληναφημάτων, κρίση ηλικίας που μεταφράζεται σε λογοτεχνία, ελεύθερος χρόνος που μεταφράζεται σε λογοτεχνία, αναφορές σε αναγνώσματα και συγγραφείς, απομιμήσεις ηθογραφίας, πάντα ηθογραφία, πολύ ηθογραφία, κακή ηθογραφία. Τα πάντα για να ικανοποιηθούν τα βίτσια του αστού, η ματαιοδοξία και η φιλαυτία του Έλληνα. Δεν το αντέχει ο Έλληνας το διαφορετικό. Θέλει τα πάντα να είναι σαν τα μούτρα του, οι συγγραφείς, τα βιβλία, να μιλάν για το πετσί της ύπαρξης του, να μην του διαταράσσει κανείς την σπάταλη και καταστροφική του νάρκη. Θάνατος στην ψυχή, θάνατος. Απαγόρευση στην ιδιαιτερότητα. Κάψτε τους δημιουργούς.


Κάποιος να τους πει: Το θέατρο είναι πράξη μίμησης. Η συγγραφή είναι πράξη δημιουργίας.


Δημιουργική γραφή. Χυδαίος όρος. Η λογοτεχνία είτε είναι δημιουργική είτε δεν είναι λογοτεχνία. Το να αναφέρεσαι σε λογοτέχνες και στα έργα τους δε σε κάνει λογοτέχνη. Σε κάνει είτε αναγνώστη, άνθρωπο δηλαδή εξίσου σημαντικό με το συγγραφέα στη επιβίωση της λογοτεχνίας, είτε κατά βάθος, λογοκλόπο.


Αυτοί που διδάσκουν υποτίθεται ότι ξέρουν να γράφουν και ότι ξέρουν να μεταφέρουν αυτήν την εμπειρία τους σε άλλους. Ακόμη και αν όντως είναι σε θέση να κάνουν μια τέτοια μεταμόσχευση πνεύματος καλό είναι να ξέρουν ότι πουλούν την τέχνη τους στο κράτος. Μιλάν για το βιβλία, γράφουν για τα βιβλία, διδάσκουν τα βιβλία… Η δουλειά τους είναι να γράφουν όχι να μιλούν ούτε να καιροσκοπούν. Υπήρξε κάποτε μια μεγάλη κουβέντα για το τι είναι η παραλογοτεχνία. Τώρα πλέον έχουμε ένα χειροπιαστό παράδειγμα. Η ελληνική βιβλιοπαραγωγή είναι στην πλειονότητα της παραλογοτεχνία. Κινείται πάνω-γύρω-κάτω-ανάμεσα στη λογοτεχνία. Ατελείωτες αναφορές, κουβέντες του καφενέ ή των μπαρ, χαριεντισμοί με τους μπακαλοεκδότες, συμβιβασμοί, εκπτώσεις και αλλαξοκολιές. Το παραλογοτεχνικό σινάφι έχει πνίξει την λογοτεχνία στην κούνια της.

Η πραγματική λογοτεχνία γεννιέται μόνο στο μυαλό και την ψυχή του δημιουργού, όχι σε κρεβάτια, γραφεία, μπαρ και βιβλιοπωλεία.


Και τώρα, λες και δεν μας έφτανε οι άχρηστοι πλην προβεβλημένοι ταγοί παραλογοτεχνικό δήθεν, μας έρχεται μια καινούρια φουρνιά λογοτεχνικών επιστατών, έτοιμων από καιρό να λομπίσουν. Όπως ακριβώς έγινε με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, όπου το κράτος πάσχισε για να αναγνωρίσει και να προωθήσει αυτούς τους προθαλάμους της ελίτ, έτσι και εδώ κόπτονται για να δημιουργήσουν ένα προθάλαμο λογοτεχνικών επιστατών. Σήμερα μαζί στο αμφιθέατρο, αύριο επιμελητές, συντάκτες εφημερίδων και περιοδικών, κριτικοί λογοτεχνίας, συγγραφείς πολιτικών λόγων, μέλη λογοτεχνικών σωματείων, μέλη κριτικών επιτροπών ακόμη και λογοτεχνικοί συγγραφείς. Ένα ακόμη τούβλο στον τοίχο όπως λέγαν και οι Pink Floyd (αυτοί άραγε σπουδάσαν creative writing?).


Η ιστορία της λογοτεχνίας δεν χρειάστηκε ποτέ και ούτε φτιάχτηκε μέσω της ¨δημιουργικής γραφής¨. Γράφτηκε από ανθρώπους με ψυχή, μυαλό και κάτι πελώριους όρχεις ή μήτρες.


Ένα ακόμη φίλτρο εξουσίας, μια ακόμη κρησάρα, μια ακόμη υποβάθμιση του ανθρωπίνου περιεχομένου, μια ακόμη τεχνοκρατική απάτη, μια ακόμη περιθωριοποίηση των δημιουργών και του Ανθρώπου γενικότερα. Η κοινωνία-κυψέλη, η κυριαρχία των σκουληκιών και των εντομανθρώπων. Όταν σου τελειώνουν οι άνθρωποι που ξέρουν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους, τότε τους αντικαθιστάς με τους ειδικούς του γλυκού νερού.


Αυτό είναι το μεταπτυχιακό στη ¨δημιουργική γραφή¨. Έλεγχος με πολλά στάδια, βολή κατά της αυθεντικότητας, τάφος της δημιουργικότητας, ένα ακόμη αστεράκι στην αστερόεσσα της ανελευθερίας. Πάτε σπουδάστε. Εγώ έχω να γράψω. Όπως λένε και οι hiphop ποιητές going through (που φαντάζομαι ότι και αυτοί μαζί με τα άλλα παιδιά της ελληνικής hiphop σκηνής πρέπει καρφί να πανε να σπουδάσουν creative hip hop ¨χρόνια σας ακούνε να μιλάτε για ότι κάνετε στα αυτιά όμως τα λόγια σας ακούω σαν να κλάνετε¨.


Λοιπόν και μια τελευταία παρότρυνση προς την πολιτεία.

Ας πλαισιώσει αυτό τον κύκλο σπουδών και με συναφή μαθήματα όπως


¨Creative graffiti”

“Creative songwriting”

“Creative breathing”

¨ Creative farting”

και γιατί όχι;

¨ Creative fucking

Σε μια κοινωνία που έχει χαθεί η μαγεία της δημιουργίας ακόμη και τα υποκατάστατά της είναι καλοδεχούμενα αν όχι επιβεβλημένα.

Read More »

Ποίηση: Ο Βασιλιάς της σκόνης.


Περίεργος καρπός η συνειδητότητα. Ανεξιχνίαστος, απρόβλεπτος, συχνά πικρός και επώδυνος με πότε πότε αβάσταχτα ηδύς. Αυτό είναι από τα πιο προσωπικά μου κείμενα, "το μυστικό μου" θα τολμούσα να πω. Γράφτηκε το 1992 και ο νεαρός συγγραφέας του τότε θεωρούσε ότι περιείχε τους περισσότερους αυτοπροσδιορισμούς του, τον σκοπό της ύπαρξης του, το νόημα της ζωής του. Το κείμενο απευθυνόταν στους ανθρώπους της εποχής τότε που δεν αντιλαμβανόντουσαν την ψυχολογική πανώλη που θα ερχόταν μέσα από την πλαστικοποίηση της ζωής τους.
Ο νεαρός εκείνος σκεφτόταν ότι αυτό είναι το κείμενο το οποίο θα διακοσμούσε την ταφόπλακα του μετά το θάνατο του κάπου στα 30 του όπως το σκόπευε. Σήμερα είμαι 38 και ελπίζω να ζήσω και να δημιουργώ άλλα τόσα χρόνια.
Τα κείμενα του νεαρού θα είναι πάντα εκεί για να μου θυμίζουν πως είναι να είσαι νέος, για να μου επιτρέπει να καταλαβαίνω τους νεότερους από μένα.
Όχι, δε βρισκόμασταν όλοι σε νάρκωση ούτε σε χαύνωση το 90. Και πρέπει να αποτινάξουμε τη μοιρολατρεία της ¨χαμένης γενιάς".

Τιμώντας τον έφηβο συγγραφέα του κειμένου, άγγιξα το έργο του μοναχά με ένα λεπτό πινέλο:



__Ο βασιλιάς της σκόνης__

Του Πέτρου Αργυρίου

Έτος γραφής: 1992


Γέρνω κουρασμένα προς τη φωτογραφία, ότι μου χει μείνει από σένα. Ανήμπορος ολότελα, μήτε να τα δεχτώ μπορώ τα πράματα όπως ήρθαν, μήτε να τα απορρίψω.


Η φωτογραφία σου είναι η δική σου ιστορία και κάποιοι την ξέρουν.


Τη δικιά μου όμως δεν την έμαθε κανείς. Μέχρι τώρα.


Γεννήθηκα


ΑΝΘΡΩΠΟΣ,


στα έγκατα μιας φυλής που πολεμούσε και έτρωγε την ίδια της την φύση, που έτρωγε την αλήθεια


Γεννήθηκα

ΕΧΘΡΟΣ

γιατί έπρεπε πολεμώντας να κρατήσω αυτά που παλεύατε να χάσετε.


Γεννήθηκα


ΑΡΝΗΤΗΣ

γιατί όφειλα να αρνηθώ το ποδοβολητό σας προς το χείλος του γκρεμού που φτιάξατε για μέλλον


Παρέμεινα άνθρωπος από αδυναμία.

Να αποτινάξω τη σάρκα και την ψυχή που με έπνιγε από τα μέσα δεν μπορούσα.

Ώσπου μια μέρα ψυχή και σάρκα με ρουφήξαν μέσα τους και χάθηκα και χάσετε όλοι σας. Γιατί εγώ για ξόδεμα ήμουν, η σπίθα που θα κρατούσε τη φλόγα ζωντανή. Εκεί που εγώ θα πεφτα, να στήνατε τη σκάλα για τον ουρανό.


Δεν έχασα ούτε μια μάχη από αυτές που έδινα για σας. Ούτε μία. Δεν ηττήθηκα. Δηλητηριάστηκα. Από το βλέμμα το μπασταρδεμένο, το πειθήνιο, το εύπιστο στην εικόνα. Από την υποταγή σας στον κόσμο που σας ορμηνέψαν πως τάχατες ήταν επίπεδος, λες και ήσασταν τυφλοί.


Τίποτε δε θα είναι πια το ίδιο. Χάσατε έναν ακόμη πρόμαχο. Γιατί τι άλλο ήμουν παρά ένα τεμάχιο σάρκας από την ψυχή σας που εξοργισμένο από την ταπείνωσή σας συμβιβαζόταν μόνο με τη θέωσή σας;


Τώρα, μόνοι ή με συντροφιά αγνώστων ζητάτε το τίποτα. Ήμουν το εργαλείο σας που σπάσατε και θάψατε για να ενισχύσετε τα τοιχία της φυλακής σας. Ο πίδακας αίματος του ακέφαλου κόκκορα που θεμελίωσε την παράγκα σας.

Σκοτώσατε το βασίλειο σας και τώρα δεν έχετε μήτε σκιά, μήτε ήλιο, μήτε γη. Εξόριστοι, τυφλοί, με μνήμες σκόρπιες και σπασμένες, ζείτε μια αφήγηση μικρών ιστοριών χαράς και θλίψης που δε θα ενωθούν ποτέ.

Ζείτε στην έρημο που υποδεχτήκατε, χωρίς μνήμες του ποιοι ήσασταν κάποτε, του τι θα μπορούσατε να γίνετε.


Και τι δε χάσαμε για να ξεχάσουμε τον πόνο της απώλειας. Την Μια Ψυχή. Το όλο. Και τώρα γυρνάτε άσκοπα από δω και από κει. Ακόμη και οι πιο λαμπροί από σας, σκιές του κάτω κόσμου. Κερδίσατε τα πάντα και σας κάναν να το δεχτείτε έτσι εύκολα ξεχνώντας πως δεν έμενε τίποτε άλλο να κερδίσετε. Τίποτε δεν μένει να κερδίσετε πια.


Και όταν φυσάν οι άνεμοι οι αλλοτινοί και ακούτε εκείνη την παράξενη λαλιά, και φωτίζει η πεθυμιά τα μάτια σας που λαχταρά μακρινές φωτιές και ξένους τόπους, για πράματα που γλιστράν από το μυαλό όπως η άμμος από τη χούφτα σας, για αυτό που κάποτε ήσασταν βαθιά μέσα σας, παράξενοι και τέλειοι, τότε θέλετε να θρηνήσετε, έστω και με δάκρυα στερεμένα από καιρό, με λόγια που δεν έχουν πνοή να βγουν από το στόμα.

Μα δεν είναι ο θρήνος αρκετός. Και οι άνεμοι από μακρυά κοπάζουν και οι φωτιές σβήνουν και οι λαλιές παύουν... η λήθη επιστρέφει και γυρνάτε υπάκουα στις ξένες σας ζωές, σε ζωές ανάμεσα σε ξένους... εκεί που το κενό από τα μέσα θεριεύει και απειλεί να σας καταπιεί και να μη θέλετε κανένα να σας σώσει και να μην μπορεί κανείς να σας βοηθήσει. Γιατί ήσασταν μοναδικοί, άστρα που σβήνετε το φως σας στο βούρκο του πλαστικού σας κόσμου και της λήθης.

Ο κόσμος σας γάμησε με τις ευχές σας και θα του φέρετε μπάσταρδα παιδιά για θυσία. Κεφάλι δε θα ξανασηκώσετε παρά μόνο όταν σας πλήττει η τρέλα, η οργή του δολοφονημένου σας εαυτού. Αλλά ούτε η τρέλα ούτε η οργή θα αρκούν πλέον να σας λυτρώσουν.


Ούτε και γω μπορώ να λυτρωθεί αλλά πεθάνω πιο ήρεμα γνωρίζοντας ότι πάλεψα για αυτό που παλεύατε να σβήσετε. Το σαρκίο μου ξέρει θλίβεται, ξέρει μια αλήθεια. Εσείς φτωχά μου άστρα άσχημα σβήνετε και ο κόσμος σας γαμάει και σας μαγαρίζει με περισσή καύλα. Εσείς που του αρνηθήκατε ψυχή του κόσμου. Και όταν σας ο κόσμος γαμάει με χαρά και μνησίκακα για αιώνες, να ξέρετε το γιατί: Δεν τον σώσατε τον κόσμο τότε που μπορούσατε.


Τώρα ίσως να ξέρετε για ποιο λόγο τα μάτια μου κουβαλούν τόση θλίψη. Για σας!


Κάθομαι και κλαίω, νεκρός όσο και ζωντανός πάνω από ένα συλημένο τάφο. Κλαίω για ονόματα, για πρόσωπα, για εικόνες, για φωτογραφίες. Γιατί θα μαι ακόμη εκεί όταν θα χετε όλοι φύγει, το φάντασμά σας, καταραμένος να σας συντηρώ με τις αναμνήσεις μου, σκιάχτρο που διώχνει το χρόνο μακριά από τις σπαρμένες μνήμες. Όχι, δεν είμαι πια ο πολεμιστής σας, εδώ και καιρό δεν είμαι πια, ίσως να μην ήμουν και ποτέ. Γιατί αυτός ο πόλεμος στον οποίο τάχθηκα ήταν δικός σας. Και τον έχασα. Να κλαίω για πάντα το μόνο που μου μου μένει πια με τις μνήμες μιας άλλης, μιας πιο αληθινής, μιας πιο ανθρώπινης ράτσας που σκοτώσαμε.


Δε δεχτήκατε προμάχους. Επιλογή σας. Τους μοιρολογητές σας όμως δεν τους επιλέγετε. Γιατί αυτό είμαι πια. Ούτε πρόμαχος ούτε πολεμιστής. Αυτόκλητος μοιρολογητής. Και σε κάθε βήμα μου κλαίω πάνω από τους άδειους τάφους σας που ανυπόμονα περιμένουν να πληρωθούν με θάνατο.





Read More »

Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 2010

Βιβλία: "Τι δεν σας λένε οι γιατροί"



Το συλλογικό αυτό έργο, στη δημιουργία του οποίου, πέρα από τους δύο κύριους συγγραφείς του, συνέβαλαν αναγνωρίσιμες προσωπικότητες του εναλλακτικού χώρου ξεκίνησε στο μεσοδιάστημα της γραφής ενός άλλου πολύ σκληρότερου και ακόμη αδημοσίευτου βιβλίου μου, τις "Θανάσιμες θεραπείες". Το βιβλίο αυτό απάντησε στην ανάγκη μου να αντιμετωπίσω την ιστορική φρίκη που η ιατρική και οι εκτροπές της έχουν προκαλέσει. Τον πόνο, τον εξευτιλισμό και το θάνατο δισεκαττομυρίων ανθρώπινων υπάρξεων κατά τη διάρκεια αυτού και κυρίως του προηγούμενου αιώνα.

Μέσα σε αυτήν απελπισία λοιπόν γεννήθηκε ένα βιβλίο που ελπίζω ότι έχει όχι μόνο τη φιλοδοξία αλλά και την επάρκεια πέρα από την άσκηση κριτικής να δώσει κάποιες λύσεις. Όχι τις απόλυτες, όχι τις τελικές, όχι τις αδιαμφησβήτητες αλλά σίγουρα κάποιες λύσεις. Στο βιβλίο αυτό θα μάθετε ανάμεσα σε πολλά άλλα το πως φάρμακα περνάνε από τα φίλτρα των κλινικών δοκιμών προκαλώντας ιατρογενής καταστροφές, το γιατί η ίδια η μεθοδολογία των κλινικών δοκιμών είναι εσφαλμένη, το πως η ψυχιατρική διαρκώς συρρικνώνει τον ορισμό του φυσιολογικού εφευρίσκοντας ευφάνταστες ψυχικές νόσους, το τι συμβαίνει πραγματικά με τα εμβόλια και το τι πραγματικά λένε οι ερευνητές του χώροου κεκλεισμένων των θυρών.

Το βιβλίο είναι μια δοκιμασία από την οποία θα βγείτε δυνατότεροι και περισσότερο προετοιμασμένοι για τις εξελίξεις που δρομολογούνται στο χώρο της δημόσιας υγείας παγκοσμίως

Αποσπάσματα

α) Τι δε σας λένε οι γιατρoί για το φαινόμενο Placebo, τον αγνοημένο θρίαμβο του μυαλού.

Ένας από τους περισσότερο συνηθισμένους όρους που χρησιμοποιείται από την ιατρική ορολογία είναι το φαινόμενο placebo. Ο κύριος λόγος που αυτό συμβαίνει είναι γιατί το placebo χρησιμοποιείται σε μελέτες και δοκιμές φαρμάκων, σε ομάδες ελέγχου, προκειμένου να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητα καινούριων φαρμάκων. Τι είναι όμως ακριβώς αυτό το φαινόμενο και ποιες οι συνέπειες του στο ντετερμινιστικό οικοδόμημα της δυτικής ιατρικής;

Πολύ συχνά ο όρος placebo κακοποιείται από επαγγελματίες της υγείας προκειμένου να περιγράψει μια ¨απάτη¨ ή ¨πλάνη¨. Το placebo όμως σε καμιά περίπτωση δεν αφορά ένα παραπλανητικό, ανωφελές ή κακοποιό φαινόμενο κι είναι ανεξάρτητο από τις προθέσεις απατεώνων ή επαγγελματιών υγείας. Το placebo είναι ένα αυθύπαρκτο, πολύ πραγματικό φαινόμενο που αναφέρεται σε ανερμήνευτες και αδικαιολόγητες από το υπάρχον θεωρητικό πλαίσιο θεραπείες ή βελτιώσεις υγείας που επέρχονται μετά από χορήγηση μη δραστικών ουσιών στον ασθενή, βελτιώσεις δηλαδή που προκαλούνται από τον ίδιο τον ασθενή και όχι από το θεραπευτικό μέσο.

Σε πολλές δοκιμές φαρμάκων οι κατασκευαστές περίλυποι ανακαλύπτουν ότι το σκεύασμα τους δεν είναι περισσότερο αποτελεσματικό για τη θεραπεία μιας κατάστασης από το placebo. Αυτό σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει ότι το φαινόμενο placebo αναφέρεται σε μια μηδενική ανταπόκριση του ανθρώπινου οργανισμού. Το αντίθετο. Το placebo δηλώνει ένα μη χημικό ερέθισμα ή δράση που κινητοποιεί τον ανθρώπινο οργανισμό προς μια θεραπευτική πορεία. Το φαινόμενο placebo κινείται δηλαδή σε ένα φάσμα που επεκτείνεται από τα πεδία της υποβολής έως τα ανεξιχνίαστα πεδία της αυτοθεραπείας και της θεραπευτικής δύναμης της πίστης.

Με λίγα λόγια το φαινόμενο placebo αναφέρεται σε μια βελτίωση της υγείας του ασθενή που πυροδοτείται όχι από τη θεραπευτική δράση μιας ουσίας ή μιας ιατρικής επέμβασης αλλά από τη θεραπευτική πρόθεση και μόνο. Για παράδειγμα, αν πάρουμε δύο ομάδες ασθενών με πονοκέφαλο και χορηγήσουμε στην μια ομάδα ένα φάρμακο για το πονοκέφαλο και στην άλλη ζαχαρόπηκτα δισκία που δεν περιέχουν καμία απολύτως φαρμακευτική ή άλλως δραστική ουσία, θα διαπιστώσουμε σε ότι ένα σημαντικό ποσοστό (30-60%) των ασθενών που πήραν τα ¨πλαστά¨, ανενεργά χάπια, μετά την πλασματική θεραπεία, ο πονοκέφαλος ¨θαυματουργά¨ υποχωρεί. Αυτή ακριβώς η αδικαιολόγητη θεραπεία είναι το placebo.

Μύθοι και πραγματικότητα.

Πολλοί έσπευσαν να περιγράψουν το placebo ως ένα καθαρά ψυχολογικό φαινόμενο. Το placebo σύμφωνα με κάποιους αφορά μια υποκειμενική κατάσταση όπου ο ασθενής, πεπεισμένος για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας, αντιλαμβάνεται πολύ αμυδρότερα ή ασθενέστερα τα συμπτώματά του, χωρίς ουσιαστικά να έχει βελτιωθεί το επίπεδο υγείας του. Χωρίς δηλαδή να έχει βελτιωθεί η υγεία του ασθενούς, εκείνος δίνει λιγότερη σημασία στον πόνο και στα συμπτώματα που η ασθένεια του προκαλεί, νιώθοντας έτσι περισσότερο υγιής και ωφελημένος από την πλασματική θεραπεία. Φτάνει όμως η υποκειμενικότητα του ασθενή και των συμπτωμάτων του για να ερμηνεύσει το φαινόμενο placebo; Η απάντηση είναι απόλυτη: όχι. Αν και στο φαινόμενο υπεισέρχονται υποκειμενικοί παράγοντες το ίδιο το φαινόμενο αποτελεί μια αντικειμενική, περιγράψιμη και ποσοτικά μετρήσιμη πραγματικότητα. Το φαινόμενο placebo αναφέρεται σε ένα διαφορετικό θεραπευτικό μηχανισμό που ενυπάρχει στον ανθρώπινη οργανισμό, κινητοποιείται από την πρόθεση ή την πίστη στη δυνατότητα θεραπείας και υπονοεί βιοχημικές αντιδράσεις και αλλαγές του οργανισμού στο ερέθισμα της θεραπευτικής πρόθεσης ή πεποίθησης.
Το φαινόμενο placebo μπορεί να έχει και αντίθετα αποτελέσματα. Με τη χορήγηση δηλαδή μιας φαρμακολογικά ανενεργούς ουσίας επέρχεται ορισμένες φορές μια αναπάντεχη επιδείνωση υγείας. Μια επιθεώρηση 109 διπλών-τυφλών μελετών υπολόγισε ότι το 19% όσων έπαιρναν placebo εκδήλωσαν το φαινόμενο nocebo, μια αναπάντεχη δηλαδή επιδείνωση υγείας 1.
Σε ένα πείραμα, οι πειραματιστές δήλωσαν (ψευδώς) στους εθελοντές που συμμετείχαν πως ηλεκτρικό ρεύμα θα περνούσε από το κρανίο τους. Αν και ηλεκτρικό ρεύμα δεν υπήρχε, 70% των εθελοντών (οι οποίοι ήταν φοιτητές ιατρικής) παραπονέθηκαν μετά το πείραμα για πονοκεφάλους2.
Ως placebo ή nocebo μπορεί να θεωρηθεί οποιαδήποτε συνθήκη ή δράση δεν έχει φαρμακολογικό αποτέλεσμα. Σε μια ομάδα ασθενών με καρωτιδική αθηροσκλήρωση η εξέλιξη και η πρόγνωση της νόσου επιβαρυνόταν όταν η ψυχολογική υγεία των ασθενών ήταν άσχημη (απελπισία ή και κατάθλιψη). Σε μια άλλη ομάδα ασθενών με καρωτιδική αθηροσκλήρωση, η πρόγνωση και η εξέλιξη της νόσου επιβαρυνόταν όχι μόνο από αισθήματα απελπισίας αλλά και από αισθήματα εχθρότητας 3. Σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο η αίσθηση της απελπισίας αποτελούσε καθοριστικό παράγοντα κινδύνου4. Κοινωνική απομόνωση, εργασιακό άγχος και αισθήματα εχθρότητες αποτελούσαν πρόσθετους παράγοντες κινδύνου5. Η θετική ή αρνητική σκέψη φαίνεται πως είναι καθοριστικός παράγοντας σε κάθε θεραπεία, ίσως σημαντικότερος ακόμα και από την ιατρική παρέμβαση. 6
Η λειτουργία του nocebo που προκαλείται σε καταστάσεις με αρνητική θεραπευτική προσδοκία ή σε μια γενικότερη αρνητική ψυχολογική κατάσταση φαίνεται πως έχει ένα βιολογικό υπόστρωμα. Σε μια μικρή προοπτική μελέτη συμμετείχαν 15 άντρες που οι σύζυγοι τους έπασχαν από καρκίνωμα μαστού. Μετά το θάνατο των συντρόφων τους, οι άντρες περιέπεσαν σε βαθιά θλίψη η οποία με τη σειρά της φαίνεται πως προκάλεσε ανοσοκαταστολή. Τα λεμφοκύτταρα των ανδρών για ένα διάστημα μετά το θάνατο των γυναικών τους αντιδρούσαν εξαιρετικά φτωχά σε μιτωγόνα ερεθίσματα. Η θλίψη είχε προσβάλει το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Η ίδια μελέτη πρότεινε πως η θλίψη και η επαγομένη ανοσοκαταστολή σχετιζόταν με υψηλά επίπεδα θνησιμότητας σε αυτήν την ομάδα7.

Η ιστορία ενός θαύματος.

Ο όρος placebo (θα ευχαριστήσω) χρησιμοποιούνταν στην μεσαιωνική προσευχή στην έκφραση ¨Placebo Domino¨ (θα ευχαριστήσω τον Κύριο) και προέρχεται από μια μετάφραση της Βίβλου του πέμπτου αιώνα8.
Κατά το 18ο αιώνα ο όρος άρχισε να χρησιμοποιείται στην ιατρική υποδηλώνοντας σκευάσματα χωρίς καμιά θεραπευτική αξία που δίνονταν παραπλανητικά στους ασθενείς. Ο όρος αρχίζει να μεταλλάσσεται ήδη από το 1920 (Graves) και με ενδιάμεσους σταθμούς μελέτες του 1933 (Evans and Hoyle), του 1937 (Gold, Kwit and Otto) και του 1946 (Jellinek), φτάνει το 1955 να διεκδικεί ένα σημαντικό κομμάτι του θεραπευτικού αποτελέσματος. Ο Henry K. Beecher στο The Powerful Placebo εκτιμά πως το 30% των θεραπευτικών αποτελεσμάτων οφείλονται στη δράση του placebo και όχι σε φάρμακα9.
Σε άλλες μελέτες η επίδραση του φαινομένου placebo έφθασε το 60%. Σε μια πρόσφατη επιθεώρηση 39 μελετών για την αποτελεσματικότητα των αντικαταθλιπτικών, ο ψυχολόγος Guy Sapirstein κατέληξε πως τα θεραπευτικά οφέλη σε σχέση με την κατάθλιψη οφείλονταν κατά 50% στο φαινόμενο placebo και μόλις κατά ένα φτωχό 27% στην φαρμακευτική δράση αντικαταθλιπτικών όπως η φλουοξετίνη (Prozac), η σερταλίνη (Zoloft) και η παροξετίνη (Paxil). Τρία χρόνια αργότερα ο Sapirstein μαζί με έναν άλλο ψυχολόγο, τον Irving Kirsch, επεξεργάζονται τα δεδομένα 19 διπλών-τυφλών κλινικών μελετών για τη θεραπεία της κατάθλιψης και καταλήγουν σε ένα ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό θεραπευτικών αποτελεσμάτων που αποδίδονται στο φαινόμενο placebo: 75%!!!10
Αυτά τα τρομακτικά ποσοστά προκάλεσαν αντιδράσεις από τον ιατρικό κόσμο. Οι Hrobjartsson and Götzsche (2001 και 2004) αμφισβήτησαν την αποτελεσματικότητα του φαινομένου αποδίδοντας το σε υποκειμενικούς παράγοντες. Για πολλούς το placebo δεν μπορούσε να έχει βιολογικά παρά μόνο ψυχολογικά αποτελέσματα. Η ψυχολογική διάσταση του είναι αδιαμφισβήτητη. Σε δύο μελέτες που έγιναν πάνω σε φοιτητές ιατρικής όπου χορηγήθηκαν αποκλειστικά placebos, το placebo έδειξε να επηρεάζεται από την αντίληψη του αντικειμένου σε σχέση με την εφαρμοζόμενη θεραπεία: δύο χάπια placebo ήταν αποτελεσματικότερα από ένα, τα μεγαλύτερα χάπια ήταν αποτελεσματικότερα από τα μικρότερα και οι ενέσεις πιο αποτελεσματικές από τα χάπια11.

Με λίγα λόγια, το φαινόμενο placebo διαμορφώνεται σε σχέση με το προσωπικό συμβολικό σύμπαν του ασθενή. Προτού η απάντηση placebo συμβεί, η ανθρώπινη αντίληψη έχει ερμηνεύσει την εφαρμοζόμενη θεραπεία και έχει προετοιμάσει μια συγκεκριμένη αντίδραση του οργανισμού προς αυτήν. Σε μια θεραπεία λοιπόν φαίνεται πως εκτός από τα χημικά σήματα, υπάρχουν και άλλα σήματα που κινητοποιούν τον οργανισμό προς μια θεραπευτική απάντηση. Πριν τη θεραπεία υπάρχει η ερμηνεία της, όχι μόνο σε συνειδητό επίπεδο αλλά ίσως και σε ένα επίπεδο ασυνείδητο-συμβολικό.
Κατά πόσο όμως μια αντίδραση placebo μπορεί να ξεφύγει από τα πλαίσιο της καθαρά υποκειμενικής, ψυχολογικής ανταπόκρισης και να σωματοποιηθεί παράγοντας βιολογικά αποτελέσματα;
Ένα από τα περισσότερο δραματικά περιστατικά σε σχέση με το φαινόμενο placebo περιγράφηκε τη δεκαετία του πενήντα. Στις αρχές της δεκαετίας, ένα φάρμακο, το Krebiozen, υποσχόταν την τελική λύση στον καρκίνο. Ένας ασθενής, με όγκους σε όλο του το σώμα και με συλλογή υγρού στους πνεύμονες που απαιτούσε τη συχνή χρήση μάσκας οξυγόνου, έμαθε για το θαυματουργό φάρμακο και παρακάλεσε το γιατρό του που συμμετείχε στην έρευνα για το Krebiozen να του χορηγήσει το φάρμακο. Ο γιατρός το έκανε και ο ασθενής παρουσίασε μια θαυματουργή βελτίωση υγείας. Οι όγκοι του "λιώσαν" και ο ασθενής μπορούσε πλέον να συνεχίσει μια σχεδόν φυσιολογική ζωή. Μόλις όμως ο ασθενής διάβασε δημοσιεύματα που περιέγραφαν το Krebiozen ως μη αποτελεσματικό σε σχέση με τον καρκίνο, υποτροπίασε. Οι όγκοι του επανήλθαν. Ο γιατρός του, βλέποντας την δραματική επιδείνωση της υγείας του ασθενούς, κατέφυγε σε ένα τέχνασμα με μάλλον παρηγορητική λογική: μίλησε στον ασθενή του για ένα νέο σκεύασμα Krebiozen, πολύ πιο δυνατό από το προηγούμενο. Αντί για αυτό το ανύπαρκτο Krebiozen, ο γιατρός χορήγησε στον ασθενή αποσταγμένο νερό, μια καθαρά placebo θεραπεία δηλαδή. Ο ασθενής επανήλθε πλήρως και για δύο μήνες παρέμενε λειτουργικός μέχρι που οι υπεύθυνοι φορείς ανακοίνωσαν τελεσίδικα την αναποτελεσματικότητα του Krebiozen. Αυτή ήταν και η χαριστική βολή για τον ασθενή. Μέσα σε λίγες μέρες ο ασθενής κατέληξε12.
Όσο δραματική και αν είναι αυτή η ιστορία, κανένα μεμονωμένο περιστατικό θεραπείας δεν μπορεί να καταδείξει μια θεραπεία ως αποτελεσματική ή όχι. Για αυτό το λόγο χρησιμοποιούνται στατιστικές μελέτες και όχι προσωπικές μαρτυρίες. Μελέτες που να υποδηλώνουν ότι το placebo μπορεί να έχει όχι μόνο ψυχολογικά αλλά και σωματικά συμπτώματα. Μια τέτοια μελέτη έγινε το 1997 σε υποκείμενα με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Η ομάδα ασθενών που πήραν placebo όχι μόνο ένιωθαν ανακούφιση από τα συμπτώματα αλλά είχαν σε ορισμένες περιπτώσεις και καλύτερη λειτουργία του ουροποιητικού τους συστήματος13.
Το placebo έχει επίσης αναφερθεί και ως βρογχοδιασταλτικό σε μελέτη με ασθματικά υποκείμενα ή μπορεί να έχει την ακριβώς αντίθετη δράση, την καταστολή του αναπνευστικού, ανάλογα με την περιγραφή της δράσης του από τους ερευνητές14.
Το placebo αποδείχθηκε πάρα πολύ αποτελεσματικό και σε τροφικές αλλεργίες. Λόγω αυτής του της ικανότητας το placebo αποδείχθηκε αποτελεσματικό και στην χρηματιστηριακή καταβαράθρωση εταιριών βιοτεχνολογίας. Η εταιρία Peptide Therapeutics είχε στα σκαριά ένα εμβόλιο για την τροφική αλλεργία. Όταν το πειραματικό εμβόλιο έφτασε στο στάδιο των κλινικών δοκιμών, ο αντιπρόσωπος της εταιρίας διατράνωσε πως το εμβόλιο ήταν αποτελεσματικό σε ένα ποσοστό της τάξης του 75%, ποσοστό που είναι συνήθως υπεραρκετό για να καταδείξει τη θεραπευτική ωφελιμότητα μιας ουσίας. Τα χαρμόσυνα νέα όμως δεν διάρκεσαν πολύ. Η ομάδα ελέγχου που λάμβανε placebo είχε το ίδιο θεαματικά αποτελέσματα. 7 στους 10 ασθενείς που νόμιζαν ότι λάμβαναν τη φαρμακευτική ουσία όταν στην ουσία έπαιρναν το ανενεργό placebo απαλλάχθηκαν από τις τροφικές τους αλλεργίες. Η μετοχή της εταιρίας έπεσε κατά 33%. Το placebo είχε δημιουργήσει ένα φαινόμενο nocebo στο χρηματιστήριο15

Σε μια άλλη περίπτωση, ένα γενετικά σχεδιασμένο φάρμακο για την καρδιά που είχε συγκεντρώσει τις προσδοκίες της παραγωγού εταιρίας Genentech, κατατροπώθηκε από το placebo.
Όπως εύστοχα παρατηρεί η ιστορικός της επιστήμης Anne Harrington, το φαινόμενο placebo συνεχίζει να ¨στοιχειώνει τον οίκο μας της βιομετρικής αντικειμενικότητας¨.

Η φαρμακομιμητική δράση του placebo μπορεί να φτάσει σε σημείο ώστε να μιμείται ακόμη και τις παρενέργειες των φαρμάκων. Στην έρευνα του 1997 σε ασθενείς με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, ορισμένοι ασθενείς εμφάνισαν ποικίλες παρενέργειες, από ανικανότητα και μειωμένη σεξουαλικότητα μέχρι ναυτία, διάρροια και δυσκοιλιότητα16. Οι placebo παρενέργειες είναι αρκετά συχνές και περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, ναυτίες, εμετούς και μια πληθώρα άλλων συμπτωμάτων17
Πόσο μακριά μπορεί να φτάσει όμως η δράση του placebo; Σίγουρα δεν μπορεί να κονταροχτυπηθεί με την ομάδα κρούσης της ιατρικής επιστήμης, τις χειρουργικές επεμβάσεις. Ή μήπως πάλι μπορεί;

Placebo, ο Προκρούστης των ιατρικών μεθόδων.

Το 1939, ένας ιταλός χειρούργος, ο Fiesche, επινόησε μια ευρηματική τεχνική για τη θεραπεία της στηθάγχης. Σκεπτόμενος πως η αυξημένη ροή αίματος στην καρδιά θα λειτουργούσε ευεργετικά για τους ασθενείς μειώνοντας τον πόνο τους, έκανε μικρές τομές στο στήθος τους για να μπορέσει να σχηματίσει κόμβους σε δύο αρτηρίες. Τα τρία τέταρτα των ασθενών παρουσίασαν βελτίωση. Το ένα τρίτο θεραπεύτηκε. Η επέμβαση αυτή έγινε τυπική διαδικασία για τη θεραπεία της στηθάγχης για τα επόμενα περίπου 20 χρόνια. Το 1959 όμως, ένας νεαρός καρδιολόγος, ο Leonard Cobb, έθεσε τη διαδικασία Fiesche σε μια πρωτότυπη δοκιμασία: Εγχείρησε 17 ασθενείς. Στους 8 από αυτούς ακολούθησε την τεχνική Fiesche, στους υπόλοιπους εφτά όμως έκανε μόνες τις μικρές τομές στο στήθος, αφήνοντας τους να πιστεύουν ότι είχαν υποβληθεί στην πλήρη διαδικασία. Τα αποτελέσματα της τεχνικής ήταν αναπάντεχα: Οι εφτά ασθενείς που δεν είχαν ουσιαστικά εγχειριστεί παρουσίασαν την ίδια βελτίωση με την πρώτη ομάδα18. Αυτό ήταν το τέλος της τεχνικής Fiesche και η πρώτη καταγραφή του χειρουργικού placebo. To 1994, o χειρούργος Bruce Moseley, εφάρμοσε σε ένα μικρό δείγμα ασθενών την αποτελεσματικότητα του χειρουργικού placebo. Μοίρασε τους δέκα ασθενής που υπέφεραν από οστεοαρθρίτιδα σε δύο ισάριθμες ομάδες. Οι ασθενείς της πρώτης ομάδας υποβλήθηκαν σε αρθροσκόπηση ενώ στους υπόλοιπους πέντε δεν έγινε καμία απολύτως χειρουργική επέμβαση παρά μόνο μικρές τομές στο γόνατο που έγιναν απλά και μόνο για να έχουν οι ίδιοι την εντύπωση ότι η αρθροσκόπηση έγινε κανονικά. Τα αποτελέσματα ήταν για μια ακόμη φορά εντυπωσιακά. Και οι δύο ομάδες εμφάνισαν περίπου την ίδια εικόνα όσον αφορά όχι μόνο τον πόνο που ένιωθαν αλλά και την κινητικότητα της άρθρωσης. Ο Moseley, εντυπωσιασμένος από τα αποτελέσματα, αποφάσισε να επαναλάβει τη δοκιμή με μεγαλύτερο αριθμό ασθενών που θα του επέτρεπε να βγάλει ασφαλέστερα συμπεράσματα. Η μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2001 συμφωνούσε με τη δοκιμή του 1994: Η αρθροσκόπηση δεν επέφερε βελτιώσεις υγείας σημαντικότερες από την επέμβαση placebo. Το placebo είχε τρυπώσει για τα καλά στα χειρουργεία.
Ίσως η πιο εντυπωσιακή περίπτωση χειρουργικού placebo αναδείχτηκε από μια μελέτη του 2004. Σε μια πρωτοποριακή έρευνα στον τομέα των βλαστοκυττάρων, δοκιμάστηκε η εμφύτευση εμβρυακών ντοπαμινεργικών νευρώνων στον εγκέφαλο ασθενών με νόσο του Parkinson. Τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά μέχρι που συγκρίθηκαν με μια placebo χειρουργική διαδικασία. Τα θεραπευτικά οφέλη από την πειραματική θεραπεία συγκρίθηκαν με αυτά που προέκυψαν σε ασθενείς στο κρανίο των οποίων έγιναν απλά μικρές τομές χωρίς να εμφυτευτούν τα εμβρυακά κύτταρα. Τα θεραπευτικά οφέλη και στις δύο ομάδες ήταν συγκρίσιμα. Το placebo (ανώφελες τομές στο κρανίο ασθενών), ήταν σχεδόν το ίδιο αποτελεσματικό με μια χειρουργική τεχνολογία αιχμής. Όπως οι ίδιοι οι ερευνητές περιγράφουν: "το φαινόμενο placebo ήταν πολύ ισχυρό σε αυτή τη μελέτη"19.
Πως μπορεί απλά και μόνο η θεραπευτική προσδοκία (placebo) να εμφανίζει ισοδύναμα αποτελέσματα με χειρουργικές επεμβάσεις σε καταστάσεις τόσο διαφορετικές όσο η στηθάγχη, η οστεοαρθρίτιδα και η νόσος του Parkinson; Φαίνεται πως ο νους αποτελεί ένα σύστημα ελέγχου για όλες τις διαδικασίες του συμβαίνουν στο σώμα, συμπεριλαμβανομένων και των ασθενειών. Τα βιοχημικά ίχνη αυτής της επίδρασης μόλις έχουν αρχίσει να γίνονται ορατά από τους ερευνητές. Γιατί όπως δείχνουν σύγχρονες έρευνες, το placebo φαίνεται να έχει βιολογική βάση, την έκταση της οποίας μόλις έχουμε αρχίσει να αποτιμούμε.
Ο ερευνητής Fabrizio Benedetti διεξήγε ένα πρωτότυπο πείραμα: προκαλούσε τεχνητά πόνο και στην συνέχεια χορηγούσε μορφίνη ως παυσίπονο. Την τελευταία μέρα του πειράματος αντικατέστησε τη μορφίνη με αλατούχο νερό (placebo). Το νερό λειτουργούσε ως αναλγητικό, ισοδύναμο της μορφίνης.
Ο Benedetti απορημένος αποφάσισε να τροποποιήσει το πείραμα. Όταν μαζί με το νερό χορήγησε και ναλοξόνη, το νερό έχασε την αναλγητική του δράση. Αυτή η πειραματική έκβαση οδήγησε τον Benedetti στο συμπέρασμα ότι το φαινόμενο placebo έχει, τουλάχιστον στην αίσθηση του πόνου, βιοχημική δράση. Η ναλοξόνη μπλοκάρει όχι μόνο τη μορφίνη αλλά και τα ενδογενώς παραγόμενα οπιοειδή του οργανισμού20.
Οι ενδορφίνες, η ύπαρξη των οποίων ανακαλύφθηκε το 1974, είναι οπιοειδή που παράγονται στον οργανισμό και λειτουργούν ως ανταγωνιστές του πόνου. Το πείραμα του Benedetti υπονοούσε ότι το placebo προκαλεί την έκκριση ενδορφινών. Το σύστημα των ενδορφινών είναι εξαιρετικά σύνθετο και διακλαδίζεται σε μια πληθώρα μηχανισμών του οργανισμού.
Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει από το πείραμα Benedetti είναι το γιατί οι ενδορφίνες παράγονται όταν ο ασθενής προσδοκεί ότι μέσω μιας παρέμβασης ο πόνος του θα μειωθεί και όχι μόνο όταν ο πόνος είναι υπαρκτός και οι ενδορφίνες ωφέλιμες.
Η υπόθεση Benedetti στηρίχθηκε και από τις έρευνες που έγιναν με τη βοήθεια απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού (MRI) αλλά και με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET) που συσχέτισαν το φαινόμενο placebo με μειωμένη νευρωνική δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την αντίληψη του πόνου21.
Το σύστημα των ενδορφινών φαίνεται να επηρεάζει τη λειτουργία της καρδιάς αλλά και του αναπνευστικού. Ο Benedetti μελέτησε τη β-αδρεναργική δραστηριότητα της καρδιάς σε σχέση με την προκαλούμενη από placebo αναλγησία. Η καρδιά λειτουργούσε με μειωμένους ρυθμούς παρουσία αναλγητικού placebo. Το αναπνευστικό, κάτω από συνθήκες placebo παρουσίαζε καταστολή22.
Αυτές οι αλληλεπιδράσεις δείχνουν τη ζωτική σημασία και το βαθμό πολυπλοκότητας του συστήματος του πόνου και των ενδορφινών. Ο ερευνητής JK Zubieta που μελέτησε και αυτός την ενδορφινική πτυχή του φαινομένου placebo λέει χαρακτηριστικά για το σύστημα των ενδορφινών: ¨είναι πιθανών ένας μηχανισμός που υπάρχει από την αρχή του χρόνου και μας έχει προσδώσει ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα¨
Η βιοχημική δράση του placebo ιχνηλατήθηκε τόσο στην περίπτωση της κατάθλιψης αλλά και στη νόσο του Parkinson.
Με τη βοήθεια της τομογραφίας PET, μετρήθηκε ο μεταβολισμός της γλυκόζης σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου σε ασθενείς με κατάθλιψη. Οι αλλαγές του μεταβολισμού του εγκεφάλου κατά το φαινόμενο placebo ήταν παρόμοιες με αυτές που παρήγαγε η λήψη αντικαταθλιπτικών όπως η Φλουοξετίνη23.
Στη νόσο του Parkinson πάλι, υπάρχουν δείκτες και μελέτες ισχυρής βιοχημικής δράσης του placebo. Ένεση placebo(αλατούχο νερό) σε ασθενείς με νόσο του Parkinson προκαλούσε έκκριση ντοπαμίνης σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου τους που ήταν αντίστοιχη με την έκκριση ντοπαμίνης που προκαλούνταν από χορήγηση αμφεταμινών24.
Ο Benedetti και οι συνεργάτες του έδειξαν επίσης ότι το φαινόμενο placebo προκαλούσε μειωμένη δραστηριότητα σε μονούς νευρώνες στον υποθαλαμικό πυρήνα ασθενών με νόσο του Parkinson25.
Το φαινόμενο placebo είναι λοιπόν υπαρκτό, έχει βιοχημική βάση και υποδηλώνει την εποπτική θέση του νου σε θέματα υγείας. Άνθρωποι που θεωρούν ότι έχουν πάρει θεραπεία αλλά ουσιαστικά έχουν λάβει μια πλασματική θεραπεία παρουσιάζουν αναπάντεχες βελτιώσεις υγείας και σε κάποιες περιπτώσεις πλήρεις θεραπείες. Δεν είναι επισφαλές λοιπόν να ισχυριστούμε ότι στο φαινόμενο placebo πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει η ίδια η αντίληψη, ο τρόπος που ο ανθρώπινος νους αντιλαμβάνεται το χώρο και το χρόνο γύρω του αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό, οι κωδικοί και τα σύμβολα που ο έμψυχος υπολογιστής που ονομάζεται νους χρησιμοποιεί για να μεταφράσει τα εξωτερικά και τα ενδογενή ερεθίσματα σε μια συμπαγή πραγματικότητα. Σε μια πρόσφατη έρευνα δηλώθηκε σε ασθενείς ότι είχαν προσβληθεί από επικίνδυνους βακίλους. Στην πραγματικότητα δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο. Οι ασθενείς ακολούθως έλαβαν πλασματική αντιβίωση (placebo) για την καταπολέμηση της λοίμωξης. Με λίγα λόγια, τα υποκείμενα έλαβαν μια ανύπαρκτη θεραπεία για μια ανύπαρκτη ασθένεια. Και όμως, σε κάποιους από αυτούς τα συμπτώματα της λοίμωξης επέμειναν και μετά τη θεραπεία. Ο νους, είχε μεταφράσει τους φανταστικούς βακίλους σαν κάτι το επικίνδυνο και εκπαίδευσε το σώμα να συμπεριφερθεί όπως αν είχε προσβληθεί από πραγματικούς βακίλους. Στην αντίληψη κάποιων ασθενών, οι συγκεκριμένοι βάκιλοι δεν μπορούσαν να αντιμετωπιστούν από την αντιβίωση και το σώμα συνέχισε να μιμείται την λοίμωξη ακόμη και μετά τη θεραπεία placebo26.
Παρά την ισχύ του placebo και τη σημασία του για μια νέα αντίληψη υγείας όπου σώμα και νους αλληλεπιδρούν, πολλοί επιστήμονες συνεχίζουν να το αντιμετωπίζουν σαν ένα ασήμαντο συστηματικό σφάλμα, σαν ένα ταραχοποιό τίποτα. Σύμφωνα με τον ερευνητή του καρκίνου Gershom Zajicek "δεν υπάρχει τίποτε στην φαρμακοκινητική θεωρεί που να μπορεί να ερμηνεύσει το φαινόμενο placebo. Προκειμένου να διατηρηθεί η συνέπεια και συνοχή της θεωρίας, το φαινόμενο placebo θεωρείται ως τυχαίο σφάλμα ή θόρυβος που μπορεί να αγνοηθεί".27
Ένας από τους πιο εμβριθείς ερευνητές του placebo ήταν ο S. Wolf που ήδη από το 1949 είχε δώσει μια επισταμένη περιγραφή του. Ο Wolf υποστήριζε ότι το placebo είχε αντικειμενική βάση και ότι δεν ήταν απλά ένα φανταστικό, υποκειμενικό φαινόμενο. Η ισχύς του δε, ξεπερνούσε σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και αυτή δραστικών φαρμάκων. Είχε ακόμη περιγράψει και τη φαρμακομιμητική του δράση. Και προχώρησε ακόμη περισσότερο. Όπως ο ίδιος περιγράφει μισό αιώνα πριν: οι μηχανισμοί του σώματος είναι ικανοί να αντιδρούν όχι μόνο σε άμεσο φυσιολογικό και χημικό ερεθισμό αλλά επίσης και σε συμβολικά ερεθίσματα, σε λέξεις και συμβάντα που έχουν κατά κάποιο τρόπο αποκτήσει ειδικό νόημα για το άτομο"28.
Αυτός είναι ο λόγος που ένα χάπι εκτός από δραστική ουσία είναι και ένα θεραπευτικό σύμβολο και ο νους το αντιλαμβάνεται ως τέτοιο αντιδρώντας θεραπευτικά ακόμη και σε μη δραστικά χάπια (nocebo). Αυτός είναι ο λόγος που ο βάκιλος εκτός από μικροοργανισμός είναι και σύμβολο επικινδυνότητας και ο οργανισμός αντιδρά ακόμη και όταν αυτός δεν είναι πραγματικός (nocebo). Το αντίθετο του placebo φαινόμενο, το nocebo ίσως να εμπλέκεται ακόμη και στην μικροβιακή αντίσταση, στη δύναμη δηλαδή των μικροοργανισμών να προσαρμόζονται και να καθιστούν μια θεραπεία προοδευτικά αναποτελεσματική. Ίσως είναι η αντίληψη Gestalt, η συλλογική, η συνισταμένη αντίληψη για την πραγματικότητα που από τη στιγμή που ένα φάρμακο ή μια θεραπεία αρχίζει να γίνεται αναποτελεσματική, την παροπλίζει ακόμη περισσότερο. Τα φαινόμενα placebo και nocebo μπορεί να αποδειχτούν κεφαλαιώδη όχι μόνο για την ατομική αλλά και για τη δημόσια υγεία και να αποτελέσουν την επιστημονική βάση για μια νέα αντίληψη υγείας. Μια νέα ιατρική που ταιριάζει με το όραμα του Wolf κατατεθειμένο ήδη από τη δεκαετία του 50: "στο μέλλον τα φάρμακα θα εκτιμούνται όχι μόνο αναφορικά με τη φαρμοκολογική τους δράση αλλά επίσης και σε σχέση με τις άλλες δυνάμεις που υπάρχουν και στις συνθήκες κάτω από τις οποίες αυτά χορηγούνται."

Πέντε αιώνες πριν ο Παράκελσος έγραψε: Πρέπει να ξέρετε ότι η θέληση είναι ένας ισχυρός σύμμαχος της ιατρικής". Η επιστημονική μας υπεροψία μας έκανε να αγνοήσουμε τα διδάγματα του παρελθόντος.

Απόσπασμα β) Μια κοινωνία εξαρτημένη από ουσίες

Ας είμαστε για μια στιγμή ειλικρινείς με τον εαυτό μας. Από τη μία είμαστε μια φαρμακοεξαρτώμενη κοινωνία, πολλοί από μας συνδέουν και εξαρτούν τη ζωή τους από τα φάρμακα, πολλές φορές καταχρηστικά, όταν έχουμε δεκάδες άλλες μη φαρμακευτικές, προληπτικές κυρίως επιλογές και από την άλλη καταδικάζουμε όχι μόνο εκείνες τις ¨παράνομες¨ ουσίες που προκαλούν εξάρτηση αλλά και στηλιτεύουμε, περιθωριοποιούμε και φυλακίζουμε τους χρήστες τους. Μας μάθανε κάποια χημικά να τα αποκαλούμε φάρμακα και κάποια άλλα ναρκωτικά και αυτή η διάκριση δεν γίνεται με καθαρά επιστημονικά κριτήρια. Πάρτε για παράδειγμα το ριταλίν που δίνεται σε παιδιά για την αντιμετώπιση της “ADHD” και είναι ουσιαστικά αμφεταμίνη: Όταν συνταγογραφείται είναι φάρμακο και το παιδί αναγκάζεται από την ιατρική εξουσία και τον ιατρικό περίγυρο να το παίρνει, όταν όμως αμφεταμίνες με παρόμοια δράση πουλιούνται στο δρόμο γίνονται ναρκωτικά και οι χρήστες τους τιμωρούνται επειδή ακριβώς τα παίρνουν. Ή σκεφτείτε την κοκαΐνη. Πόσοι γνωρίζουν ότι τον δέκατο ένατο αιώνα πολλοί από τους ψυχιάτρους (ανάμεσα τους και ο Φρόυντ) ήταν όχι μόνο μανιώδεις χρήστες της αλλά και ένθερμοι υποστηρικτές της θεραπευτικής της αξίας; Ακόμη και η απεξάρτηση από τα ναρκωτικά γίνεται με ένα άλλο ναρκωτικό, τη μεθαδόνη. Είναι καιρός να το αντιληφθούμε: Είμαστε μια κουλτούρα ναρκεμπορίας, νόμιμης ναρκεμπορίας. Απλά αλλάζουμε κατά βούληση τις λέξεις και το νομικό και ηθικό πλαίσιο. Ο ψυχίατρος Loren Mosher περιέγραψε ακριβώς αυτή τη θεμελιώδη υποκρισία λέγοντας: ¨Δυστυχώς, ο APA (ο αμερικανικός ψυχιατρικός σύλλογος) αντανακλά και ενισχύει, με λόγια και με πράξεις την ναρκοεξαρτώμενη κοινωνία μας. Ωστόσο, βοηθά να διεξαχθεί ο πόλεμος κατά των ¨ναρκωτικών¨ (αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι στην αγγλική γλώσσα οι λέξεις φάρμακο και ναρκωτικό είναι ταυτόσημες:Drug). Οι πελάτες ¨διπλής διάγνωσης¨ αποτελούν σημαντικό πρόβλημα για τον τομέα, αλλά όχι εξαιτίας των ¨καλών¨ ναρκωτικών που τους γράφουμε. Τα ¨κακά¨ ναρκωτικά είναι αυτά που αποκτούνται χωρίς συνταγή¨29.
Σε καμία περίπτωση δεν υποστηρίζω μια ισοπεδωτική και ολοκληρωτική χρήση, κατάχρηση, ή απαγόρευση ουσιών. Αυτό που υποστηρίζω είναι ότι αν δεν απομακρύνουμε αυτό το παραπέτασμα υποκρισίας και ηθικού χρωματισμού μιας χρήσης, οποιασδήποτε χρήσης, αν δεν απομακρύνουμε την ¨παιδαγωγική¨ πρακτική του να κάνουμε τους άλλους να νιώθουν άσχημα ή να τιμωρούνται για αυτό που σε εμάς δεν αρέσει ή δεν αποδεχόμαστε, αν δεν απομακρύνουμε το ηθικό στίγμα, δεν πρόκειται ποτέ να έχουμε καθαρή εικόνα των προβλημάτων και της επίλυσής τους. Η αρρώστια δεν αναπτύσσεται ¨ηθικά¨, ούτε θεραπεύεται ¨ηθικά¨. Στην υγεία δεν υπάρχουν ηθικές καταστάσεις, υπάρχουν βιολογικές, νοητικές και συναισθηματικές καταστάσεις. Όταν όμως η πολιτεία, οι αρμόδιοι φορείς ή η ιατρική επιβάλλουν συμπεριφορές και προτάσσουν την¨ ηθική¨ πλευρά των θεμάτων τότε αυτοί είναι ηθικά υπόλογοι.
Οι απαγορεύσεις και τα ταμπού υπάρχουν για να προστατεύουν ανώριμες κοινωνίες που δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν τον εαυτό τους. Οι προηγμένες κοινωνίες αυτορυθμίζονται και αναπροσδιορίζονται συνεχώς. Αυτό σημαίνει πρόοδος και εξέλιξη.
Η ηθική χροιά του θέματος των ναρκωτικών, τα κοινωνικά ναρκοπέδια και συρματοπλέγματα έχουν οδηγήσει πέρα από τα ακόλουθά τους κοινωνικά προβλήματα και σε μια καθαρά ιατρική ανεπάρκεια: Την απαγόρευση της θεραπευτικής χρήσης της κάνναβης στην ιατρική, οι δραστικές ουσίες της οποίας φέρουν μοναδικά οφέλη στη διαχείριση του χρόνιου πόνου, οφέλη που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που συζούν καθημερινά με τον πόνο και με άλλα δυσάρεστα συμπτώματα. Υποκριτικά όμως διαλέξαμε να κάνουμε την κάνναβη ταμπού. Το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι το αν σπρώχνουμε ναρκωτικά. Αυτό το κάνουμε μανιωδώς. Το κρίσιμο ερώτημα είναι σε ποιον ανήκουν τα ναρκωτικά που σπρώχνουμε.

α) Τι δε σας λένε οι γιατροί για τη θεραπευτική χρήση της κάνναβης

Η κάνναβη δεν είναι κάποιο πρωτόγνωρο συνθετικό ναρκωτικό που βγήκε από τα εργαστήρια τρελαμένων για κέρδη ναρκοβαρόνων. Η κάνναβη είναι μαζί μας για χιλιάδες χρόνια. Έχει προμηθεύσει τον πολιτισμό μας με πολύτιμες πρώτες ύλες, σκοινί, υφάσματα κ.α και μας έχει εφοδιάσει με τη δυνατότητα να ξορκίζουμε μέρος του χρόνιου πόνου που μαστίζει τις ζωές κάποιον από μας. Αν και η ψυχαγωγική χρήση της κάνναβης δεν υποστηρίζεται ή προτείνεται από τον συγγραφέα η θεραπευτική χρήση της κάνναβης είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα.
Η χρήση της κάνναβης ήταν κατά το μεγαλύτερο της ανθρώπινης ιστορίας πολιτισμικά και ιατρικά αποδεκτή.
Η δαιμονοποίηση της έγινε σχετικά πρόσφατα στην ανθρώπινη ιστορία και οι εναρκτήριες αιτίες της δεν ήταν ιατρικά επιχειρήματα αλλά ως συνήθως κοινωνικές προκαταλήψεις και φυλετικές διακρίσεις. Στις αρχές του 20ού αιώνα χρησιμοποιήθηκε για να ¨προστατευτεί¨ η Αμερική από τους Μεξικανούς μετανάστες (συχνούς χρήστες κάνναβης) και στη συνέχεια από την αφροαμερικάνους μουσικούς της τζαζ (επίσης συχνούς χρήστες κάνναβης) και από τον ¨κακό¨ και ¨ανήθικο¨ πολιτισμό που αυτοί παρήγαγαν. Η απαγόρευση της κάνναβης υποστηρίχτηκε από τον μεγαλοεκδότη Randolph Hearst που δεν ήθελε τη κάνναβη ως ανταγωνιστή στη μεγάλη επιχείρηση χαρτιού που είχε στήσει και από τις φαρμακευτικές εταιρείες που δεν ήθελαν να ανταγωνίζονται με μια φθηνή και εύκολα προσβάσιμη ουσία που δεν μπορούσε να πατενταριστεί και που μπορεί να καλλιεργηθεί ακόμη και στο σπίτι30. Όπως είναι και τώρα έτσι και τότε τα επιχειρήματα που αναπτύχθηκαν δεν χρειάζονταν να αληθή για να κερδίσουν την υποστήριξη και τη συμπάθεια της κοινής γνώμης. Αρκούσε να ναι αληθοφανή, να μοιάζουν αξιόπιστα και να κάνουν επίκληση στο πιο πρωτόγονο μέρος της ανθρώπινης φύσης, το φόβο αντί να κάνουν έκκληση στην εξελικτικά ανώτερη δύναμη της διάνοια και της διαύγειας. Ακόμα και όταν οι άνθρωποι είναι πεπαιδευμένοι τόσο ώστε αναλύσουν και να συμφωνήσουν με το Λόγο μπορούν πάντα πιο εύκολα να ταυτιστούν και να συμπαρασυρθούν από το φόβο. Σήμερα, χιλιάδες κατά τα άλλα νομοταγείς πολίτες φυλακίζονται ως κοινοί εγκληματίες και χιλιάδες ασθενείς στερούνται τις θεραπευτικές ιδιότητες της κάνναβης, λόγω του ηθικού στίγματος που έχει προσκολληθεί σ’ αυτήν και μιας απαγορευτικής κουλτούρας που ήταν, είναι και θα είναι εχθρός των ατομικών δικαιωμάτων και της ελευθερίας της επιλογής.
Η κάνναβη, αντίθετα με ότι συχνά πιστεύεται δεν είναι εντελώς αβλαβής, έστω και θεωρητικά. Με εξαίρεση τις ανεπιθύμητες παρενέργειες που δεν σχετίζονται με την ίδια την κάνναβη, αλλά με αναπνευστικά προβλήματα που συνδέονται με το κάπνισμα, οι περισσότερες από αυτές είναι ήπιες και παροδικές. Η χρήση κάνναβη μπορεί να έχει ακόμη και κάποιες πιο σοβαρές συνέπειες όπως η επιδείνωση της εξέλιξης της ίνωσης του ήπατος, η πρόκληση ψυχωτικών επεισοδίων31 και η ήπια καταστολή του ανοσοποιητικού32. Αλλά ακόμη και μερικές από αυτές τις ανεπιθύμητες παρενέργειες μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε διαγνωστικές και θεραπευτικές ευκαιρίες: Τα ψυχωτικά επεισόδια που προκαλούνται από την κάνναβη έχουν προταθεί ως προγνωστικά ψυχιατρικά εργαλεία33, ενώ οι ανοσοτροποποιητικές ιδιότητες του συστήματος των ενδοκανναβινοειδών μπορεί να εγκαινιάσουν ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο στην θεραπευτική των αυτοάνοσων νοσημάτων: Το κανναβινοειδές σύστημα στο κεντρικό νευρικό σύστημα έχει καταδειχθεί ότι αυτορρυθμίζει την αυτοάνοση φλεγμονή, υπονοώντας εφαρμογές των κανναβινοειδών στην αντιμετώπιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας34! Τα κανναβινοειδή ερευνώνται επίσης για τη θεραπεία άλλων αυτοάνοσων διαταραχών και αλλεργιών35. Το ενεργό συστατικό της κάνναβης, η Δ9-τετραϋδροκανναβινόλη (THC) έχει αποδειχθεί ότι αναστέλλει το σχηματισμό ¨των πλακών Αλτζχάιμερ¨, επιβραδύνοντας ή, ενδεχομένως, σταματώντας την εξέλιξη αυτής της εκφυλιστικής σχεδόν αθεράπευτης ασθένειας. Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα: ¨Σε σύγκριση με τα υπάρχοντα εγκεκριμένα φάρμακα που συνταγογραφούνται για τη θεραπεία της νόσου του Alzheimer, η THC είναι ένας σημαντικά ανώτερος αναστολέας της Aβ συγκέντρωσης, και αυτή η μελέτη παρέχει ένα μέχρι πρότινος μη αναγνωρισμένο μοριακό μηχανισμό μέσω του οποίου τα μόρια των κανναβινοειδών μπορεί να επηρεάσουν άμεσα την εξέλιξη αυτής της εξουθενωτικής νόσου¨. Μια άλλη μελέτη επέδειξε ανάπτυξη νευρώνων στον ιππόκαμπο των αρουραίων να επάγεται από τη χορήγηση υψηλών δόσεων ενός συνθετικού καναβινοειδούς σε συνδυασμό με το ενδοκανναβινοειδές ανανταμίδη36. Ενώσεις κάνναβης έχουν παρουσιάσει μια δυναμική στην αναστολή των καρκίνων του πνεύμονα (in vitro και σε ζωικά μοντέλα) 37, του μαστού38 και του εγκεφάλου. Στον καρκίνο του εγκεφάλου, ιδίως, η THC προωθείται την αυτοφαγία των καρκινικών κυττάρων αφήνοντας τα υγιή κύτταρα ανέπαφα39. Ένας γενναίος καινούριος κόσμος θεραπευτικών δυνατοτήτων των κανναβινοειδών ανοίγεται μπροστά μας. Η κάνναβη είναι επίσης ανεκτίμητη σε χρόνια ή ανθεκτική στα φάρμακα διαχείριση του πόνου και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής ασθενών με συγκεκριμένα και χρόνια προβλήματα υγείας. Παρά την ήπια καταστολή του ανοσοποιητικού που προκαλείται από την κάνναβη που είναι πιθανώς μια αντένδειξη στους ασθενείς με AIDS, η χρήση της κάνναβης βρέθηκε να είναι επωφελής τόσο στην AIDS ανορεξία όσο και στον σχετιζόμενο με το AIDS νευροπαθητικό πόνο. Η χρήση κάνναβη έχει αποδειχθεί να είναι ευεργετική και στη ναυτία (ιδιαίτερα στην ανθεκτική στα φάρμακα ναυτία που προκαλείται από τη χημειοθεραπεία), στον έμετο, στην απώλεια βάρους και στο προεμμηνορροϊκό σύνδρομο. Της έχουν επίσης αποδοθεί και αντιοξειδωτική δράση40 41.

Μετά την ποινικοποίηση, η κάνναβη υπέστη πρόσθετα και ιατρικοποίηση. Αντί να αδειοδοτηθούν οι ασθενείς που την έχουν ανάγκη ώστε να μπορούν ακόμη και να την καλλιεργήσουν για την προσωπική τους θεραπευτική χρήση, η παραγωγή των ενδοκανναβινοειδών ανατέθηκε για μια ακόμη φορά στη φαρμακοβιομηχανία. Κανναβινοειδή σκευάσματα όπως το Nabinol, το Marinol και το Sativex που δεν έχουν την πολύ επιθυμητή άμεση ανακούφιση των συμπτωμάτων που η εισπνοή εξατμισμένης κάνναβης έχει, έχουν προωθηθεί ως νόμιμες ιατρικές μορφές κάνναβης. Η πολιτεία στο ρόλο τσέλιγκα και οι φαρμακευτικές να φυλάν το κοπάδι. Όλος ο έλεγχος και η αυτονομία να αφαιρείται από τον πολίτη και τον ασθενή και να μετατοπίζεται κεντρικά. Χθες ήταν η δαιμονική κάνναβης που πέρασε στα χέρια των φαρμακευτικών. Σήμερα τα συμπληρώματα διατροφής. Αύριο τι; Το τσάι, χαμομήλι, η μέντα, η ρίγανη;

Η σχέση οφέλους / κινδύνου των κανναβινοειδών ενώσεων και της ίδιας της κάνναβης είναι πολύ ελκυστική και ανώτερη από αυτή άλλων συνθετικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία σοβαρών ιατρικών καταστάσεων. Η κάνναβη φαίνεται να είναι ένας ¨θαυματουργός¨ πολυσχιδής θεραπευτικός παράγοντας και η θεραπευτική της χρήση θα έπρεπε να χαιρετίζεται ως εξόχως σημαντική από τους επιστήμονες, τους ασθενείς και τους συγγενείς τους σε όλο τον κόσμο. Αντ’ αυτού, το κοινωνικό και νομικό στίγμα που έχει αποδοθεί σε αυτή έχει παρακωλύσει τις σχετικές έρευνες. Είναι και πάλι ένας αγώνας της πολιτικής εναντίον της επιστήμης, των προκαταλήψεων ενάντια στο λόγο, των μύθων εναντίον των δεδομένων. Ποιος εχέφρων άνθρωπος θα μπορούσε ποτέ να συγκρίνει το προφίλ της νόσου του Αλτσχάιμερ, ή του καρκίνου ή της σκλήρυνσης κατά πλάκας, ή του χρόνιου ανθεκτικού στα φάρμακα πόνου, και πολυάριθμων άλλων καταστάσεων υγείας όπου η κάνναβη θα μπορούσε να έχει ή ήδη έχει ευεργετικές εφαρμογές, με το προφίλ των παρενεργειών από τη χρήση κάνναβη; Πόσο μακριά μπορεί να πάει η υποκρισία, η βλακεία και ο παραλογισμός;

Οι εκατοντάδες θεραπευτικές εφαρμογές και δυνατότητες της κάνναβης ακόμη και σε καταστάσεις υγείας όπου δεν υπάρχουν ελκυστικές, ή αποτελεσματικές θεραπείες μας αφήνει άφωνους μπροστά στην έκταση που η ανθρώπινη ηλιθιότητα και η ξεροκεφαλιά, η πολιτική και οικονομική φαυλότητα και απρέπεια και η επιστημονική δουλεία και υποδούλωση μπορούν να σταματήσουν την ιατρική πρόοδο

1 Rosenweig P, Brohier S, Zipfel A. The placebo effect in healthy volunteers: influence of the experimental conditions on the adverse events profile during phase I studies. Clin Pharmacol Ther 1993;54:578-83.

2 Schweiger A, Parducci A, Pav J. Nocebo:the psychologic induction of pain. Biol Sci 1981;16:140-3.

3 Everson SA, Kaplan GA, Goldberg DE, Salonen R, Jukka T. Hopelessness and a 4-year progression of carotid atherosclerosis: the Kuopio ischemic heart disease risk factor study. Arterioscler Thromb Biol 1997;17:1490-5.

4Glassman AH, Shapiro A. Depression and the course of coronary artery disease. Am J Psychiatry 1998;155:4-11

5Pollit RA, Daniel M, Kaufman JS, Lynch JW, Salonen GT, Kaplan GA, Mediation and modification of the association between hopelessness, hostility and progression of carotid atheroschlerosis J. Behav. Med. 2005 Feb; 28(1):53-64

6 Smith TW, Ruiz JM. Psychosocial influences on the development and course of coronary heart disease: current status and implications for research and practice. J Consult Clin Psychol. 2002 Jun; 73(3):459-62.

7Schliefer SJ, Keller SE, Camerino M,Thornton JC, Stein M. Suppression of lymphocyte stimulation following bereavement. JAMA 1983;250:374-7.

8 Past and present of ''what will please the lord'': an updated history of the concept of placebo.Minerva Med. 2005 Apr;96(2):121-4

9 Beecher HK. The powerful placebo. J Am Med Assoc. 1955 Dec 24;159(17):1602-6

10 Kirsch, Irving; Sapirstein, Guy. Listening to Prozac but hearing placebo: A meta-analysis of antidepressant medication. Prevention & Treatment. 1(1), Jun 1998

11Blackwell B, Bloomfield SS, Buncher CR. Demonstration to medical students of placebo responses and non-drug factors. Lancet 1972;13:1-11.
Buckalew LW, Coffield KE. An investigation of drug expectancy as a function of capsule colour and size and preparation form. J Clin Psychopharmacol 1982;2:245-8.

12 Bruno Klopfer, “Psychological variables in human cancer,”Journal of Projective Techniques and Personality Assessment, 21 (1957), 331-340

13Τhe Νew Υork Τimes, Placebo effect can last for years, Αpril 16, 1997, Wednesday

14 Benedetti F, Amanzio M, Baldi S, Casadio C, Cavallo A, Mancuso M, Ruffini E, Oliaro A, Maggi G. The specific effects of prior opioid exposure on placebo analgesia and placebo respiratory depression. Pain. 1998 Apr;75(2-3):313-9

15 BBC News, Placebo effect shocks allergy drugs maker, Μonday, July 5, 1999

16 Barsky AJ, et al. “Nonspecific Medication Side Effects and the Nocebo Phenomenon,” Journal of the American Medical Association (Feb. 2002): Vol. 287, No. 5, pp. 622–27.

17 Hahn RA. “The Nocebo Phenomenon: The Concept, Evidence, and Implications for Public Health,” Preventive Medicine (Sept.-Oct. 1997): Vol. 26, No. 5, pp. 607–11.


Spiegel H. “Nocebo: The Power of Suggestibility,” Preventive Medicine(Sept.-Oct. 1997): Vol. 26, No. 5, pp. 616–21.
 

18 Cobb LA, Thomas GI, Dillard DH, Merendino KA, Bruce RA.. An evaluation of internal-mammary-artery ligation by a double-blind technic. N.Eng J Med 1959 May 28;260(22):1115-8

19 McRae C, Cherin E, Yamazaki TG, Diem G, Vo AH, Russell D, Ellgring JH, Fahn S, Greene P, Dillon S, Winfield H, Bjugstad KB, Freed CR. Effects of perceived treatment on quality of life and medical outcomes in a double-blind placebo surgery trial. Arch Gen Psychiatry. 2004 Apr;61(4):412-20. Erratum in: Arch Gen Psychiatry. 2004 Jun;61(6):627

20 Benedetti F.The opposite effects of the opiate antagonist naloxone and the cholecystokinin antagonist proglumide on placebo analgesia.Pain. 1996 Mar;64(3):535-43.

21Wager TD, Rilling JK, Smith EE, Sokolik A, Casey KL, Davidson RJ, Kosslyn SM, Rose RM, Cohen JD. Placebo-induced changes in FMRI in the anticipation and experience of pain. Science. 2004 Feb 20;303(5661):1162-7.
Lieberman MD, Jarcho JM, Berman S, Naliboff BD, Suyenobu BY, Mandelkern M, Mayer EA. Related Articles,The neural correlates of placebo effects: a disruption account.Neuroimage. 2004 May;22(1):447-55  

22Pollo A, Vighetti S, Rainero I, Benedetti F. Placebo analgesia and the heart. Pain. 2003 Mar;102(1-2):125-33.
Benedetti F, Amanzio M, Baldi S, Casadio C, Cavallo A, Mancuso M, Ruffini E, Oliaro A, Maggi G. The specific effects of prior opioid exposure on placebo analgesia and placebo respiratory depression.Pain. 1998 Apr;75(2-3):313-9.

23 Mayberg HS, Silva JA, Brannan SK, Tekell JL, Mahurin RK, McGinnis S, Jerabek PA. The functional neuroanatomy of the placebo effect.Am J Psychiatry. 2002 May;159(5):728-37.

24 De la Fuente-Fernandez R, Phillips AG, Zamburlini M, Sossi V, Calne DB, Ruth TJ, Stoessl AJ. Dopamine release in human ventral striatum and expectation of reward.
Behav Brain Res. 2002 Nov 15;136(2):359-63.

25 Benedetti F, Colloca L, Torre E, Lanotte M, Melcarne A, Pesare M, Bergamasco B, Lopiano L. Placebo-responsive Parkinson patients show decreased activity in single neurons of subthalamic nucleus.Nat Neurosci. 2004 Jun;7(6):587-8. Epub 2004 May 16.

26 Lynoe N. Placebo is not always effective against nocebo bacilli. The body-mind interplay still wrapped in mystery Lakartidningen. 2005 Sep 19-25;102(38):2627-8

27Gershom Zajicek The placebo effect is the healing force of nature. The Cancer Journal - Volume 8, Number 2 (March-April 1995)

28 Wolf, S., "Effects of Suggestion and Conditioning on the Action of Chemical Agents in Human Subjects; The Pharmacology of Placebos", Journal of Clinical Investigation, Vol.29, No.1, (January 1950), pp.100-109


29 http://www.moshersoteria.com/resig.htm Letter of resignation from the American Psychiatric Association, Loren R. Moshen

30 http://www.scribd.com/doc/13463979/Fear-and-Loathing-in-Cannabis-Country

31 Cannabis-induced psychosis and subsequent schizophrenia-spectrum disorders: follow-up study of 535 incident cases Mikkel Arendt, MScPsych, Raben Rosenberg, DMSci, Leslie Foldager, MSc, Gurli Perto The British Journal of Psychiatry (2005) 187: 510-515


32 Suppression of the humoral immune response by cannabinoids is partially mediated through inhibition of adenylate cyclase by pertussis toxin-sensitive G-protein coupled mechanism Kaminski N. E. ; Koh W. S. ; Yang K. H. ; Lee M. ; Kessler F. K. Biochemical pharmacology 1994, vol. 48, no10, pp. 1899-1908

33 Cannabis-induced psychosis and subsequent schizophrenia-spectrum disorders: follow-up study of 535 incident cases Mikkel Arendt, MScPsych, Raben Rosenberg, DMSci, Leslie Foldager, MSc, Gurli Perto The British Journal of Psychiatry (2005) 187: 510-515

34 Direct suppression of CNS autoimmune inflammation via the cannabinoid receptor CB1 on neurons and CB2 on autoreactive T cells, Katarzyna Maresz, Gareth Pryce, Eugene D Ponomarev, Giovanni Marsicano, J Ludovic Croxford, Leah P Shriver, Catherine Ledent, Xiaodong Cheng, Erica J Carrier, Monica K Mann, Gavin Giovannoni, Roger G Pertwee, Takashi Yamamura, Nancy E Buckley, Cecilia J Hillard, Beat Lutz, David Baker & Bonnie N Ditte, Nature Medicine 13, 492 - 497 (2007)

35 http://www.newscientist.com/article/dn12016-cannabis-compound-reduces-skin-allergies-in-mice.html


36 Cannabinoids promote embryonic and adult hippocampus neurogenesis and produce anxiolytic- and antidepressant-like effects Jiang W, Zhang Y, Xiao L, et al The Journal of Clinical Investigation 115 (11): 3104–16 (November 2005)

37 American Association for Cancer Research (2007, April 17). Marijuana Cuts Lung Cancer Tumor Growth In Half, Study Shows

38 "Cannabidiol as a novel inhibitor of Id-1 gene expression in aggressive breast cancer cells" McAllister SD, Christian RT, Horowitz MP, Garcia A, Desprez PY, Molecular Cancer Therapeutics 6 (11): 2921–7 (November 2007).

39 "Cannabinoid action induces autophagy-mediated cell death through stimulation of ER stress in human glioma cells, Salazar M, Carracedo A, Salanueva IJ, et al. ". The Journal of Clinical Investigation 119 (5): 1359–72 (May 2009).

40 "Dronabinol and marijuana in HIV-positive marijuana smokers. Caloric intake, mood, and sleep". Haney M, Gunderson EW, Rabkin J, et al, Journal of Acquired Immune Deficiency Syndromes 45 (5): 545–54 (August 2007)

41 "Short-term effects of cannabinoids in patients with HIV-1 infection: a randomized, placebo-controlled clinical trial". Abrams DI, Hilton JF, Leiser RJ, et al. Annals of Internal Medicine 139 (4): 258–66.
(August 2003)
Read More »